فضیلت نماز شب در احادیث

Related Articles

۱۳ هزار خانواده هنوز پیکر فرزندانشان را از جنگ پس نگرفته‌اند

اسفند ۲۳, ۱۳۹۹

سفارش لحظه آخر امام صادق به شیعیان

خرداد ۲۸, ۱۳۹۹

اعمال و فضائل شب و روز سیزدهم رجب/ نمازهایی که سبب آمرزش گناهان می شود

اسفند ۱۷, ۱۳۹۸

فضیلت نماز شب در احادیث

۱. روزه که سپر (از آتش) است.
۲. صدقه که خطا را جبران مى کند.
۳. بیدارى انسان در دل شب که به خاطر خدا باشد؛ سپس این آیه را خواند: « تَتَجَافَىٰ جُنُوبُهُمْ عَنِ الْمَضَاجِعِ یَدْعُونَ رَبَّهُمْ خَوْفًا وَطَمَعًا وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ یُنْفِقُونَ…» به معنای: (شب‌ها) پهلو از بستر خواب تهی کنند و با بیم و امید (و ناله اشتیاق در نماز شب) خدای خود را بخوانند و آنچه روزی آنها کرده‌ایم (به مسکینان) انفاق کنند.
نماز شب دستوری به پیامبر و توصیه‌ای به مومنان است برای تقرب به خداوند. در این پست به فضیلت نماز شب و آثار آن از نگاه احادیث خواهیم پرداخت.

فضیلت نماز شب در احادیث

بخش اول: اهمیت نماز شب

• محبوبیت نماز شـب
  عَنْ اَنَسِ بنِ مالِکٍ سَمِعْتُ رَسُولَ اللّهَ صلی الله علیه و آله یَقُولُ: اَلرَّکْعَتانِ فِى جَوْفِ اللَّیْلِ اَحَبُّ اِلَىَّ مِنَ الدُّنْیا وَما فِیْها. [ بحارالأنوار، ج ۸۷، ص ۱۴۸ .] رسول خدا (ص) مى‌فرمود: دو رکعت نماز در دل شب پیش من از دنیا و آنچه در آن است محبوب تر است.
• فضیلت نماز شب و سحر خیزیقال الامام الباقر علیه السلام: إِنَّ اللهَ یُحبُّ … المساهِرَ بالصّلاه.
  امام باقر (ع) فرمود: خداوند دوست می‎دارد کسی را که با نماز خواندن، شب زنده داری کند.
  [بحار الانوار، ج۷۶، ص۶۰]
• تاکید بر خواندن نماز شب در صورت سحر خیزیقال الامام الصّادق علیه السلام: إِنی لأمقُتُ الرّجُلَ قَدْ قَرَأَ القرآن ثُمَّ یسیقِظُ من اللّیل فلا یقوم …
  امام صادق (ع) فرمود: من دشمن می‌دارم مردی را که قرآن را خوانده است و نیمه‌های شب از خواب بیدار می‌‌شود، اما برای اقامه نماز شب بر نمی‌خیزد تا آن که صبح می شود و برای نماز صبحش می شتابد.
  [نورالثقلین، ج۴، ص۲۷۹]
• نماز شب؛ زیـور آخـرت
  عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ علیه السلام قالَ: اَلمالُ وَآلْبَنُونُ زینَهُ الْحَیوهِ الدُّنْیا وَثَمانُ رَکَعاتٍ مِنْ آخِرِ اللَّیْلِ وَالْوَتْرُ زینَهُ الآخِرَهِ، وَقَدْ یَجْمَعُهَا اللّهُ لاَقْوامٍ. [ بحارالأنوار، ج ۸۷، ص ۱۵۰.] امام صادق (ع) فرمود: ثروت و فرزندان، زیور زندگى دنیایند، و هشت رکعت نماز در آخر شب و یک رکعت نماز «وتـر» زیور آخرتند، که گاهى خدا همه آن زیورها را براى عدّه اى جمع مى‌کند.
• نماز شب؛ ملاک دوستى خـدا
  عَنْ جابِرِ بْنَ عَبْدِاللّهِ الاْنـْصارِى قالَ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللّهِ صلی الله علیه و آله یَقُولُ: مَا اتَّخَذَّ اللّهُ اِبْراهِیمَ خَلیلاً اِلاّ لاِِطْعامِهِ الطَّعامَ، وَصَلاْتِهِ بِاللَّیْلِ وَالنَّاسُ نِیامٌ. [بحارالأنوار، ج ۸۷، ص ۱۴۴ .] جابربن عبدالله انصارى مى‌گوید: از رسول خدا (ص) شنیدم که مى‌فرمود: خداوند متعال ابراهیم (ع) را جز بخاطر دو کار دوست و خلیل خود انتخاب نکرد:

1. اطعام دادنش.
2.  نماز شب خواندش هنگامى که مردم خوابند.

