آمریکا در آستانه خروج از افغانستان
دنیای اقتصاد/ متن پیش رو در دنیای اقتصاد منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
مقامهای آمریکایی میگویند دولت ترامپ در ازای ارائه امتیاز به طالبان (مانند دستیابی به آتشبس و عدم اتحاد دوباره القاعده بهعنوان بخشی از معامله اولیه برای پایان دادن به جنگ ۱۸ ساله در افغانستان) در حال آماده شدن برای عقبکشیدن نیروهایش از افغانستان است. «دانلاموت»، «جانهادسون» و «پاملا کانستبل» در گزارش یکم اوت برای واشنگتنپست نوشتند: این توافق – که طالبان را ملزم به آغاز مذاکرات مستقیم و گسترده صلح با دولت افغانستان میسازد- میتواند موجب کاهش نیروهای آمریکایی در این کشور شود. به این ترتیب شمار نیروهای آمریکایی از ۱۴ هزار نفر به ۸ تا ۹هزار نفر کاهش خواهد یافت. این تعداد تقریبا به اندازه همان تعداد نیرو در اوایل زمانی است که ترامپ وارد کاخ سفید شد. این طرح پس از ماهها مذاکره میان طالبان و زلمای خلیلزاد، دیپلمات آمریکایی افغانیالاصل، شکل گرفت. خلیلزاد سال گذشته از سوی ترامپ برای آغاز مذاکره با طالبان برگزیده شد.
«لاموت-هادسون- کانستبل» در گزارش خود میافزایند: مقامها بر این باورند که این توافق تا پیش از انتخابات ریاستجمهوری افغانستان در ماه سپتامبر میتواند نهایی شود. با این حال، آنها با احتیاط میگویند رهبران طالبان ممکن است این توافق را به تاخیر اندازند و چالشهای مهم باقی بماند. خلیلزاد، نماینده ویژه آمریکا برای صلح افغانستان در توییتر نوشت: «چنین برمیآید که طالبان در این دور مذاکرات به یک توافق نهایی برسند.» دیروز شنبه ۱۲ مردادماه هشتمین دور از مذاکرات آمریکا-طالبان در دوحه، پایتخت قطر، آغاز شد. خلیلزاد نوشت: «طالبان سیگنالهایی دادهاند که میخواهند به یک توافق برسند. ما هم آماده دست یافتن به یک توافق خوب هستیم.» با این حال، نماینده ویژه آمریکا تاکید کرد که هدف اصلی این مذاکرات توافق صلح است، نه توافق برای خروج نیروهای آمریکایی از این کشور. او جمعه شب در توییتر خود نوشت: «برای از سر گرفتن مذاکره با طالبان به دوحه رسیدم. ما بهدنبال توافق صلح هستیم نه توافق خروج؛ یک توافق صلحی که زمینه خروج را فراهم سازد. حضور ما در افغانستان وابسته به شرایط است و خروج ما از افغانستان نیز مشروط خواهد بود.» عدم استفاده از خاک افغانستان توسط «گروههای تروریستی» و خروج تدریجی نیروهای آمریکایی از افغانستان بخش مهمی از شروط توافق صلح میان نمایندگان دو طرف است.
به هر روی، برخی مقامهای افغانی و آمریکایی نسبت به این طرح بدبین هستند و صداقت طالبان را زیر سوال میبرند. آنها این سوال را مطرح میکنند که ایالاتمتحده چگونه میتواند سخنان، مواضع و گفتههای طالبان را راستیآزمایی کند. اما اگر توافق تصویب شود، یکی از مهمترین گامها به سوی پایان جنگ در افغانستان خواهد بود؛ هدفی که بیتردید حمایت هر دو حزب آمریکا را بهدنبال دارد. یکی از مقامها به شرط فاش نشدن نام گفت: «ما تقریبا ۸۰ تا ۹۰ درصد راه را رفتهایم. اما برای پیمودن این ۲۰-۱۰ درصد باقیمانده گویی راه درازی در پیش داریم.» گزارشگران واشنگتنپست مینویسند سخنگوی طالبان، ذبیحالله مجاهد، درباره این توافق اظهارنظری نکرد اما در یک تماس تلفنی کوتاه گفت که نمیداند مذاکرات قرار است چه زمانی برگزار شود. با این حال، خلیلزاد هم در توییتی نوشت: «ما امیدوار هستیم. همه چیز اگر درست پیش برود، موفقیت دور از دسترس نخواهد بود. امیدوارم مانعی پیش نیاید، اما این موفقیت به جدی بودن طرف آمریکایی هم مربوط است.»
دو مقام دفاعی آمریکا گفتند: ژنرال اوستین اسکات میلر، فرمانده نظامیان آمریکایی در افغانستان، نسبت به این طرح خوشبین است، زیرا وی معتقد است که این طرح با حفظ نیروهای ضدتروریسمی که میتوانند علیه داعش و القاعده بهکار گرفته شوند، مدافع منافع آمریکا خواهد بود. میلر که سال گذشته به این سمت منصوب شده میگوید مذاکرات سیاسی «بیتردید» کلید پایان دادن به جنگ است. ژنرال مذکور در مصاحبهای با ABC News میگوید: «هیچ طرفی به لحاظ نظامی نمیتواند موفق شود. اگر هیچ طرفی به لحاظ نظامی موفق نشود… باید به سوی راهحل سیاسی رفت.» برخی مقامهای آمریکایی معتقدند که نگرانیهای مشروعی وجود دارد دال بر اینکه طالبان از القاعده نخواهد گسست یا چنانکه واشنگتن انتظار دارد در برابر داعش هم نخواهد ایستاد. با این حال، آمریکاییها از این امر احساس رضایت دارند که کاهش نیروها درها را به روی مذاکرات بیشتر باز میکند و ماموریت ضدتروریستی را زنده نگه میدارد. گزارشگران واشنگتنپست بر این باورند که طالبان با دولت افغانستان وارد مذاکرات مستقیم نخواهد شد (زیرا دولت افغانستان را عروسکی در دست آمریکاییها میداند) مگر زمانی که بتواند با آمریکا به توافق برسد.