پایگاه خبری تحلیلی شرق سایت خبری تحلیلی شرق Related Articles
فیلم/ کلیپی زیبا از منتظران واقعی امام زمان علیه السلام با سخنانی از رهبرانقلاب و آیت‌الله بهجت
فایل صوتی/ مقایسه ماه شعبان و رمضان از زبان امام خمینی ره
ماه شعبان مبارک است برای اینکه نیمه شعبان دارد، ماه شعبان ماه ولایت است، ماه رمضان مبارک است که قرآن در آن وارد شده است و ماه شعبان مبارک است که ادعیه ائمه علیهم السلام در آن وارد شده است.
حضرت مهدی سلام الله علیه ابعاد مختلفه دارد که آنچه که بیان بشر ظاهر شده است، بعض ابعاد اوست، دعای کمیل در شعبان وارد شده است و یکی از دعاهایی است که در شب ۱۵ شعبان خوانده می شود مشتمل بر اسراری است که دست ما از آن کوتاه است.
روز امید بشریت …
بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار اقشار مختلف مردم در روز نیمه‌ی شعبان سال ۱۳۸۷ بیانات مهمی در موضوع مهدویت به تبیین مواردی همچون حقیقت فرا مذهب و دینی مهدی موعود علیه السلام، معنای انتظار فرج و وظایف منتظر، سود جویی از این حقیقت والا با ادعاهای تشرف و رویت حضرت و امثال آن پرداختند.
بخشهای از این سخنان در ادامه آمده است:
نیمه شعبان روز امید بشریت
روز نیمه‌ى شعبان روز امید است. این امید، مخصوص مجموعه‌ى شیعیان یا حتّى مخصوص امت مسلمان هم نیست. اصلِ امید به یک آینده‌ى روشن براى بشریت و ظهور یک موعود، یک منجى، یک دست عدالت‌گستر در سرتاسر جهان، تقریباً مورد اتفاق همه‌ى ادیانى است که در عالم سراغ داریم. غیر از حالا دین اسلام و مسیحیت و یهودیت، حتّى ادیان هند، بودائى و ادیانى که نامى از آنها هم در ذهن اکثر مردم دنیا نیست، در تعلیمات خود یک چنین آینده‌اى را بشارت داده‌اند. این در واقع امید بخشیدن به همه‌ى انسانها در طول تاریخ است و پاسخگوئى به نیاز انسانها به این امید، که حقیقتى هم با آن بیان شده است.
ادیان الهى و آسمانى – که اغلب این ادیان ریشه‌هاى الهى و آسمانى دارند – نخواسته‌اند امید واهى به مردم بدهند؛ آنها واقعیتى را بیان کردند. در خلقت بشر و تاریخ طولانى بشریت حقیقتى وجود دارد و آن حقیقت این است که این ستیزه‌ى میان حق و باطل، یک روز به سود حق و به زیان باطل پایان خواهد گرفت و از آن روز به بعد دنیاى حقیقى بشر، زندگى مطلوب انسان، آغاز خواهد شد که در آنجا ستیزه‌گرى مفهوم مبارزه نیست، مبارزه براى تسابقِ در خیرات است. این یک حقیقتى است که بین همه‌ى ادیان مشترک است.
خصوصیت اعتقاد ما شیعیان این است که این حقیقت را در مذهب تشیع از شکل یک آرزو، از شکل یک امر ذهنى محض، به صورت یک واقعیت موجود تبدیل کرده است. حقیقت این است که شیعیان وقتى منتظر مهدى موعودند، منتظر آن دست نجات‌بخش هستند و در عالم ذهنیات غوطه نمیخورند؛ یک واقعیتى را جستجو میکنند که این واقعیت وجود دارد. حجت خدا در بین مردم زنده است؛ موجود است؛ با مردم زندگى میکند؛ مردم را مى‌بیند؛ با آنهاست؛ دردهاى آنها، آلام آنها را حس میکند. انسانها هم، آنهایى که سعادتمند باشند، ظرفیت داشته باشند، در مواقعى به طور ناشناس او را زیارت میکنند. او وجود دارد؛ یک انسان واقعى، مشخص، با نام معین، با پدر و مادر مشخص و در میان مردم است و با آنها زندگى میکند. این، خصوصیتِ عقیده‌ى ما شیعیان است.
آنهائى هم که از مذاهب دیگر این عقیده را قبول ندارند، هیچ‌وقت نتوانستند دلیلى که عقل‌پسند باشد بر رد این فکر و این واقعیت، اقامه کنند. همه‌ى ادله‌ى روشن و راسخ که بسیارى از اهل سنت هم آن را تصدیق کرده‌اند، به طور قطع و یقین از وجود این انسان والا، این حجت خدا، این حقیقت روشن و تابناک – با همین خصوصیاتى که من و شما میشناسیم – حکایت میکند و شما در بسیارى از منابع غیر شیعه هم این را مشاهده میکنید.
فرزند مبارک پاکنهاد امام حسن عسکرى (علیه الصّلاه و السّلام)، تاریخ ولادتش معلوم است، مرتبطینش معلومند، معجزاتش مشخص است و خدا به او عمر طولانى داده است و می‌دهد. و این است تجسد آن آرزوى بزرگ همه‌ى امم عالم، همه‌ى قبائل، همه‌ى ادیان، همه‌ى نژادها، در همه‌ى دوره‌ها. این، خصوصیت مذهب شیعه در باره‌ى این مسئله‌ى مهم است.