• نماز شب؛ مایه سـعادت
  قالَ النَّبِىُّ صلی الله علیه و آله: خَیْرُکُمْ مَنْ اَطابَ الْکَلامَ وَاَطْعَمَ الطَّعامَ وَصَلّى بِاللَّیْلِ وَ النّاسُ نِیامٌ. [همان، ص ۱۴۲.] پیامبر اکرم (ص) فرمود: بهترین فرد شما کسى است که نیکو سخن بگوید و طعام بدهد و هنگامى که مردم خوابند نماز (شب) بخواند.
• نماز شب؛ بهترین نـماز
  عَنْ رَسُولِ اللّهِ صلی الله علیه و آله قالَ: اَفْضَـلُ الصَّـلاهِ بَـعْدَ الصَّـلاهِ الْمَـکْتُوبَهِ الصَّـلاهُ فِى جَوْفِ الَلَّیْلِ. [کنز العمال، ۷/۲۱۳۹۷.] رسول بزرگوار اسلام (ص) فرمود: بـهتـرین نـماز بـعد از نـماز واجـب، نـماز خـواندن در دل شـب است.
• نماز شب؛ برتر از دنیا
  عَنْ رَسُولِ اللّهِ صلی الله علیه و آله قالَ: رَکْعَتانِ یَرْکَعُهُما اِبْنُ آدَمَ فِى جَوْفِ اللَّیْلِ الآخِرِ خَیْرٌ لَهُ مِنَ الدُّنْیا وَما فِیها، وَلَوْلا اَنْ اَشُقَّ عَلى اُمَّتِى لَفَرَضْتُهُما عَلَیْهِمِ. [کنز العمال، ۷/۲۱۴۰۵.] رسول اکرم (ص) فرمود: دو رکعت نمازى که انسان در دل آخر شب بخواند از دنیا و آنچه در آن است بهتر است و اگر بر امّتم دشوار نبود آن دو رکعت را بر آنان واجب مى کردم.
• نماز شب و باز شدن درهـاى خیر و سعادت
  قالَ رَسُولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله لِمَعاذِبْنِ جَبَلٍ فِى غَزْوَهِ تَبُوکٍ: وَاِنْ شِئْتَ أَنْبَأْتُکَ بِاَبْوابِ الْخَیْرِ؟ قالَ: قُلْتُ: اَجَلْ یارَسُولَ اللّهِ قالَ: اَلصَّوْمُ جُنَّهٌ، وَالصَّدَقَهُ تُکَفِّرُ الْخَطیئَهَ، وَقِیامُ الرَّجُلِ فِى جَوْفِ اللَّیْلِ یَبْتَغى وَجْهَ اللّهِ، ثُمَّ قَرَءَ هذِهِ الآیَهَ: «تَتَجافى جُنُوبُهُمْ عَنِ المَضاجِعِ» [بحارالأنوار، ج ۸۷، ص ۱۲۳.]
• نماز شب؛ سفارش‏ جبرئیل
  قالَ رَسُولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله: مـازالَ جَبْـرَئیلُ یُوصینـِى بِقِـیامِ اللَّیْلِ حَتّـى ظَنـَنْتُ اَنَّ خِـیارَ اُمَّـتى لَـنْ یَـنامُوا.[همان، ص ۱۳۹.] رسول خدا (ص) فرمود: جبرئیل همواره مرا به شب زنده دارى سفارش مى‌کرد تا اینکه من گمان کردم که خوبان امّت من شب‌ها نمى‌خوابند.
• نماز شب؛ یکى از سـه افتـخار مومن
  یَقُولُ الصّادِقُ علیه السلام: ثَلاثَهٌ هُنَّ فَخْرُ المُؤْمِنِ وَزینَهٌ فِى الدُّنْیا وَاْلآخِرَهَ: الَصَّلاهُ فِى آخِرِ اللَّیْلِ، وَ یَأْسُهُ مِمّا فِى اَیْدىِ النّاسِ، وَوِلایَهُ اْلاِمامِ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ. [همان، ص ۱۴۰.] امام صادق علیه السلام فرمود: سه چیز مایه افتخار مؤمن و زینت و آرایش انسان در دنیا و آخرت است:

1.  نماز شب در آخر شب(یعنی نزدیک به اذان صبح).
2.  قطع امید از آنچه در دست مردم است.
3.  پذیریش ولایت امام معصومى از خاندان محمد (ص).

