پایگاه خبری تحلیلی شرق سایت خبری تحلیلی شرق Related Articles
نقد و بررسی فیلم راهبه ( The Nun )
نمی توان انکار کرد که سری فیلمهای « احضار » از موفق ترین آثار ترسناک یک دهه اخیر سینما به شمار می شوند.
فیلمی که با نام « احضار » به اکران درآمد اما در سالهای بعد علاوه بر ساخته شدن قسمت دوم، چند قسمت فرعی نیز با موضوعات فرعی ساخته شد که « آنابل » یکی از آنها بود. در مجموع سری « احضار » یکی از پس از دیگری در سینما به فروش و محبوبیت دست پیدا کردند و سازندگان نیز مسرور از این حجم از موفقیت، هربار موضوع یا شخصیتی را از دل این داستانها بیرون آورده و نسبت به ساخت یک اثر مستقل برای آن اقدام کردند. « راهبه » نیز براساس شخصیت راهبه ترسناکی که در « احضار ۲ » حضور داشت ساخته شده و سازندگان بر این باور بودند که آن تابلو به تنهایی قابلیت تبدیل شدن به یک فیلم مستقل سینمایی را داشته و حالا هم نتیجه اعتقادشان، « راهبه » است که به سینما آمده.
داستان فیلم در سال ۱۹۵۲ و پیش از وقایع فیلمهای « آنابل » و « احضار » رخ می دهد. در ابتدای داستان ما با راهبه جوانی مواجه هستیم که خود را از پنجره کلیسایی واقع در رومانی به بیرون پرت می کند و خودکشی می کند. پس از این اتفاق واتیکان پدر بورک ( دیمین بیشیر ) که متخصص امور ” جن زدایی ” است را مامور می کند تا در کنار یک راهبه جوان ( تیسا فارمیگا ) به محل مربوطه رفته و به تحقیق در اینباره بپردازند. اما آنها پس از رسیدن به محل مجبور می شوند شبی را در کلیسا بگذرانند که عطر این شب نشینی به مشام روح و جن های پردردسر کلیسا می رسد و…
« راهبه » مشکلات ریز و درشت فراوانی دارد که اجازه ترسیدن را به مخاطب نمی دهد. اولین مشکل بزرگی که در فیلم به چشم می خورد، نامشخص بودن انگیزه های خانم های ارواح در داستان است. مشخص نیست که در دنیا چه کسی چه هیزم تری به آنان فروخته که اینچنین برآشفته اند و عاشق اذیت و آزار ملت! توضیحات فیلم در این خصوص نیز ناکارآمد است و به نظر نمی رسد که توضیح یک خطی بتواند کاری از پیش ببرد. از این جهت ما در فیلم با روحی مواجه هستیم که تکلیفش با خودش مشخص نیست و ساز و کارش به این شکل تعبیه شده که باید آدمیزاد را اذیت کند و اجازه ندهد آب خوش از گلوی او پایین برود!
اگر موضوع انگیزه های روانی ارواح در « راهبه » را نادیده بگیریم و آنان را به حال خود رها کنیم تا در کلیسا به این سو و آن سو بروند، به بخش صحنه های ترسناک فیلم می رسیم که می بایست اصلی ترین نقطه قوت فیلم باشند. در واقع تجربه نشان داده که هوشمندی در طراحی صحنه های ترسناک می تواند بسیاری از حفره های فیلمنامه را برطرف کرده و ذهن مخاطب را منحرف نماید. اما در « راهبه » معضل طراحی سکانس های وحشت نیز به چشم می خورد بطوریکه سازندگان بطور مطلق به کلیشه های ژانر پایبند بوده اند و از مسیر ترسیم شده خارج نمی شوند.
راهبه ای که در داستان وجود دارد و در کسوت ارواح و جن در داستان رویت می شود، بر تمام محیط احاطه دارند و هیچ قدرتی نمی تواند بر آنان چیره شود و مشکل فیلم دقیقاً همینجاست چراکه این قدرت بلامنازع که دیگر صلیب و دعا هم برای نابودی اش کارساز نیست، در بخش هایی از فیلم بی خود و بی جهت ظاهر و غیب می شود! این پدیدار شدن و سپس محو شدن در حالی که هیچ توجیه منطقی برای آن وجود ندارد، داستان فیلم را شبیه به بازی ” قایم باشک ” کرده که بی جهت ادامه پیدا می کند. صحنه های ترسناک ملقب به جامپ اِسکر ( همان ترس لحظه ای که مخاطب به یکباره غافلگیر می شود ) نیز در « راهبه » به ورطه تکرار افتاده اند و به نظر نمی رسد این الگوی تکراری حداقل بتواند مخاطب سرسخت آثار ترسناک را راضی کند.
با اینحال بازیگران فیلم تا حدی توانسته اند با بازیهای خوب
در القای حس وحشت به مخاطب کمک کنند. تیسا فارمیگا
که خواهر ورا فارمیگا است ( بازیگر اصلی سری فیلمهای «
احضار » ) بازی خوبی در نقش خواهر ایرن داشته است.
البته فیلم بطور عجیبی هیچ اشاره ای به ارتباط فامیلی
ایرن و لورن در داستان اصلی نمی کند در صورتی که تیسا
فارمیگا شباهت بسیار زیادی به خواهر بزرگترش دارد. در این
میان به نظر می بایست بهترین بازیگر فیلم را خانم بانی
آرونز معرفی کرد که با آن گریم ترسناکش بصورت پیشفرض
می تواند هر تماشاگری را غافلگیر نماید.
« راهبه » ایده جدیدی برای طرفداران « احضار » ندارد
و با رویکرد کاملاً تجاری به سینما آمده تا در روزگار ” بی احضاری “
بتواند پولی از جیب طرفداران در جیب سازندگان سرازیر نماید. البته
شاید بزرگترین دشمن « راهبه » خود سازندگان و تهیه کنندگانش
باشند چراکه در سالهای اخیر توقع تماشاگران ژانر وحشت را به
حدی بالا برده اند که حالا خودشان هم نمی توانند حریف ساخته
های گذشته شان باشند! استفاده از تکنیک های فیلمبرداری در
شب و عدم استفاده از نور کافی به جهت اینکه مخاطب انتظار داشته
باشد هر لحظه از درب و دیوار ارواح به بیرون ساطع شود و کمی هم
جیغ و فریاد راه بندازد، به نظر نمی رسد که این روزها بتواند یک اثر
ترسناک را نجات دهد. با توجه به اینکه رفته رفته دنیای فیلم « احضار »
در حال گسترش است و شخصیت های فراوانی به در حال معرفی شدند
هستند، می توان انتظار داشت که تهیه کنندگان برای سود بیشتر بتوانند
اثر بعدی شان را با نام « احضار : جنگ ابدیت » روانه سینما کنند!