انسان چه زمانی انتظار فرج دارد؟
یک نکته در باب مسئله‌ى مهدویت این است که شما در آثار اسلامى، در آثار شیعى مى‌بینید که از انتظار ظهور حضرت مهدى تعبیر شده است به انتظار فرج. فرج یعنى چه؟ یعنى گشایش. کِى انسان انتظار فرج دارد؟ انتظار گشایش دارد؟ وقتى یک فروبستگى‌اى وجود داشته باشد، وقتى گرهى هست، وقتى مشکلى هست. در زمینه‌ى وجود مشکل، انسان احتیاج پیدا میکند به فرج؛ یعنى سرانگشتِ گره‌گشا؛ بازکننده‌ى عقده‌هاى فروبسته. این نکته‌ى مهمى است.
معناى انتظار فرج به عنوان عباره أخراى انتظار ظهور، این است که مؤمنِ به اسلام، مؤمنِ به مذهب اهل‌بیت(علیهم السّلام) وضعیتى را که در دنیاى واقعى وجود دارد، عقده و گره در زندگى بشر میشناسد. واقعِ قضیه هم همین است. منتظر است که این فروبستگىِ کار بشر، این گرفتارى عمومى انسانیت گشایش پیدا بکند. مسئله، مسئله‌ى گره در کار شخص من و شخص شما نیست. امام زمان (علیه الصّلاه و السّلام) براى اینکه فرج براى همه‌ى بشریت به وجود بیاورد، ظهور میکند که انسان را از فروبستگى نجات بدهد؛ جامعه‌ى بشریت را نجات بدهد؛ بلکه تاریخ آینده‌ى بشر را نجات بدهد.
این معنایش این است که آنچه را که امروز وجود دارد؛ این نظم بشرى غیرعادلانه، این نظم بشرى‌اى که در آن انسانهاى بیشمارى مظلوم واقع می‌شوند، دلهاى بیشمارى گمراه می‌شوند، انسانهاى بیشمارى فرصت عبودیت خدا را پیدا نمی‌کنند، مورد رد و اعتراض بشرى است که منتظر ظهور امام زمان است. انتظار فرج یعنى قبول نکردن و رد کردن آن وضعیتى که بر اثر جهالت انسانها، بر اثر اغراض بشر بر زندگى انسانیت حاکم شده است. این معنى انتظار فرج است.
نماز رهبر انقلاب در مسجد جمکران
همان چیزى که در روایاتِ مربوط به ظهور ولى عصر (ارواحنا فداه) وجود دارد، امروز در دنیا حاکم است
امروز شما به اوضاع دنیا نگاه کنید، همان چیزى که در روایاتِ مربوط به ظهور ولى عصر (ارواحنا فداه) وجود دارد، امروز در دنیا حاکم است؛ پر شدن دنیا از ظلم و جور. امروز دنیا از ظلم و جور پر است. در روایت و ادعیه‌ى گوناگون و زیارات مختلف مربوط به ولى‌عصر (ارواحنا فداه) دارد که «یملأ اللَّه به الأرض قسطا و عدلا کما ملئت ظلما و جورا»؛ همچنانیکه یک روزى همه‌ى عالم از ظلم و جور پر بوده است – در روزگارانى ظلم و جور، وضع حاکم بر بشر بوده است – همانطور خداى متعال در زمان او عدل و داد را وضع حاکم بر بشریت قرار خواهد داد. امروز همین است؛ امروز ظلم و جور حاکم بر بشریت است. زندگى بشرِ امروز زندگى مغلوب و مقهورِ دست ظلم و استبداد در همه‌ى دنیاست. در همه‌جا این جور است. بشریت، امروز بر اثر غلبه‌ى ظلم، غلبه‌ى اغراض و هواهاى نفسانى دچار مشکلات فراوانند. دو میلیارد گرسنه در دنیاى امروز، وجود میلیونها انسانى که در نظامهاى طاغوتى مغلوب هواى نفس قدرتمندان طاغوتى هستند، حتّى فشار بر مؤمنین و مجاهدین فى سبیل اللَّه و مبارزان راه حق و ملتى مثل ملت ایران که توانسته است در یک مجموعه‌ى محدودى، در یک فضاى معینى، پرچم عدل و داد را بلند بکند و فشار بر مجاهدان فى سبیل اللَّه، همه نشانه‌ى سیطره‌ى ظلم و جور بر دنیاست. این، انتظار فرج را با وضعیت کنونى زندگى انسان در دوره‌هاى مختلف معنا میکند.
