پایگاه خبری تحلیلی شرق سایت خبری تحلیلی شرق Related Articles
نقد و بررسی انیمیشن The Good Dinosaur (دایناسور خوب)
گرچه «دایناسور خوب»(The Good Dinosaur) یک فیلم خانوادگی مناسب است، فاقد ویژگیهایی است
که در بسیاری از آثار کلاسیک قبلی پیکسار دیده میشدند. این فیلم، که بیشتر یک اثر انیمیشن قابل تأمل است تا فیلمی برای پر کردن خلاً آخر پاییز سینما، دارای جاذبههای کافی برای جذب هم کودکان و هم والدینشان است اما در عین حال قادر به ایجاد عمق و غنای تِماتیکی که در آثاری چون «داستان اسباب بازیهای ۳»(Toy Story 3)، شگفت انگیزان(The Incredibles)، و «وال ای»(WALL-E) دیده میشدند نیست. در آن حد، «دایناسور خوب»، ناامید کننده است، هر چند بیشتر بینندگانی که برای تماشای این فیلم ۱۰ دلار میدهند بعید است که بابت این مبلغ پشیمان شوند.
ساخت «دایناسور خوب» با مشکلاتی همراه بوده است و این ممکن است علت اصلی مشکلاتی باشد که هنگام تماشای فیلم دیده میشوند. ساخت این فیلم تقریباً شش سال طول کشیده و دو سال قبل تقریباً به صورت کامل با داستان جدیدی کاملاً بازسازی شد، یعنی کنار گذاشتن کارگردان و بیشتر صداپیشههای اصلی فیلم، و «بازتعریف» پروژه. اگرچه دیزنی ادعا میکند که از نتیجه نهایی «بسیار راضی» است، خط داستانی پرپیچ و خم «دایناسور خوب» علائم آنچه بر سر این استودیو آمده است را نشان میدهد.
فیلم تنوعی از ژانرهای به هم وصله پینه شده را نشان میدهد. صحنههای ابتدایی یادآور تِمها و لحظاتی از «شیرشاه»( The Lion King) و «کتاب جنگل»( The Jungle Book) هستند. بخش اعظمی از زمان فیلم حاوی یک سفر جادهای با المانهای فیلمهای رفاقتی است. بخشهایی از نیمه دوم فیلم ادای دینی هستند به ژانر وسترن که با خلاصهای از سرنخهای موزیکال الهام گرفته از «هفت دلاور»( The Magnificent Seven) و لحن خشک سام الیوت تکمیل میشود. پیامهای معمول دیزنی درباره شکیبایی، دوستی و پشتکار اینجا نیز دیده میشوند اما به نظر اجباری هستند و خیلی ناشیانه یکپارچه شدهاند.
سکانسهای شروع فیلم سعی میکنند (برای هر کسی که علاقمند است..) عصر حجر- دوران همزیستی مسالمت آمیز انسانها و دایناسورها در یک دوره- را توضیح دهند. ستارهای که گفته میشود منجر به منقرض شدن نسل بسیاری از جانوران روی زمین شده است این بار از کنار زمین رد میشود و اجازه می دهد که این جانواران عظیم الجثه به بقای خود بدون مزاحمت تغییر آب و هوای جهان ادامه دهند. چند میلیون سال بعد، دایناسورها به موجودات انسانی شدهای تبدیل شدهاند در حالی که انسانها دوست دارند روی چهار دست و پا راه بروند و مثل سگها واق واق کنند. قهرمان فیلم «دایناسور خوب»، آرلو (با صدای ریموند اوکا)، جوان ترین عضو یک خانواده آپاتوساروس (یا برونتوساروس) است- که از یک پدر (جفری رایت)، مادر (فرانسیس مک دورموند) و سه کودک تشکیل شده است. آنها کشاورز هستند و خود را برای زمستان آماده میکنند. اما آنها یک مشکل «آفتی» دارند- یک فرزند انسان (که بعداً اسپات نامیده میشود) وارد انبارشان میشود و ذرتشان را میخورد. پدر به آرلو ماموریت میدهد تا شر این مزاحم را کم کند. اما دایناسور جوان نمیتواند خود را راضی به کشتن پسرک کند. یک تعقیب و گریز در میگیرد، وقتی که ارلو و پدرش گرفتار طوفان ناگهانی میشوند، و تراژدی شکل میگیرد. بقیه داستان درباره ارلو و اسپات است که توسط رودخانه به جای پرتی برده میشوند و سفری به سوی خانه را با هم شروع میکنند.
