پایگاه خبری تحلیلی شرق سایت خبری تحلیلی شرق Related Articles
چرا به امام زمان ارواحنا فداه منتقم گویند؟
در برخی روایات و ادعیه، انتقام‌گیری امام زمان ارواحنا فداه در خصوص دشمنان و قاتلان امام حسین علیه‌السلام و حضرت فاطمه علیهاالسلام نقل شده است.
در روایات آمده که امام زمان ارواحنا فداه پس از ظهور، از دشمنان و قاتلان اهل بیت علیهم‌السلام انتقام می‌گیرد. آنچه در عصر ظهور حضرت اتفاق می‌افتد، مجازات مجرمان و انتقام از دشمنان خدا و خاندان پیامبر اکرم است؛ اما اینکه چگونه انتقام می‌گیرد و مخصوصاً دشمنان اهل بیت در گذشته آیا دوباره زنده می‌شوند و همگی مجازات می‌شوند یا برخی از آنان زنده و مجازات می‌شوند؟ چندان روشن نیست. ضمن اینکه باید توجه داشته باشیم که این دنیا محل حسابرسی نیست؛ بلکه مجازات حقیقی در قیامت خواهد بود. اگر طبق این روایات، دشمنان اهل بیت علیهم‌السلام زنده و مجازات شوند، باز هم مجازات و عذاب اصلی آنان در آخرت خواهد بود؛ چون جنایات بسیاری از دشمنان اهل بیت علیهم‌السلام به حدی بزرگ است که جز با عذاب شدید جهنم قابل مقایسه نیست. بنابراین بر فرض که دشمنان اهل بیت در عصر ظهور مجازات شوند آنان باز هم کیفر اعمال خود را در قیامت خواهند چشید؟
قابل توجه است که اصل موضوع انتقام‌گیری امام عصر ارواحنا فداه از دشمنان، در عصر ظهور امری است که در بسیاری از روایات بدان تأکید شده و بر همین اساس حضرت به عنوان “منتقم” لقب گرفته است.
در برخی روایات و ادعیه، انتقام‌گیری امام زمان ارواحنا فداه در خصوص دشمنان و قاتلان امام حسین علیه‌السلام و حضرت فاطمه علیهاالسلام نقل شده است.
انتقام از قاتلان امام حسین علیه‌السلام
در مورد انتقام از دشمنان و قاتلان امام حسین علیه‌السلام آمده است:
“الْقَائِمُ مِنَّا اِذَا قَامَ طَلَبَ بِثَارِ الْحُسَیْنِ علیه‌السلام” (تفسیر عیاشی، ج۲، ص۲۹۰)؛ قائم ما هر وقت ظهور کند، به خونخواهی جدش حسین علیه‌السلام از قاتلان او انتقام خواهند گرفت.
همچنین از امام باقر علیه‌السلام در ذیل آیه “وَ مَنْ قُتِلَ مَظْلُومًا فَقَدْ جَعَلْنَا لِوَلِیِّهِ سُلْطَانًا (اسراء، ۳۳)؛ نقل شده که منظور از مظلوم در آیه، امام حسین علیه‌السلام است و ما اولیای او هستیم و قائم ما هر وقت قیام کند، انتقام خون او را خواهند گرفت.(تفسیر نورالثقلین، ج۳، ص۱۶۳)
برخی روایات ناظر به انتقام امام زمان ارواحنا فداه از همه کافران، معاندان، نواصب (نام گروهی از مسلمانان است که با امیرالمومنین علی علیه‌السلام دشمنی ورزیدند و او را دشمن داشتند) و کسانی است که با اهل بیت علیهم‌السلام عداوت و دشمنی دارند.
امام صادق علیه‌السلام می‌فرماید:”اَلْقَائِمُ اِذَا قَامَ اِنْتَصَرَ مِنْ بَنِی اُمَیَّهَ وَ مِنَ اَلْمُکَذِّبِینَ وَ اَلنُّصَّابِ… “(تفسیر صافی، ج۴، ص۳۸۰)؛ هرگاه قائم قیام کند، او و اصحابش از بنی‌امیه و مخالفان و نواصب انتقام خواهند گرفت.
در روایت دیگری از امام صادق علیه‌السلام نقل شده که فرمود:
“مَا لِمَنْ خَالَفَنَا فِی دَوْلَتِنَا مِنْ نَصِیبٍ اِنَّ اَللَّهَ قَدْ اَحَلَّ لَنَا دِمَاءَهُمْ عِنْدَ قِیَامِ قَائِمِنَا فَالْیَوْمَ مُحَرَّمٌ عَلَیْنَا وَ عَلَیْکُمْ ذَلِکَ فَلاَ یَغُرَّنَّکَ اَحَدٌ اِذَا قَامَ قَائِمُنَا اِنْتَقَمَ لِلَّهِ وَ لِرَسُولِهِ وَ لَنَا اَجْمَعِینَ” (بحارالانوار، ج۵۲، ص۳۷۶)؛ برای مخالفان ما در دولت ما نصیبی نیست. خداوند حلال نموده خون آنان را در هنگام قیام قائم ما. اما امروز چنین چیزی بر ما و شما حرام است؛ پس مبادا فریب بخورید. وقتی قائم ما قیام کرد، برای خدا و رسول خدا و ما اهل بیت، انتقام از دشمنان خواهند گرفت.
