نقد فیلم Tangled (پیچیده)

پیچیده” یا “در هم تنیده” انیمیشنی دیگر از شرکت والت دیزنی است.. شرکتی که حدود ۵۰ سال است به ساخت

انیمیشن های روان، معمولاً موزیکال و مخصوص کودکان معروف شده است (در بخش special feautures همین انیمیشن گذاری بر ۵۰ سال فعالیت این شرکت و ۵۰ انیمیشن معروف آن قابل رویت است) و اما دیزنی ها باز به سراغ داستان پری و دلداده، اما با ظاهری نسبتاً متفاوت، همراه با ریزه کاری های جدید و بامزه رفته اند. نتیجه ی این گرایش دوباره به انیمیشن های موفقی همچون سفید برفی و هفت کوتوله، پری دریایی کوچک، زیبای خفته و -البته بهترین اثر این شرکت تا به امروز یعنی- دیو و دلبر (Beauty and teh beast)، تکراری موفق و فروشی نسبتاً موفق (کمی بیش از دو برابر بودجه ۲۶۰ میلیون دلاری اش فروخته) است.

به طور معمول، آدم های داستان هایی اینگونه همواره سفید و یا سیاهند، بر خلاف آنچه فیلم های جدی و خشن امروز دنیا به سمت آن پیش می رود که خاکستری بودن آدم هاست (و البته به واقعیت درون مان نیز نزدیک تر)، داستان های کودکان و نوجوانان و در نگاهی درونی تر، داستان های مادربزرگ های قدیمی همیشه پر است از آدم های تماماً خوب یا تماماً بد.. چیزی به نام حد وسط یا خاکستری نداریم. با این حال قدم نسبتاً گریز ناپذیری که انیمیشن “پیچیده” در راستای تغییر جهت فیلم های این دوران برداشته (و اتفاقاً نامش را هم به نوعی ایهام آمیز از چند موضوع؛ پیچیده بودن موی راپونزل، پیچیدگی رابطه راپونزل با Eugene Fitzherbert و همین طور پیچیدگی شخصیت آدم های به ظاهر بد داستان) دورتر شدن از دید “سیاه یا سفید” به آدم هاست. آنجا که آدم های به ظاهر خلافکار داخل بار از آرزوهایشان می گویند از نوادر سینمای انیمیشن است.

صحنه های بامزه داستان کم نیست؛ از بامزگی های آفتاب پرست راپونزل تا اسبی به نام ماکسیموس که مثل سگ بو می کشد و دم تکان می دهد و از سوار خود نیز در تعقیب هدف جلو می زند! و همین طور طرز برخورد راپونزل با پسری که در مخفی گاهش پیدا می شود از صحنه های بدیع و خنده دار داستانند. داستان دلدادگی زوج راپونزل و اوژن هم در نوع خود جالب است، چیزی است که با نگاه اول به وجود نمی آید و رابطه ای ست که در زمان شکل می گیرد و به پختگی می رسد.

“پیچیده” اما روایت شناخت آرزوهاست.. که بشناسی و به دنبالشان بروی.. و می گوید، که اگر چنین کنی، از خطا ها هم به دور خواهی بود.

شاید مهمترین ویژگی Tangled کمتر قابل پیش بینی بودن آن است! با وجودی که کلیت داستان بر اساس روال همیشگی داستان های دخترانه دیو و دلبر یا پری و شاهزاده پیش می رود (و شباهت صحنه پایانی فیلم -در نجات اوژن- با آواتار هم جالب است) اما از پیش بینی تک لحظه ها گاهی ناتوان می شوید! و البته اگر جز این بود شاید همین موفقیت نسبی هم همراه فیلم نمی شد.. هر چند که نوجوانان و جوانان علاقه مند به اینگونه داستان ها همواره وجود دارند! این را از رفتار عجیب اسب سلطنتی بگیرید تا سخنان پایانی فیلم که درباره خواستگاری کردن راپونزل از اوژن است!

تنها نکته انحرافی و نسبتاً خطرناک فیلم به نوجوانان و کودکان کم

سن و سالی مربوط می شود که حس همذات پنداری بسیار قوی

شان می تواند به از خود راندن پدر و مادر واقعی (به خاطر سخت

گیری های مشابه با نامادری راپونزل) و احساس دور بودن از پدر و

مادر واقعی بیانجامد (خوب یادم هست، بعد از دیدن فیلم جادوگر

نوجوان ماه ها فکر می کردم می توانم اشیاء را از راه دور با نیروی

دستم تکان دهم!). این مسئله چیزی نیست که با PG کردن فیلم

هم حل شود!

شخصاً از دیدن فیلم لذت بردم. دیدن صحنه هایی پر از اخلاقیات

همیشه برایم جذاب و دلنشین بوده و بعضاً گوشه چشمی هم

به دیدنشان تر می کنم! عیب است؟! بگذار باشد!

در حاشیه:

* فیلم در هشتاد و سومین مراسم جایزه اسکار نامزد دریافت

بهترین ترانه اصل (I see the light) شد. همچنین در همین

سال نامزد دریافت ۱۰ جایزه (از جمله بهترین انیمیشن در

Golden globe) بوده است که از National movie awards

موفق به دریافت جایزه بهترین انیمیشن شد.

* به دلیل موفقیت فیلم، قرار است بخش های کوچک دیگری

از فیلم ساخته شود (شبیه آنچه برای انیمیشن ماداگاسکار

رخ داد).

* روایت داستان به سرراستی آنچه در خلاصه نوشتم نیست!

گرچه دو روایت برای شروع ماجرا در دستور کار نویسنده بوده اما

بنا به دلایلی (که یکی از آن ها را خواسته یا ناخواسته تاثیر بیشتر

بر نوجوان برای نامادری دانستن مادران سخت گیر می دانم!) تا

اواسط داستان از ماجرای گوتل مطلع نمی شویم.

* راپنوزل، شخصیتی ست که در سال ۱۸۱۲ توسط Brothers Grimm خلق شد.