عروسک ­درمانی

عروسک ­درمانیReviewed by مدیریت پرچم های سیاه شرق on Aug 17Rating:

یادش­بخیر دوران کودکی­مان و خواندن این شعر برای عروسک­های­مان: گویی جدی­جدی، مامان و بابا بودیم و عروس­ها، کودکان­مان! چقدر قشنگ بود و هست دنیای کودکی! حال بیایید ببینیم بازی با عروسک، چه نقشی می­تواند در بهداشت­روانی کودک­مان داشته باشد تا شخصیت­اش به بهترین نحو شکل بگیرد؟

نقش عروسک درمانی در بهداشت­روانی کودک:
کودک می­تواند در بازی عروسکی، انگیزه­اش را متعادل نماید و انرژی­های اضافی روانی خود را تخلیه کند؛ به عبارتی بهتر، کودک در بازی عروسکی، انرژی روانی و جسمی خود را بارور ساخته و شکل مناسبی به آن می­دهد.
عروسک قشنگ من، قرمز پوشیده تو رختخواب مخمل آبی خوابیده
یه روز مامان رفته بازار، اونو خریده قشنگ­تر از عروسکم، هیچ­کس ندیده
عروسک من، چشماتو باز کن وقتی که شب شد، اون وقت لالا کن
از دیدگاه بهداشت­روان، «عروسک­درمانی» شیوه­ی دلپذیر مداوا در قلمرو روان­درمانی­ست. عروسک، واسطه­ای پذیرفته شده از سوی بزرگسالان و کودکان در جهت ارتباط و تبادل احساس، عاطفه و اندیشه بین این دو نسل می­باشد که در برخی از کشورها به جایگاه این ابزار تربیتی، اهمیت خاصی داده شده است. می­توان از این طریق، به کودک آموزش داد تا اوقات فراغت خود را به صورت مطلوبی پر کند و نکات منفی و ناسالم عاطفی، احساسی، رفتاری و شناختی او را بهبود بخشید. در حیطه­ی روان­پزشکی و روان­شناسی بالینی کودک، متخصص بالینی قادر است با استفاده از عروسک­ها، به اطلاعات مفید بالینی جهت تشخیص مسائل روانی کودک دست­یابد و پس از تشخیص بالینی، درمان­گر طرح مناسبی را به منظور درمان از طریق بازی، تهیه و در جلسات درمانی، اجرا نماید.
نقش عروسک­بازی، در رشد و تکامل کلامی کودک:
کودک در ارتباط با عروسک، دوست دارد موقعیت خود را بیان نموده و دنیای اطراف خود را تعریف کند. تعریف او از دنیا، تصویرهایی ست که از پدر و مادر، برادر و خواهر، خانه و کوچه­های اطراف خانه­ی خود دارد. اگر پدر و مادر، در برخورد با او بی­میلی کنند و یا برعکس، رفتار مناسبی داشته باشند، کودک این رفتارها را برای عروسک­اش بازگو می­نماید وهمین تعریف کردن اساس آرامش و تخلیه­ی روانی کودک شده و در نهایت، موجب تجلی و بروز برخی از بیانات و گفته­های ناب و ارزشمند در ذهن کودک می­شود؛ بنابراین رفتار کودک با عروسک، در پیشرفت و تکامل کلامی او مؤثر می­افتد؛ به شرط آن که ما رفتار و گفتار کودک را به هنگام گفت­و­گو با عروسک، جدی بگیریم.
یکی از نیازهای اساسی که موجب گرایش کودک به عروسک می­شود، میل به داشتن هم صحبت است. عروسک برای کودک، یک شخص محسوب می­گردد و با او رابطه­ی اجتماعی برقرار می­کند؛ ضمن این که کودک با توجه به این که مسؤول عروسک شناخته می­شود، در مسیر رشد مسؤولیت­پذیری و خلاقیت اجتماعی قرار می­گیرد.
برخی کارکردهای روانی عروسک­بازی و عروسک­درمانی:
بازی­های عروسکی، به عنوان یکی از مؤثرترین انواع بازی درمانی­ها مطرح گشته و اهمیت خاصی دارد. برخی از کارکردهایی که در بازی­های عروسکی وجود دارد و نقش مستقیمی در بهداشت­روانی کودک ایفا کند، عبارتند از:
حس سرپرستی و مسؤولیت مراقبت از عروسک
ایجاد ارتباط احساسی و عاطفی با عروسک
فعالیت­های روانی-عقلی و باروری ذهنی کودک در ارتباط با عروسک
خوشحال شدن و لذت­بخش شدن اوقات فراغت کودک
همانند نمودن عروسک خویشتن
افزایش اعتماد به نفس کودک به علت سرپرستی ومراقبت، از عروسک
رشد عواطف وگرایش­های عاطفی کودک
افزایش قدرت تصمیم­گیری و هدایت فکری
و…
توصیه­هایی به والدین در مورد عروسک­بازی کودکان:
هنگام بازی کودک با عروسک، جهت­دهی و تصمیم بزرگسالانه نداشته باشید، بلکه عروسک را همان­گونه ببینید که کودکان می­بینند و احساس می­کنند؛ یعنی همانند کودک، آن را حس کرده و در نظر بگیرید.
از آن­جا که کودکان با عروسک­های­شان راحت صحبت می­کنند، سعی کنید از آنان نخواهید که به صورت کلیشه­ای و بسته با عروسک­ها حرف بزنند، بلکه تشویق­شان کنید تا آن­گونه که دوست دارند، با عروسک­ها صحبت کنند.
از دیدگاه بعضی خانواده­ها، عروسک به عنوان یک دوست برای کودک می­باشد، نه وسیله­ای در جهت سرگرمی او. به همین دلیل، کودک کارکردی تحت عنوان راز و نیاز عروسک را برای خود مطرح می­نماید و از آن به خوبی استفاده می­کند. در سایه­ی این نگرش، خانواده بهتر می­تواند احساس تنهایی و خلا روانی کودک را جبران کند. در چنین ارتباطی، کودک برای عروسک دلتنگی می­کند، نگران­اش می­شود و سعی در مراقبت بیش­تر از او دارد.
عروسک می­تواند واسطه­ی تربیتی ما با کودک یا کودک با محیط پیرامون­اش باشد و در این نقش، می­تواند پیام تربیتی را از ما گرفته و به کودک منتقل نماید؛ علاوه بر این که احساس عاطفی و فکری کودک را به طور متقابل نیز به ما انتقال می­دهد.
ما می­توانیم از طریق ثبت و یادداشت نوع ارتباط کودک با عروسک­هایش در هنگام بازی، با دنیای او بیش­تر آشنا شویم و در برنامه­ریزی و هدایت تربیتی او مفاهیم و اصول و اهداف واقعی­تری را انتخاب نماییم.
عروسک درمانی و اجرای نمایش عروسکی و آشنا سازی کودک با عروسک، هم به منظور پر کردن اوقات فراغت و هم بهینه­سازی شرایط روانی- زیستی او از نظر بهداشت روانی، ارزش فراوانی دارد.
«بازی درمانی» روشی­ست روان­پزشکی و روان­شناسی که از طریق آن، کودک هیجان سرکوب شده­ی خود را برون­فکنی کرده و برخی از مشکلات روانی­اش درمان می­گردد.
مریم یوسفی
مجله :شادکامی وموفقیت

About مدیریت پرچم های سیاه شرق

Check Also

کله جوش

طرز تهیه کله جوش

طرز تهیه کله جوشReviewed by پایگاه خبری تحلیلی شرق on Apr 18Rating: ۵.۰طرز تهیه کله …