• نماز شب موجب شرف و عزّت مؤمن
  قالَ اَبُو عَبْدِاللّهِ علیه السلام: شَرَفُ الْمُؤْمِنِ صَلاتُهُ بِاللَّیْلِ، وَعِزُّهُ کَفُّ الاَذى عَنِ النّاسِ. [ بحارالأنوار، ج ۸۷، ص ۱۴۱ .] امام صادق (ع) فرمود: شرافت انسان با ایمان به نماز شب اوست و عزّت و بزرگوارى او خوددارى از اذیت مردم است.
• نماز شب سبب مباهات الهى
  عَنِ النَّبِىِّ صلی الله علیه و آله: اِذا قـامَ الْعَبْدُ مِنْ لَذیذِ مَضْـجَعِهِ وَالنُّعـاسُ فِى عَیْنَـیْهِ لِیُـرْضِىَ رَبَّـهُ جَلَّ وَ عَزَّبِصَـلاهِ لَیْلِهِ، بـاهَى اللّهُ بِهِ مَلائِـکَتَهُ، فَقـالَ: اَمـا تَرَوْنَ عَـبْدى هذا، قَدْ قـامَ مِنْ لَذیذِ مَضْـجَعِهِ اِلى صَـلاهٍ لَمْ اَفْـرُضْها عَـلَیْهِ اِشْـهَدُوا اَنِّى قَـدْ غَفَـرْتُ لَهُ. [بحار الانوار،ج ۸۷، ص ۱۵۶.] پیامبر اکرم (ص) فرمود: هنگامى که انسان از بستر لذت بخش خود برخیزد در حالى که چشمانش خواب آلوده است براى اینکه با نماز شبش پروردگار خود را خوشنود کند، خداوند در مقابل فرشتگانش به او مى‌نازد و مى‌فرماید: آیا بنده مرا نمى‌بینید که از رختخواب گوارایش برخاسته براى نمازى که من بر او واجب نکردم. گواه باشید که او را بخشودم.
• اجر بى‏ پایان نماز شب
  عَنْ اَبِى عَبْدِاللّهِ علیه السلام قالَ: ما مِنْ عَمَلٍ حَسَنٍ یَعْمَلُهُ الْعَبْدُ اِلاّوَلَهُ ثَوابٌ فِى الْقُرْآنِ اِلاّ صَلاهُ اللَّیْلِ فَاِنَّ اللّهَ لَمْ یُبَیِّنْ ثَوابَها لِعَظیمِ خَطَرِهِ عِنْدَهُ فَقالَ: «تَتَجا فى جُنُوبُهُمْ عَنِ الْمَضاجِعِ یَدْعُونَ رَبَّهُمْ خَوْفا وَطَمَعَا وَمِمّا رَزَقْناهُمْ یُنْفِقُونَ فَلا تَعْلَمُ نَفْسٌ ما اُخْفِىَ لَهُمْ مِنْ قُرَّهِّ اَعْیُنٍ جَزاءً بِما کانُوا یَعْملُونَ». [وسائل الشیعه، ج ۵، ص ۲۸۱.] امام صادق (ع) فرمود: هیچ کار خوبى نیست که انسان انجام دهد جز اینکه براى آن در قرآن پاداشى بیان شده است مگر نماز شب، که خداوند پاداش آن را مشخص نکرده بخاطر بزرگى و عظمت آن پیش خودش بلکه فرموده است: پهلو از بستر از خواب حرکت مى دهند (در دل شب) با بیم و امید خداى خود را مى‌خوانند و از آنچه روزى آنها کردیم انفاق مى‌کنند، هیچ کس نمى‌داند که پاداش نیکوکاریش چه نعمت و لذت‌هاى بى‌نهایت که روشنى بخش دیده است در عالم غیب براى او ذخیره شده است.
• خواندن نماز شب حتی یک رکعت
  عَنْ رَسُولِ اللّهِ صلی الله علیع و آله قالَ: عَلَیْکُمْ بِصَلاهِ اللَّیْلِ وَلَوْرَکْعَهً واحِدَهً، فَاِنَّ صَلاهَ اللَّیْلِ مِنْهاهٌ عَنِ اْلاِثْمِ، وَتُطْفِئُ غَضَبَ الرَّبِّ تَبارَکَ وَ تَعالى، وَتَدْفَعُ عَنْ اَهْلِها حَرَّ النَّارِ یَوْمَ القِیامَهِ … [کنز العمال، ۷/۲۱۴۳۱.] رسول خدا (ص) فرمود: بر شما باد به نماز شب اگرچه یک رکعت باشد، زیرا نماز شب انسان را از گناه باز مى دارد، و خشم پروردگار را (نسبت به انسان) خاموش مى‌کند و سوزش آتش را در قیامت از انسان دفع مى‌کند.
• شیعه و نماز شب