انتظار یعنی …
امروز ما انتظار فرج داریم. یعنى منتظریم که دست قدرتمند عدالت‌گسترى بیاید و این غلبه‌ى ظلم و جور را که همه‌ى بشریت را تقریباً مقهور خود کرده است، بشکند و این فضاى ظلم و جور را دگرگون کند و نسیم عدل را بر زندگى انسانها بوزاند، تا انسانها احساس عدالت کنند. این نیازِ همیشگى یک انسان زنده و یک انسان آگاه است؛ انسانى که سر در پیله‌ى خود نکرده باشد، به زندگى خود دل خوش نکرده باشد. انسانى که به زندگى عمومى بشر با نگاه کلان نگاه میکند، به طور طبیعى حالت انتظار دارد. این معناى انتظار است. انتظار یعنى قانع نشدن، قبول نکردن وضع موجودِ زندگى انسان و تلاش براى رسیدن به وضع مطلوب، که مسلّم است این وضع مطلوب با دست قدرتمند ولى خدا، حضرت حجت‌بن‌الحسن، مهدى صاحب زمان (صلوات اللَّه علیه و عجّل اللَّه فرجه و ارواحنا فداه) تحقق پیدا خواهد کرد. باید خود را به عنوان یک سرباز، به عنوان انسانى که حاضر است براى آنچنان شرائطى مجاهدت کند، آماده کنیم.
تشکیل نظام جمهورى اسلامى یکى از مقدمات این حرکت عظیم تاریخى است
انتظار فرج معنایش این نیست که انسان بنشیند، دست به هیچ کارى نزند، هیچ اصلاحى را وجهه‌ى همت خود نکند، صرفاً دل خوش کند به اینکه ما منتظر امام زمان (علیه الصّلاه و السّلام) هستیم. اینکه انتظار نیست. انتظارِ چیست؟ انتظارِ دست قاهرِ قدرتمندِ الهىِ ملکوتى است که باید بیاید و با کمک همین انسانها سیطره‌ى ظلم را از بین ببرد و حق را غالب کند و عدل را در زندگى مردم حاکم کند و پرچم توحید را بلند کند؛ انسانها را بنده‌ى واقعى خدا بکند. باید براى این کار آماده بود. تشکیل نظام جمهورى اسلامى یکى از مقدمات این حرکت عظیم تاریخى است. هر اقدامى در جهت استقرار عدالت، یک قدم به سمت آن هدف والاست. انتظار معنایش این است. انتظار حرکت است؛ انتظار سکون نیست؛ انتظار رها کردن و نشستن براى اینکه کار به خودى خود صورت بگیرد، نیست. انتظار حرکت است. انتظار آمادگى است. این آمادگى را باید در وجود خودمان، در محیط پیرامون خودمان حفظ کنیم. و خداى متعال نعمت داده است به مردم عزیز ما، به ملت ایران، که توانسته‌اند این قدم بزرگ را بردارند و فضاى انتظار را آماده کنند. این معناى انتظار فرج است. انتظار فرج یعنى کمر بسته بودن، آماده بودن، خود را از همه جهت براى آن هدفى که امام زمان (علیه الصّلاه والسّلام) براى آن هدف قیام خواهد کرد، آماده کردن. آن انقلاب بزرگ تاریخى براى آن هدف انجام خواهد گرفت. و او عبارت است از ایجاد عدل و داد، زندگى انسانى، زندگى الهى، عبودیت خدا؛ این معناى انتظار فرج است.
امروز بحمداللَّه ملت ما توجهشان به مقوله‌ى مهدویت و وجود مقدس حضرت مهدى (سلام اللَّه علیه) از همیشه بیشتر است. روز به روز انسان احساس میکند در دل جوانان، در میان آحاد مردم، شوق و عشق و ارادت و تذکر نسبت به وجود مقدس حضرت حجت (سلام اللَّه علیه) بیشتر میشود. این هم از برکات خود آن بزرگوار است. نگاه آن بزرگوار، نظره‌ى رحیمه‌ى آن بزرگوار به ملت ما، دلهاى آنها را متوجه آن حقیقت تابناک کرده است. خودِ این، نشانه‌ى توجه آن بزرگوار است. این را باید قدر دانست.
گاهی حقیقت مهدویت ملعبه دست سودجویان میشود
البته مثل همه‌ى حقائقى که در برهه‌هاى مختلفى از زمان ملعبه‌ى دست سودجویان میشود، این حقیقت هم گاهى ملعبه‌ى دست سودجویان میشود. این کسانى که ادعاهاى خلاف واقع میکنند – ادعاى رؤیت، ادعاى تشرف، حتّى به صورت کاملاً خرافى، ادعاى اقتداى به آن حضرت در نماز – که حقیقتاً ادعاهاى شرم‌آورى است، اینها همان پیرایه‌هاى باطلى است که این حقیقت روشن را در چشم و دل انسانهاى پاکنهاد ممکن است مشوب کند. نباید گذاشت. همه‌ى آحاد مردم توجه داشته باشند این ادعاهاى اتصال و ارتباط و تشرف به حضرت و دستور گرفتن از آن بزرگوار، هیچ کدام قابل تصدیق نیست. بزرگان ما، برجستگان ما، انسانهاى باارزشى که یک لحظه‌ى عمر آنها ارزش دارد به روزها و ماه‌ها و سالهاى عمر امثال ما، چنین ادعاهائى نکردند. ممکن است یک انسان سعادتمندى، چشمش، دلش این ظرفیت را پیدا کند که به نور آن جمال مبارک روشن شود، اما یک چنین کسانى اهل ادعا نیستند؛ اهل گفتن نیستند؛ اهل دکان‌دارى نیستند. این کسانى که دکان‌دارى میکنند به این وسیله، انسان می‌تواند به طور قطع و یقین بگوید اینها دروغگو هستند؛ مفترى هستند. این عقیده‌ى روشن و تابناک را بایستى از این آفت اعتقادى دور نگه داشت.
