نقد فیلم ساکن طبقه پنجم
در «ساکن طبقه پنجم» که اثری اقتباس شده ار کتاب اقدامات قهرمانانه است، درواقع چند فیلم مختلف با هم
ترکیب شدهاند. یکی از این فیلمها داستان روث (دایان کیتون) و الکس (موگان فریمن) را روایت میکند، که زن و شوهری هستند که سالهاست با هم ازدواج کردهاند، و با این حقیقت روبرو میشوند که سنشان دارد بالا میرود، و ممکن است مجبور شوند تغییراتی به وجود بیاورند. فیلم دیگر، به دنیای پرپیچ و خم بازار خرید و فروش املاک نیویورک سر میزند. این دو فیلم، به خوبی یکدیگر را کامل میکنند.
شاید حتی بتوان فیلمهای دیگری هم در «ساکن طبقه پنجم» پیدا کرد. مثلا داستان سگ دوست داشتنی روث و الکس، دوروتی، که نیاز به جراحی دارد و ممکن است دیگر نتواند راه برود. و قصه دیگری که به صورت فلشبک روایت میشود، و درباره سختی های ازدواج دو نفر از نژادهای مختلف در دهه هفتاد میلادی ست. همینطور داستان دیگری موازی با همه این ماجراها در جریان است، که درباره احتمالات بروز یک حمله تروریستی صحبت میکند، و گرچه هیچکدام از شخصیتها از نظر جانی در خطر نیستند، اما حسابهای بانکی آنها در خطر این حمله است.
five-flights-up02
همه این قصه تا حد زیادی جذاب هستند، اما آنچه فیلم را دیدنی کرده، لذت دیدن این زوج فوقالعاده، یعنی دایان کیتون و مورگان فریمن، در کنار یکدیگر است. البته در این بین نکات آموزندهای درباره خرید و فروش خانه هم یاد میگیرید. الکس، که یک نقاش است، برای بالا رفتن از پلههای آپارتمان طبقه پنجمی که همراه با روث سالها قبل در بروکلین نبویورک خریدهاند و در آن زندگی میکنند دچار مشکل شده است. لیلی، خواهرزاده روث که یک مشاور املاک است، موفق میشود تا آنها را راضی کند این آپارتمان را بفروشند، و به آپارتمان دیگری در منهتن که آسانسور دارد نقل مکان کنند. روث و الکس به خانههای مختلف سر میزنند تا جایی مناسب برای خریدن پیدا کنند، و در این میان هر دو به یاد اوایل زندگی مشترکشان می افتند و خاطراتشان را مرور میکنند. همزمان دائما با دامپزشک در تماسند تا از وضعیت سگشان باخبر شوند، و از سوی دیگر اخبار تلویزیون را درباره احتمال حمله تروریستی دنبال میکنند.
با اینکه داستان حمله تروریستی در کتاب جیل سمنت نیامده است، اما به خاطر پرداخت خوبش حواس تماشاگر را پرت نمیکند، مخصوصا که از چند زاویه دید مختلف روایت میشود. «ساکن طبقه پنجم» به شخصیت الکس توجه بیشتری میکند، و شاید به خاطر اینکه مورگان فریمن در نقش او بازی کرده، و او در همه فیلمهایش باید با آن صدای پخته و خردمندانهاش روی فیلم صحبت کند و نریشن بگوید. نگرانیهای او بابت هزینه درمان سگشان هم در نهایت به یک کشمکش واقعی ختم نمیشود، و ماجرا در آخر با رسیدن به این پیام کخ “پول مهم نیست” فیصله پیدا میکند.
maxresdefault (2)
صحنههای فلش بک به اوایل زندگی این زوج بسیار خوب از کار در آمده و بازیهای بازیگران به زیبایی انجام شده است. نقش جوانی این دو را کلیر وان دربوم و کوری جکسون بازی کردهاند و بدون اینکه ادا در بیاورند توانستهاند رفتارهای خاص دو بازیگر اصلی را اجرا کنند. این بخش از داستان یادآوری دورانی است که ازدواج بین دو نژاد سیاه و سفید با مشکلاتی همراه بود، و چنین زوج هایی دائما با مسائل مختلف درگیر بودند.
با اینکه تبدیل کردن رمانی پیچیده مانند “اقدامات قهرمانانه” به یک فیلم ۹۰ دقیقهای کار بسیار سختیست، اما با کمک ارتباط خوب بین دو بازیگر اصلی، فیلم تا پایان جذابیت خود را حفظ میکند. الکس و روث هرازگاهی با هم دعوا میکنند، اما بیشتر سر به سر هم میگذارند، و عشق و علاقهشان نسبت به یکدیگر، و مدت طولانیای که با هم زندگی کردهاند در روابطشان کاملا حس میشود.
کارگردان فیلم، ریچارد لانکرین، تجربه کار با متنهای بسیار جدیتر
و سنگینتری را داشته است. او فیلم ریچارد سوم (۱۹۹۵) را با
اقتباس از نمایشنامهای به همین نام از شکسپیر، و با بازی سر
ایان مککلن، در کارنامه خود دارد. در این فیلم نیز با بهرهگیری
از تجربه خود، به دایان کیتون و مورگان فریمن فضای کافی برای
بازی داده و آنها را آزاد گذاشته، و مسئولیت پیش بردن قصه را
به بازیگران دیگر محول کرده است. چارلی پیترز نیز فیلمنامه
نویس باتجربهایست که سالهاست در سینما کار میکند و
اولین فیلمی که نوشته به سال ۱۹۸۱ برمیگردد. او در بخش
های مربوط به مشاور املاک، و نوشتن دیالوگهای خاص این
حرفه بسیار خوب عمل کرده است. اینکه چه پیشنهادی داده
شود، چه پیشنهادی قبول شود، چطور جنگ قیمت راه انداخته
شود، وقتی چیزی در قرارداد نیامده حق با کدام طرف است، و
یا احساسات درگیر در زمان گرفتن تصمیمات مالی، همه را به
گونهای نوشته که بسیار جذاب و درگیر کننده است، و در لحظاتی
حتی تعلیق هم ایجاد میکند.