  قالَ الصّادِقُ علیه السلام: لَیْسَ مِنْ شیعَتِنا مَنْ لَمْ یُصَلِّ صَلاهَ اللَّیْلِ. [بحارالأنوار، ج ۸۷، ص ۱۶۲.] امام صادق (ع) فرمود: کسى که نماز شب را بجا نیاورد از شیعیان ما نیست.
  (شیخ مفید گفته: منظور اینست که از شیعیان مخلص نیست یا اینکه منظور اینست کسى که معتقد به فضیلت نماز شب نباشد از شیعیان ما نیست)
• بیدار کردن براى نماز شب
  قالَ رَسُولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله: رَحِمَ اللّهُ رَجُلاً قامَ مِنَ اللَّیْلِ فَصَلّى وَاَیْقَظَ اِمْرَأَتَهُ فَصَلَّتْ، فَاِنْ اَبَتْ نَضِحَ فِى وَجْهِهَا المآءَ، رَحِمَ اللّهُ اِمْرَأَهً قامَتْ مِنَ اللَّیْلِ فَصَلَّتْ وَاَیْقَظَتْ زَوْجَها، فَاِنْ اَبى نَضِحَتْ فِى وَجْهِهِ المآءَ. [میزان الحکمه، ج ۵/۱۰۴۴۶.] رسول خدا (ص) فرمود: خداوند رحمت کند مردى را که مقدارى از شب را از خواب برخیزد و نماز بخواند و همسرش را هم بیدار کند تا نماز بخواند، اگر چنانچه بیدار نشد آب به صورتش بپاشد (تا بیدار شود)، و خدا رحمت کند زنى را که از خواب بیدار شود پس نماز بخواند و همسرش را بیدار کند چنانچه بیدار نشد آب به صورتش بپاشد (البته در صورت تمایل و رضایت).
• نیت خواندن نماز شب
  قالَ رَسُولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله: ما مَنْ عَبْدٍ یُحَدِّثُ نَفسَهُ بِقِیامِ ساعَهٍ مِنَ اللَّیْلِ فَیَنامُ عَنْها اِلاّ کانَ نَوْمُهُ صَدَقَهً تَصَدَّقَ اللّهُ بِها عَلَیْهِ وَکَتَبَ لَهُ اَجْرَما نَوى. [همان، ج ۵/۱۰۴۷۰.] رسول خدا (ص) فرمود: بنده اى که تصمیم مى گیرد (براى نماز شب) از خواب برخیزد و خواب مى ماند خوابش صدقه اى حساب مى شود که خدا داده و ثواب آنچه را که قصد داشت خدا براى او مى نویسد.
• جایگاه خواننده نـماز شـب
  قالَ رَسُولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله: مَنْ رُزِقَ صَلاهَ اللَّیْلِ مِنْ عَبْدٍ اَوْاَمَهٍ قامَ لِلّهِ عَزَّوَجَلَّ مُخْلِصا فَتَوَضَّأَ وُضُوءً سابِغا وَصَلّى لِلّهِ عَزَّوَجَلَّ بِنیَّهٍ صادِقَهٍ وَقَلْبٍ سَلیمٍ وَبَدَنٍ خاشِعٍ وَعَیْنٍ دامِعَهٍ جَعَلَ اللّهُ تَبارَکَ وَتَعالى خَلْفَهُ تِسعَهَ صُفُوفٍ مِنَ الْمَلائِکَهِ فِى کُلِّ صَفٍّ ما لایُحْصى عَدَدَهُمْ اِلاَّاللّهُ تَعالى اَحَدُ طَرَفَىْ کُلِّ صَفٍّ فِى الْمَشْرِقِ وَالآخِرُ بِالْمَغْرِبِ، قالَ: فَاِذا فَرَغَ کَتَبَ لَهُ بَعَدَدِهِمْ دَرَجاتٍ. [بحارالانوار ج۸۷، ص۱۳۷.] رسول خدا (ص) فرمود: به بنـده‌اى که نماز شب نصـیب شده، هنگـامى که براى خدا بیدار شـود و وضـو بگیرد وضوى کامل، و با نـیّت خالص و قلب سـالم و بدن خاشع و چـشم گریـان براى خدا نمـاز بخواند خداوند پشت سر او نه صف از فـرشتگان را به صف مى‌کند که جز خدا کسى نمى‌تواند آنها را شمارش کند، که یکطرف هر صف در مشرق و طرف دیگر در مغرب است. هنگامى که او نماز را تمـام کند خـدا به تعـداد آن فرشتـگان بـراى او درجـه و ثـواب مى‌نویسد.