همچنین از امام محمدباقر علیه‌السلام در ذیل آیه “فَمَهِّلِ الْکَافِرِینَ اَمْهِلْهُمْ رُوَیْداً” (طارق، ۱۷) نقل شده که فرمود:
” اَمَهِّلِ الْکافِرِینَ یَا مُحَمَّدُ رُوَیْداً لَوْ بُعِثَ الْقَائِمُ (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) فَیَنْتَقِمُ لِی مِنَ الْجَبَّارِینَ وَ الطَّوَاغِیتِ”(الزام الناصب، ج۲، ص۲۹۵) ؛ یعنی معنای آیه این است که «ای پیامبر! اندکی به کافران مهلت بده؛ زیرا هنگامی که قائم قیام کند، از همه جباران و طاغوتیان انتقام خواهند گرفت.
موضوع انتقام‌گیری امام عصر ارواحنا فداه از دشمنان، در عصر ظهور امری که در بسیاری از روایات بدان تأکید شده و بر همین اساس حضرت به عنوان “منتقم” لقب گرفته است.
چه کسانی به دنیا باز می‌گردند؟
در معارف شیعه آمده که پس از ظهور حضرت مهدی ارواحنا فداه عده‌ای از خالص‌ترین مؤمنان و پلیدترین کافران به دنیا «بازگشت» می‌نمایند. چنین بازگشتی را «رَجعت» می‌نامند و صرفاً شاملِ همان افرادی است که ایمان یا کُفرشان در بالاترین درجه باشد و اگر شخصی به این میزان نرسیده باشد، در زُمره «رَجعت یافتگان» نخواهد بود. انما یرجع الی الدنیا؛ قیام القائم ـ علیه‌السلام ـ من محض الأیمان محضا او محض الکفر محضا. فاما من یَسوی هذین فلا رجوع لهم الی یوم الحساب. (بحارالانوار، ج۶، ص۲۵۴)سوالی که مطرح می‌شود اینست که آیا دشمنان حضرت زهرا سلام الله علیها و امام حسین علیه‌السلام نیز رَجعت می‌کنند؟
امام محمد باقر علیه‌السلام پاسخ این سؤال را چنین می‌فرماید:
” آن دو (خلیفه اول و خلیفه دوم) اولین کسانی‌اند که به ما ظلم کرده، حق ما را ربوده و بر ما چیره شدند. ظلمی که آن دو کردند ظلمی است تا قیامت (یعنی ظلمی که در حق اهل بیت علیهم‌السلام می‌شود مسببش آن دو نفر هستند). خداوند از ستمی که در حق ما نمودند، نگذرد و آنها را نیامرزد.(بحارالانوار، ج۳۰، ص۳۸۳)
در روایتی دیگر امام صادق علیه‌السلام می‌فرماید: ” تا قیامت هر خون ناحقی که ریخته شود، هر مالی که از حرام کسب شود، و مردم هر فحشا و گناهی که مرتکب شوند همه بر گردن آن دو می‌باشد، تا اینکه قائم آل محمد صلی الله علیه و آله به پاخیزد و از این اعمال جلوگیری کند. ما بنی‌هاشم بزرگ و خُردسال خود را دستور می‌دهیم که آن دو را سَب (لعن و نفرین) نموده و از آنها برائت و بیزاری جویند. (بحارالانوار، ج۴۷، ص۳۲۳)
به همین دلیل گفته می‌شود که گناهان آنها یکی دو تا نیست بلکه گناهان بی‌حساب است و فقط قصاص، در رجعت کافی نیست.
امام صادق علیه السلام فرمودند:
محبت و ولایت اولیای الهی و برائت از دشمنان آنها واجب است. برائت از کسانی که به آل محمد صلی الله علیه و آله ستم کرده، هتک حرمت نموده، فَدَک و میراث حضرت فاطمه ـ سلام الله علیها ـ را به زور گرفتند و حقوق آن حضرت و امیرالمؤمنین ـ علیه‌السلام ـ را به یغما بردند.(عیون اخبارالرضا، ج۲، ص۱۲۴)
بنابراین از روایت مطرح شده این نتیجه گرفته می‌شود که قاتلان حضرت فاطمه علیهاالسلام و امام حسین علیه‌السلام در زمره شقی‌ترین افراد، در زمان ظهور امام عصر ارواحنا فداه رجعت کرده و بسزای جنایات مرتکب شده خود می‌رسند.