سه فایل صوتی سخنرانی آیت الله ضیاءآبادی که سه فایل اول آن درباره امامت امام زمان (عج) و فایل آخر درباره غیبت حضرت است، در ادامه می‌آید:
فایل صوتی پاسخ حجت الاسلام و المسلمین پناهیان به این سوال که آزادی در زمان حضرت چگونه است.
فایل صوتی سخنان حجت الاسلام المسلمین فاطمی‌نیا با موضوع امام زمان (عج) در قرآن
فیلم کوتاه “کوچههای انتظار” از منتخبین جشنواره عمار به کارگردانی “حمیدرضا مجیدی”
سخنرانی مکتوب
روایت آیت الله مجتبی تهرانی از پینه دوزی که مکرر خدمت آقا میرسید
«اَعوذ باللّه من الشیطان الرجیم»
«بسم اللّه الرحمن الرحیم»
«والحمد الله ربّ العالمین و صلّی الله علی محمّدٍ و آله الطّیبین الطّاهرین و لعنه الله علی اعدائهم اجمعین»
ایّام ولادت قطب عالم امکان، جوهره ممکنات، امام زمان (صلوات‌الله‌علیه) است. به ذهنم آمد بحثی بسیار کوتاه در مورد مسئله امامت داشته باشم.
دسته‌بندی گروهی از روایات در باب مسئله امام:
۱- وجود امام در هر عصر
روایات متعددّی در باب مسئله امام وارد شده است. یک دسته از روایات در باب مسئله وجود امام در هر عصر است به این مضمون که اگر حجّت الهی نباشد، زمین و آنچه بر روی زمین است از بین می‌روند. بیش از پنجاه روایت با این مضمون در بحار موجود است. «لولا الحجّه لَساخت الارضُ باهلها».
در روایت دیگری محمد‌بن‌فُضِیل می‌گوید: به امام هشتم(صلوات‌الله‌علیه) عرض کردم: «أَ تَبْقَى الْأَرْضُ بِغَیْرِ إِمَامٍ»، آیا میشود زمین بدون امام باقی بماند؟! «فَقَالَ لَا»، حضرت فرمودند: خیر، نمی‌شود. «قُلْتُ فَإِنَّا نَرْوِی عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ(علیه السلام)»، عرض کردم: از جدّ بزرگوار شما امام صادق(صلوات‌الله‌علیه) نقل شده که فرمودهاند: «أَنَّهَا لَا تَبْقَى بِغَیْرِ إِمَامٍ»، زمین بدون امام باقی نمی‌ماند. بعد به حضرت عرض میکند: «إِلَّا أَنْ یَسْخَطَ اللَّهُ عَلَى أَهْلِ الْأَرْضِ أَوْ عَلَى الْعِبَادِ»، برای ما روایت کرده‌اند که: اگر امام روی زمین نباشد، خداوند اهل زمین و بندگان را را مورد سخط و خشم قرار می‌دهد. « فَقَالَ لَا لَا تَبْقَى إِذاً لَسَاخَتْ » حضرت فرمودند: این روایت اشتباه است. اگر امام روی زمین نباشد، زمینی نمی‌ماند که خداوند بخواهد اهلش را مورد خشم قرار دهد. (بحار الأنوار ؛ ج۲۳ ؛ ص۳ )
در روایت دیگری از حضرت باقر (صلوات‌الله‌علیه) نقل شده است که حضرت فرمودند: « لَوْ أَنَّ الْإِمَامَ رُفِعَ مِنَ الْأَرْضِ سَاعَهً »، بر فرض محال اگر امام حتّی لحظهای از زمین برداشته شود؛ صحبت لحظه است نه یکی، دو روز، « لَمَاجَتْ بِأَهْلِهَا کَمَا یَمُوجُ الْبَحْرُ بِأَهْلِهِ »، همه اهل زمین در هم کوبیده می‌شوند و از بین می‌روند. (بحار الأنوار ؛ ج۳۲ ؛ ص۳۲۱)
۲- معرفت نسبت به امام
دسته دیگری از روایات در باب معرفت نسبت به امام است که اگر کسی نسبت به امام زمانش حتّی به اندازه یک شب معرفت نداشته باشد، «مَاتَ مِیتَهً جَاهِلِیَّه »، به مرگ جاهلیّت از دنیا رفته است. دسته دیگری از روایات به این مضموناند که: اگر بنا شود همه از بین بروند و فقط یک نفر روی زمین باقی بماند، آن یک نفر باید امام باشد.
دسته بندی نظرات سه علم در باب امام:
برای توضیح روایات ذکر شده، میخواهم بحث عمیقی را مطرح کنم:
سه دسته از علما ذیل این مسئله، بحث‌های پیچیدهای دارند که ساده شده آن را میگویم:
۱- فلاسفه
دسته اوّل؛ فلاسفه. برخی عالمان فیلسوف میگویند: ما واجب الوجود، ممکن الوجود، قدیم و حادث را می‌فهمیم و میدانیم که خدا قدیم است و ما حادث. سؤال این است که نقطه اتّصال و رابط بین حادث و قدیم چیست؟ حلقه‌ای که ممکن را به واجب متصّل میکند چیست؟ اگر بگویی آن حلقه اتّصال از سنخ واجب است، یک سری اشکالات پیش می‌آید و اگر بگویی از سنخ ممکن است اشکالات دیگر پیش می‌آید؟ بحث، خیلی دقیق، ظریف و پیچیده است.