بخش دوّم: فضیلت نماز شب؛ آثار نماز شب (فواید دنیوی و اخروی نماز شب)

• دستاورد مادی نماز شب:
  قال رسول الله صلی الله علیه و آله :قیام الّلیل قُوَّهٌ فی الجوارح.
  پیامبر اکرم – (ص)- فرمود: نماز شب اعضای بدن را نیرومند می‌سازد.
  [کتاب التَّهجد، ص ۱۸۴]
• نماز شب موجب شادمانی مومنقال رسول الله صلی الله علیه و آله:
  ثلاث فرحاتٍ للِمؤمِنِ فی الدُّنیا … و التَّهَجُّدُ منْ آخِرِ اللّیلِِ،
  رسول خدا (ص) فرمود: در دنیا سه امر سبب شادابی و نشاط مؤمن است … یکی از آنها خواندن نماز شب در پایان شب است.
  [بحار الانوار، ج۹۳، ص۲۴۸]
• نماز شب موجب صحت بدن به علاوه رضایت خداوند
  قالَ اَمیرُ الْمُؤْمِنینَ علیه السلام: قیامُ اللَّیْلِ مُصِحَّهٌ لِلْبَدَنِ، وَ مَرْضاهٌ لِلرِّبِّ عَزَّوَجَلَّ، وَ تَعَرُّضٌ لِلرَّحْمَهِ وَ تَمَسُّکٌ بِاَخْلاقِ النَّبِیّینَ. [بحارالأنوار، ج۸۷، ص۱۴۴.] امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود: بیدارى شب باعث سلامتى بدن و خشنودى پروردگار بزرگ و در معرض رحمت و لطف خدا قرار گرفتن و چنگ زدن به اخلاق پیامبران است.
• فواید بدنی و زیاد شدن رزق و روزی در اثر خواندن نماز شب
  عَنْ اَبِى عَبْدِاللّهِ علیه السلام قالَ: صَلاهُ اللَّیْلِ تُحسِنُ الْوَجْهَ، وَتُحْسِنُ الْخُلْقَ، وَتُطِیبُ الرّیحَ، وَتُدِرُّ الرِّزْقَ، وَ تَقْضِى الدَّیْنَ، وَتَذْهَبُ بالْهَمِّ، وَتَجْلُو الْبَصَرَ. [وسائل الشیعه، ج۵، ص۲۷۲.] امام صادق (ع) فرمود: نماز شب انسان را خوش سیما و خوش اخلاق و خوشبو مى‌کند و روزى را زیاد و قرض را ادا مى‌کند و غم را مى‌برد و دید انسان را نورانى مى‌کند.
• ضـمانت روزى در اثر خواندن نماز شب
  عَنْ اَبِى عَبْدِ اللّهِ علیه السلام قالَ: کَذِبَ مَنْ زَعَمَ اَنَّهُ یُصَلّى صَلاهَ اللَّیْلِ وَهُوَ یَجُوعُ اِنَّ صَلاهَ اللَّیْلِ تَضْمِنُ رِزْقَ النَّهارَ. [همان، ص۱۵۴.] امام صادق علیه السلام فرمود: دروغ گفته کسى که گمان کند نماز شب مى‌خواند و گرسنگى مى‌کشد زیرا نماز شب غذاى روز را ضمانت مى‌کند.
• نماز شب سبب ادا شدن قرض و دینقال الامام الصّادق علیه السلام: صلاهُ اللّیلِ تَقضی الدّینَ.
  امام صادق (ع) فرمود: نماز شب سبب اداء شدن قرض و دین می‌شود.
  [ثواب الأعمال، ص ۴۲]
• نماز شب موجب عزیز شدن ذلیلقال النّبی صلی الله علیه و آله: علیکم بقیامِ الَّلیل … یُعَزُّ بِهِ الذَّلیلُ.پیامبر اکرم (ص) فرمود: به نماز شب إهتمام کنید که فرد ذلیل به کمک آن عزیز می‌گردد.
  [کتاب التَّهَجُّد، ص ۱۸۵]
• نماز شب؛ کـفاره گناهان
  قالَ رَسُولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله: عَلَیْکُمْ بِصَلاهِ اللَّیْلِ فَاِنَّهُ دَأْبُ الصّالِحینَ قَبْلَکُمْ، وَاِنَّ قِیامَ اللَّیْلِ قُرْبٌ اِلَى اللّهِ، وَمِنْهاهٌ عَنِ اْلاِثْمِ، وَتَکْفیرُ السَّیِّئاتِ وَمَطْرَدَهُ الدّاءِ فِى الْجَسَدِ. [بحارالأنوار، ج۸۷، ص۱۲۳.] رسول خدا (ص) فرمود:
• بر شما باد به نماز شب، زیرا آن روش شایستگان پیش از شماست و بیدارى شب انسان را به خدا نزدیک مى‌کند و از گناه باز مى‌دارد و گناهان را مى‌پوشاند و بیمارى را از بدن مى‌زداید.
• نماز شب بازدارنده از گناهقال رسول الله (ص):
  إِنّ قیامَ اللّیل … منْهاهٌ عَنِ الإِثْمِ.
  رسول خدا (ص) فرمود: نماز شب عامل بازدارنده از گناه است
  [بحارالانوار،ج۸۷، ص۱۲۳]
• سیمای نورانی خواننده نماز شب
  سُئِلَ عَلىُّ بنُ الْحُسَیْنِ علیه السلام:
• مابالُ المُتهَجِّدینَ بِاللَّیْلِ مِنْ اَحْسَنِ النّاسِ وَجْها؟ قالَ: لاَِنَّهُمْ خَلَوْا بِرَبِّهِمْ فَکَساهُمْ اللّهُ مِنْ نُورِهِ. [بحارالأنوار، ج۸۷، ص۱۵۹.] امام صادق علیه السلام فرمود: از امام سجاد سئوال شد: چگونه است که شب زنده داران از خوش سیماترین مردمند؟ امام علیه السلام فرمود: زیرا آنها با خداى خود خلوت مى کنند و خدا آنها را با نورش مى پوشاند.
• نورانیت خانه فردی که نماز شب می خواندقال رسول الله صلی الله علیه و آله: إِنَّ البیوتَ اللّتی یُصَلّی فیها باللیل بتلاوه القرآن لَتُضیءُ لِأَهلِ السَّماء کما تُضِیءُ نُجُومُ اهل السَّماء لِأَهلِ الأَرض.رسول خدا (ص) فرمود: خانه‌هائی که شب‌ها در میان آنها نماز شب گزارده می‌شود و نیز قرآن تلاوت می‌شود برای ساکنان آسمان می‌درخشند چنانچه ستارگان آسمان برای ساکنان زمین می‌درخشند.
  [أعلام الدّین، ص ۲۶۲]
• امان از عذاب قبر و قیامت، طولانی شدن عمر و جایگاه رفیع خواننده نماز شب نزد خداوند
  قالَ الرِّضا علیه السلام : عَـلَیْکُمْ بِصَـلاهِ اللَّیْلِ فَما مِنْ عَـبْدٍ یَقُومُ آخِرَ اللَّیْلِ فَیُصَـلِّى ثَمانَ رَکَعاتٍ وَ رَکْعَـتَىِ الشَّفْـعِ وَ رَکْعَهَ الْـوَتْرِ وَاسْتَغْـفَرَ اللّهَ فـى قُنُوتِهِ سَبْـعینَ مَرَّهً اِلاّ، اُجیرُ مِنْ عَـذابِ الْقَـبْرِ، وَمِنْ عَـذابِ النّارِ، وَمُـدَّلَهُ فِى عُمْرِهِ، وَوُسِّعَ عَلَیْهِ فِى مَعِیْشَتِهِ، ثُمَّ قالَ علیه السلام:اِنَّ الْبَیَـوتَ الَّتى یُصَـلّى فِیـها بِاللَّیْلِ یَـزْهَرُنُورُها لاَِهْلِ السَّماءِ کَما یَزْهَرُ نُورُ الْکَواکِبِ لاَِهْلِ اْلاَرْضِ. [ بحارالأنوار، ج۸۷، ص۱۶۱ .] امام رضا علیه السلام فرمود: بر شما باد به نماز شب، هیچ بنده‌اى نیست که آخر شب بیدار شود و هشت رکعت نماز شب و دو رکعت نماز شفع و یک رکعت نماز وتر بخواند و در قنوت آن هفتاد بار استغفار کند مگر اینکه خداوند او را از عذاب قبر و آتش پناه داده و عمر او را طولانى کرده، به زندگى او گشایش خواهد داد. سپس امام علیه السلام فرمود: خانه‌هائى که در آنها نماز شب خوانده مى‌شود نورش براى اهل آسمان مى‌درخشد همانطور که نور ستارگان براى مردم زمین مى‌درخشد.