از نظر بصری، «دایناسور خوب» به برخی از جذابترین صحنههای واقع گرایانهای که در فیلمهای انیمیشنی تاکنون دیدهام میتواند بنازد. برخی صحنهها طوری به نظر میرسند که انگار فیلمسازها کاراکترها/موجودات را در یک فیلم واقعی وارد کردهاند. صحنههای آب- که اغلب در فیلمهای انیمیشنی خوب در نمیآیند- بی عیب و نقص هستند. اگر «دایناسور خوب» در قسمت داستانی کم میآورد، اما گامی رو به جلو برای هنرمندان پیکسار به شمار میآید. رئالیسم محیط اطراف باعث میشود که دایناسورها بامزه تر و کارتونیتر از شرایط دیگر در بیایند. این یک انتخاب آگاهانه است برای این که دایناسورهای فوتو-رئالیستی میتوانستند برای بچههای خردسال بیش از حد ترسناک از آب در بیایند. به بیان کلی، این که «دنیای ژوراسیک»( Jurassic World) نیست.
تغییر نقش یک غیرانسان به قهرمان پرحرف داستان و یک انسان ماقبل تاریخ به یک جانور دست آموز در فیلم دیده می شود. اگرچه حرف زدن حیوانات در فیلمهای دیزنی استعاره پذیرفته شدهای است، اما تعداد کمی از آنها مانند آرلو در سخن گفتن ماهر هستند. و اسپات هرگز کلمهای نمیگوید، گرچه خودش را می خاراند و هر از گاهی زوزه میکشد. متاسفانه، این تبدیل هوشمندانه باعث نمیشود که آرلو یا اسپات جالب تر شوند. آنها همان شخصیتهای ژنریک و کلیشهای فیلم های کارتونی را دارند.
ضرباهنگ فیلم، مانند اکثر فیلمهای جاده ای بدون توجه به نوع قهرمانها
یا مسیری که طی میکنند، غیریکنواخت است. اتفاقات کوچک کش دار
هستند و با سِت پیسهای اکشن از هم جدا میشوند. بسیاری از دایناسورهای
«محبوب» مانند تی رکسها و ولاسیراپتورها در فیلم دیده میشوند. شاید بهترین
لحظه فیلم وقتی باشد که در آن آرلو و اسپات، که به یک زبان حرف نمیزنند، از
شکلکها برای ارتباط برقرار کردن استفاده میکنند. در این سکانس شاهد عاطفه
و ترحم هستیم- چیزی که بقیه فیلم چندان نمیتواند از آن استفاده کند.
بچهها (به خصوص پسربچهها) عاشق دایناسورها هستند. به نظر این جاذبه
در خونشان وجود دارد. «دایناسور خوب» تلاشی است برای بهره برداری از
این موضوع بدون این که به «پارک ژوراسیک»( Jurassic Park) تبدیل شود.
مشکل این است که داستان غیرقطعی فیلم یک تجربه نظری متغیر ایجاد
میکند. علیرغم برخی شکستهای اخیر پیکسار، هنوز این توقع وجود دارد
که هر چیزی که به اسم آن ساخته میشود باید بهتر از محصولات ساخته
شده توسط رقبایش باشد، اما این در مورد «دایناسور خوب» صدق نمیکند.
این فیلم را نمیتوان بهتر یا بدتر از «ماداگاسکار»( Madagascar) یا «عصر
یخبندان»( Ice Age) نامید. انیمیشن درجه یک این فیلم در خدمت فیلمنامه
نه چندان درجه یک آن قرار گرفته است.