۲- عرفان
دسته دوم؛ عرفا. اهل معرفت نیز در باب غایت و هدف خلقت انسان بحثِ عرفانیِ بسیار مهمّی دارند که از آیات قرآن و روایات استخراج کرده‌اند. اهل معرفت میگویند: هدف از خلقت انسان، معرفتالله، به معنای شهودالله، فنای فیالله و لقاءالله است و بحث در این است که انسان چگونه می‌تواند به این مرتبه برسد. فلاسفه علمی است و از نظر مفاهیم بحث میکنند، امّا این بحث معرفتی است.
۳- اخلاق
دسته سوم؛ علمای اخلاق. این دسته از بزرگان میگویند: بیشتر مباحث اخلاقی، دستوری است، حال از نظر عملی برای رسیدن به هدف از خلقت چه باید کرد؟ انسان چگونه می‌تواند وادی سیر و سلوک را طیّ کند؟
لذا بحث‌های معرفتی و اخلاقی یک رابطه تنگاتنگ با هم دارند؛ چون هدایت دو نوع است: «ارائه طریق» و «ایصال به مطلوب». ارائه طریق که به معنای نشان دادن است توسّط علمای اخلاق صورت می‌گیرد، امّا در ایصال به مطلوب که بحثی معرفتی است، رساندن به مقصود است نه فقط نشان دادن راه. اگر از کسی آدرسی را بپرسی، یک وقت می‌گوید: از اینجا برو، یک وقت ایصال به مطلوب میکند؛ یعنی دستت را می‌گیرد و به مقصد میرساند.
لذا به طور خلاصه در اخلاق به دنبال ارائه طریق و دستورالعمل هستیم، در عرفان به دنبال کسی هستیم که دست ما را بگیرد و به هدف برساند و در فلسفه به دنبال حلقه اتّصال ممکن و واجب هستیم. هر سه به دنبال یک گمشده هستند که آن هم وجود مقدّس امام زمان(صلوات‌الله‌علیه) است و غیر ایشان راهی نیست.
تطبیق نظرات با روایات شریفه:
ابن‌سلم در روایتی از امام صادق(صلوات‌الله‌علیه) نقل میکند که حضرت فرمودهاند: «الْإِمَامُ عَلَمٌ بَیْنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ بَیْنَ خَلْقِهِ»، امام رابط بین ممکن و واجب، حادث و قدیم و نشان دهنده راه الهی است. علم سه معنا دارد: نشانه برای شناخت راه، فاصله بین دو زمین و مهتر و جلودار. لذا حضرت گمشده هر سه علم اخلاق، عرفان و فلسفه را معرّفی فرمودهاند. در واقع حضرت فرمودهاند: امام کسی است که ارائه طریق میکند؛ نشانه برای شناخت راه است، امام حلقه اتّصال بین واجب و ممکن است؛ فاصله بین خدا و خلق است، امام کسی است که ایصال به مطلوب میکند؛ جلودار و مهتر است. در ادامه حضرت می‌فرمایند: «فَمَنْ عَرَفَهُ کَانَ مُؤْمِناً وَ مَنْ أَنْکَرَهُ کَانَ کَافِراً» (بحار الأنوار ؛ ج۲۳ ؛ ص۸۸) پس هر کس او را بشناسد مؤمن است و هر کس منکر او شود کافر است.
در روایتی دیگر امام صادق(صلوات‌الله‌علیه) می‌فرمایند: «خَرَجَ الْحُسَیْنُ بْنُ عَلِیٍّ ع عَلَى أَصْحَابِهِ فَقَال»، روزی امام حسین(صلوات‌الله‌علیه) به اصحابشان فرمودند: «أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّ اللَّهَ جَلَّ ذِکْرُهُ مَا خَلَقَ الْعِبَادَ إِلَّا لِیَعْرِفُوه»، ای مردم! خداوند بندگان را جز برای معرفت پیداکردن خلق نفرمود. در اینجا معرفت، شناسایی مفهومی نیست، بلکه شناخت شهودی و عرفانی است؛ «فَإِذَا عَرَفُوهُ عَبَدُوه»، عبادت وقتی محقّق میشود که عبد خدا را شهود کند و در دل عظمت خدا را ادراک نماید و عبادت بدون معرفت پوسته بدون مغزی است؛ (البتّه اشتباه نشود! باید مدتی عبادت کند تا به مغز آن برسد) «فَإِذَا عَبَدُوهُ اسْتَغْنَوْا بِعِبَادَتِهِ عَنْ عِبَادَهِ مَا سِوَاه» وقتی خدا را پرستش کرد، به سبب همین پرستش، از پرستش غیر او بی نیاز می‌شوند و دیگر موجودی را عبادت، یعنی کُرنش درونی، نمی‌کنند. «فَقَالَ لَهُ رَجُلٌ» شخصی به حضرت عرض میکند: «یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ بِأَبِی أَنْتَ وَ أُمِّی فَمَا مَعْرِفَهُ اللَّهِ»، ای پسر پیغمبر! پدر و مادرم فدایت! معرفت الهی چیست؟ «قَالَ مَعْرِفَهُ أَهْلِ کُلِّ زَمَانٍ إِمَامَهُم» حضرت می‌فرمایند: معرفتِ خدا، معرفتِ امام زمان است. یعنی وجود مقدس امام زمان (صلوات‌الله‌علیه) حلقه‌ی ارتباطیِ حادث و قدیم و برزخ بین واجب و ممکن است و به تعبیر ادعیه مجرای فیض الهی است و اگر او را شناختی، بدون اینکه تقاضا کنی، خدا را به تو میشناساند. نه می‌توانی بگویی خدا است نه می‌توانی بگویی مخلوق است. در روایتی است که: «نزّلونا عن الرّبوبیّه و قولوا فینا ما شئتم.» (منهاج النجاح فی ترجمه مفتاح الفلاح ص۳۳) غیر از ربوبیّت هر چه میخواهید درباره فضائل ما بگویید.
تا اینجا حضرت بُعد فلسفی، یعنی وجود و هستی را فرمودند، امّا در ادامه به بُعد اخلاقی و ارائه طریق اشاره می‌فرمایند. «الَّذِی یَجِبُ عَلَیْهِمْ طَاعَتُهُ»، اگر آن موجودی که تو را ایصال به مطلوب میکند، شناختی، باید از او اطاعت کنی و هر چه می‌گوید عمل کنی؛ چون او است که ایصال به مطلوب و ارائه طریق میکند.
چگونگی بهرهمندی از امام غائب:
حال سؤال میشود: چگونه از امام بهره ببریم در حالیکه امام زمان در غیبت هستند؟
جواب به این سؤال در هرسه بعد باید پاسخ داده شود،
۱- ارائه طریق؛ در باب مباحث اخلاقی تمام دستورات ازطریق پیامبر اکرم و ائمه طاهرین (صلوات‌الله‌علیهم‌اجمعین) به ما رسیده است و در این باب کمبود نداریم.
۲- مباحث فلسفی؛ در روایتی است که امام زمان(صلوات‌الله‌علیه) در زمان غیبت مثل خورشید پشت ابر هستند؛ یعنی همانطور حیات جانداران به خورشید وابسته است چه پشت ابر باشد و چه نباشد، بدون امام زمان هم حیاتی نیست چه غائب باشند، چه ظاهر چون ایشان رابط بین ممکن و واجب و قدیم و حادثاند و اگر رابط نباشد، هیچ چیزی وجود نخواهد داشت.
۳- ایصال به مطلوب؛ در این مورد آیا باید حضرت را شهود کنیم؟ برخی به دنبال زیارت حضرت هستند و خیلی دعا میکنند، اگر درون کسی غیر این حالت وجود داشته باشد، خلل و کمبود دارد، باید اینگونه بود، امّا از این نکته نباید غفلت کرد که آیا باید تقاضای شهود داشته باشیم یا قابلیّت شهود؟ تقاضای شهود لازمه ایمان است، امّا انسان باید قابلیّت شهود را در خود ایجاد کند و بزرگانی امثال مقدّساردبیلی و سیّدبحرالعلوم چون قابلیّت شهود را در خود ایجاد کرده بودند، خدمت امام زمان (صلوات‌الله‌علیه) میرسیدند.
حتّی اختصاص به اهل کرامت هم ندارد؛ در زمان کودکی من، مرحوم والد ما با یکی از اولیاء خاصّ خدا ارتباط داشت. تشرّف آن ولیّ خدا به حضور امام زمان«صلوات الله علیه»، قابل انکار نبود. ایشان یک مغازه پینه‌دوزی هم در بازار داشت. حتّی ایشان میگفت: گاهی آقا شبهای جمعه یکدفعه میآیند، می‌فرمایند: بیا برویم کربلا زیارتی کنیم و برگردیم. با آقا میروم کربلا و بر میگردم. اینها خواب و قصّه و داستان نیست. مرحوم والد ما میگفت: آقا تشریف میآورند پیش ایشان، نه این، خدمت آقا برود. پدرم گفت، که از او پرسیدم: فلانی! گفت: بله! گفتم: چه شده است که ایشان تشریف میآورند آنجا پیش تو؟! گفت: اتّفاقاً خودم همین سؤال را از آقا پرسیدم که چطور شده که شما میآیید اینجا پیش من احوالم را میگیرید؟ ایشان به من فرمودند: برای خاطر اینکه در تو هیچ هوای نفس نیست. وقتی از حبّ به دنیا تخلیه شدی، ولی الله اعظم دستت را می‌گیرند؛ مگر کسی که حبّ دنیا، چه مالش و چه جاهش پیکره‌اش را گرفته باشد، می‌تواند خدمت امام زمان«صلوات الله علیه»، برسد تا حضرت ایصال به مطلوب بفرمایند؟!
لذا در باب انتظار فرج که روایات بسیار داریم که افضل اعمال است، چه کسی می‌تواند منتظر باشد؟ کسی که حبّ دنیا دارد؟ اگر امام زمان(صلوات‌الله‌علیه) تشریف بیاورند، حاضرم دست از همه چیز بردارم و هر امر فرمودند بگویم: چشم؟ اگر اینچنین شویم، بی برو برگرد دستمان را خواهد گرفت، چه چشم ظاهری ببیند، چه نبیند. اینجا است که عبادات روح می‌گیرند و طاعات مغز پیدا میکنند و از پوست بودن خارج می‌شوند.
اگر کسی این حالت در آن نباشد، منحرف است. زیرا اینگونه بودن طبق موازین است، لذا در روایات متعدّد داریم که اگر کسی امام زمانش را نشناسد، « مَاتَ مِیتَهً جَاهِلِیَّه» (بحار الأنوار ؛ ج۳۲ ؛ ص۳۲۱)، به مرگ جاهلیّت مرده است.
خدایا بحقّ مهدی موعودت؛ یعنی موجودی که الآن محبوبترین موجودات نزد تو است، دست ما را از دامن او کوتاه مکن!
مناجات با امام زمان عج با نوای حاج سعید حدادیان
مناجات با امام زمان عج با نوای عبدالرضا هلالی
ویژه‌نامه
ویژه‌نامه حضرت مهدی موعود علیه السلام با عنوان “آفتاب مهربانی” که در آن با سه محور اثبات آفتاب، معرفی آفتاب و ابرهای شبهه ابتدا براهین اثبات وجود نازنین حضرت را تبیین کرده و بعد به بیان ویژگیهای ایشان پرداخته و در نهایت به برخی از شبهاتی که درباره مهدویت مطرح میشود، پاسخ داده شده است.
این ویژه‌نامه را در اینجا ببینید.
امام مهدی(ع)؛ موجود موعود
نویسنده: آیت الله عبدالله جوادی آملی
ناشر: انتشارات اسرا
تا کنون کتاب ها و مقالات متعددی درباره حضرت مهدی(ع) نوشته شده است امّا به رغم سعی و کوشش عالمانه و خالصانه ای که در شناخت و شناساندن آن حضرت، از سوی اشخاص و جریان های اسلامی صورت پذیرفته، همواره دام افراط و دره تفریط به روی این موضوع گسترده و گشوده بوده، هست و خواهد بود و تنها کسانی از ورطه این دو نجات یافته اند که توانسته اند به مستمسک «امام شناسی» واقعی تمسک جویند و از آن بهره مند شوند. با همین رویکرد اثر شریف و خواندنی امام مهدی(ع)، موجود موعود که مجموعه مباحث، گفتارها و نوشته های حضرت آیت الله جوادی آملی تدوین و با مقدمه ای گرانبها توسط نشر اسرا به بازار نشر عرضه شده است. در سه بخش این کتاب با عناوین امام شناسی، انتظار و از ظهور تا مدینه فاضله حاوی این مطالب است:
بخش یکم: امام شناسی
فصل یکم: امامت عام: چهره فقاهتی امامت، امامت و نصب در نگاه امام رضا(ع)، برهان مهدوی بر عدم تعیین امام به دست مردم، حیات معقول ثمره معرفت به امام(ع)، معیار زندگی جاهلانه، حیات و مرگ جاهلی در فرهنگ وحی، حیات انسان از دیدگاه قرآن، مراتب و نشانه های حیات عقلی، توقف شناخت امامت بر نبوت و فهم نبوت بر ادراک توحید، معرفت امام، بهترین راه مسلمان مردن، مفهوم واقعی معرفت امام، معرفت ثمر بخش و شناخت بی ثمر، حیات خداپسند در گرو معرفت امام، امامت نیاز بشر و نعمتی الهی، ملاک نیاز به پیامبر و امام، امامت منت و لطف همیشگی خدا.
فصل دوم: امامت خاص: استمرار ولایت از ابراهیم(ع) تا امام زمان(ع)، نیل همه فرزندان صالح ابراهیم(ع) به امامت، بشارت ائمه به وجود مبارک ولی عصر(ع)، ظهور کلمه طیبه، شجره مبارک مهدوی، نیمه شعبان شب قدر اهل بیت(ع)، راز همتایی شب میلاد امام زمان(ع) با شب قدر، عید میلاد امام عصر(ع)، راه معرفت امام زمان(ع)، والاترین راه شناخت امام عصر(ع)، قرآن و عترت یک حقیقت و دو ظهور، جلوه هایی از هماهنگی قرآن و عترت، امام معصوم پیشوای عقاید و اخلاق و اعمال، امام معصوم شاهد اعمال، ولای خاندان عصمت رکنی دینی، دشواری ادراک امام عصر(ع) و راه تسهیل آن، امام عصر(ع) مظهر «نور السّموات و الأرض»، مهدی(ع) سزاوارترین فرد به ابراهیم(ع)، خاتم اوصیا وارث منحصر به فرد کمالات، امام عصر(ع) مظهر علم و قدرت الهی، تأثیر صاحبان نفس، ظهور اسم هادی در وجود مهدی(ع)، هدایت دل ها به دست امام عصر(ع)، ولی عصر(ع) همسفر سالکان، قائد قافله عشق، آینه مهر و قهر، مهدی(ع) عامل تحقق دین الهی،…
بخش دوم: انتظار
فصل یکم: شعاع آفتاب: مطلق یا نسبی بودن غیبت امام عصر(ع)، حکمت و چرایی غیبت، اسرار غیبت، چگونگی بهره بردن از امام در این دوران، ضرورت نیابت در عصر غیبت، پندار واگذاری دفاع از دین به امام عصر(ع)، دعای امام صادق(ع) راهی بر اثبات ولایت فقیه، انقلاب اسلامی آینه انقلاب مهدوی…
فصل دوم: حقیقت انتظار: انتظار فرج، انتظار در مکتب اهل بیت(ع)، شرایط تحقق حقیقت انتظار، بهترین راه برترین انتظار…
فصل سوم: منتظر: برتری انتظار فرهیختگان، مراحل کمالی منتظران، رهیدن منتظران از ناامیدی، فضائل منتظران….
فصل چهارم: انتظار، ابعاد و تکالیف: آثار انتظار، تکالیف منتظران، ارتباط با امام عصر(ع) و ضرورت و چگونگی آن، وظایف شخصی منتظران، وظایف گروه ها
بخش سوم: از ظهور تا مدینه فاضله مهدوی(ع)
فصل نخست: … تاظهور آفتاب: ضرورت ظهور، آثار عمومی ظهور، گاه قیام قائم، سیمای عمومی عصر ظهور، برخی رخدادهای هنگام ظهور
فصل دوم:دولت کریمه مهدوی: روزهای خوش فرج، از ظهور تا پیروزی، بهار دل انگیز قلوب، هندسه مدینه مهدوی، ویژگی های آرمانشهر مهدوی، کمال عقل نظری و عملی در حکومت مهدوی، جلوه بی نظیر دینداری در حکومت مهدوی(ع).
سودای روی دوست
نویسنده: حجت الاسلام و المسلمین مرتضی آقاتهرانی
ناشر: احمدیه و مؤسسه آموزش و پژوهش امام خمینی(ره)
قرن هاست که از غیبت امام عصر(ع) می گذرد و بسیاری در اشتیاق جانان، جان به لب رسانده اند. گاه، چون علی بن مهزیار فوز دیدار نصیبشان گشته و گاه تا پایان عمر در حسرت دیدار باقی مانده اند. برای بسیاری این سؤال وجود دارد که چگونه می توان چنین افتخاری یافت و به پیشگاه آن امام همام ـ علیه افضل التحیه و الثناء ـ باریافت. پاسخ این پرسش را در تشرفات خوشبختان می توان یافت، که در تشرفات امثال ابن مهزیار و پیرمرد قفل ساز به صراحت این مطلب بیان شده که آن حضرت مدت هاست که درانتظار دیدار شیعیان خویشند و لازم نیست برای دیدار خود را دچار زحمت و تکلف کنیم همین قدر که خانه دل را در خور میهمان جاروب کردیم آن میهمان عزیز مرحمت نموده و به کلبه وجود ما قدم می نهند. هرچه کاستی است از ماست و اگر بی توفیق گشته ایم ثمره بدیهی روشی است که برای زندگی برگزیده ایم.
کتاب سودای روی دوست اثری است آموزشی و عملی برای چگونه جاروب کردن خانه و مهیای میهمانی کردن آن، به قلم حجت الاسلام والمسلمین مرتضی آقاتهرانی، که توسط دو انتشارات احمدیه و نیز مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی به بازار نشر ارائه شده است. در این کتاب می خوانیم:
فصل اوّل: مقدمه و کلیات
نام و القاب امام زمان(ع)، معرفی اجمالی ایشان، ارتباط، انواع و اشکال ارتباط، آثار و برکات ارتباط، انتظار، ویژگی منتظران، امکان دیدار، نفی نیابت، انواع دیدار، برکات دیدار
فصل دوم: علل و عوامل زمینه ساز دیدار
بخش اوّل: عواملی که درباره خداوند باید مراعات شود؛ راه یابی به قلمرو ایمان و تقوا، تحصیل ورع، محاسن اخلاق و رضایت الهی، تحصیل رضایت اهل بیت(ع)، اتصال با قرآن
بخش دوم: عواملی که باید درباره امام زمان(ع)رعایت گردند؛ ذکر و یاد مداوم آن حضرت، اهدای صلوات به ایشان، پرداخت صدقه برای سلامتی ایشان، حضور در اماکن مقدسه، دعا به ساحت امام زمان(ع)، توسل به ایشان و استمداد از آن حضرت، عریضه نویسی، تقدیم هدیه، مهر و محبت به ایشان، تلاش برای زنده داشتن امر امامت، نرنجاندن خاطر شریف امام
بخش سوم: عواملی که سالک درباره خود باید مراعات کند؛ تلاش برای معرفت امام، الگوگیری از امام(ع) در تقوا و دینداری، از خود گذشتگی و استقامت در راه رسیدن به ساحت مقدس امام(ع)، توجه به حاضر و ناظر بودن ایشان
فصل سوم: موانع دیدار امام زمان(ع)
ـ موانع شناختی: نداشتن فهم دقیق از دین، جهالت و افراط و بی ثباتی در دین
ـ موانع اخلاقی ـ رفتاری: هواپرستی، دنیازدگی، پابندنبودن به عهد و ایمان، گناه و خطا، انحراف در جمع مال، قطع رحم، کوتاهی در پرداخت سهم امام(ع)
فصل چهارم: سالکان مخلص و عنایات خاص حضرت ولی عصر(ع)
ـ برعهده گرفتن ولایت سالک: معنای ولایت، تجلی ولایت در نبوت و امامت، مراتب ولایت، آثار ولایت، راهکار تحصیل ولایت امام(ع)
ـ تربیت و تزکیه شخص سالک