• دست آورد های اخروی نـماز شـب
  قالَ رَسُولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله: صَلاهُ اللَّیْلِ مَرْضاهُ الرّبِّ، وَحُبُّ الْمَلائِکَهِ، وَسُنَّهُ اْلاَنْبِیاء، وَنُورُ الْمَعْرِفَهِ، وَ اَصْلُ الاِْیْمانِ، وَر احَهُ اْلاَبْدانِ، وَکِراهِیَهُ الشَّیْطانِ، وَسِلاحٌ عَلَى الاَْعْداءِ، وَ اِجابَهٌ لِلدُّعاءِ، وَقَبُولُ اْلاَعْمالِ، وَبَرَکَهٌ فى الرِّزْقِ، وَشفیعٌ بَیْنَ صاحِبِها وَبَیْنَ مَلَکِ الْمَوْتِ، وَ سِر اجٌ فى قَبْرِهِ وَ فِر اشٌ تَحْتَ جَنْبِهِ، وَجَوابٌ مَعَ مُنْکَرٍ و َ نَکیرٍ، وَمُونِسٌ وَزائِرٌ فِى قَبْرِهِ اِلى یَوْمِ الْقِیامَهِ. [بحارالأنوار، ج۸۷، ص۱۶۱.] رسول اکرم (ص)فرمود: نمـاز شب مایه خوشنودى پروردگار و دوستى فرشتگان و روش پـیامبران و نور معـرفت و ریشه ایـمان و موجـب آرامـش بـدن و نـفرت شیطان و سلاح در مقابل دشمن و مستجاب شدن دعا و پذیرش اعمال و برکت روزى است. و نماز شب بین نـمازگزار و مـلک المـوت واسـطه مـى‌شود و چـراغ قـبر و فـرش زیر او در قـبر و پـاسخ نـکیر و منکر و مـونس انسان در قبر و زیارت کننده او در قبر تا روز قیامت خـواهد بود.
• نماز شب؛ زینت آخرتقال الامام الصّادق علیه السلام :إن اللهَ عزّوجّل یقول: المال و البنون زینه الحیوه الدّنیا إِنّ الثمانی رَکَعاتُ یُصَلّیها العبدُ آخِرَاللّیل زینهُ الآخرهِ.امام صادق (ع) فرمود: خداوند متعال می‌فرماید: دارائی و فرزندان، زیور زندگی این جهانند، هشت رکعتی که بنده در آخر شب می‌خواند، زیور آخرت است.
  [بحار الانوار، ج۸۳، ص۱۲۶]
• نـورانیت قـبر خواننده نماز شب
  قالَ النَّبِىُّ صلی الله علیه و آله: صَلاهُ اللَّیْلِ سِراجٌ لِصاحِبِها فِى ظُلْمَهِ الْقَبْرِ. [ همان، ص ۱۶۱ .] پیامبر اکرم (ص)فرمود: نماز شب در تاریکى قبر براى صاحبش چراغ است.
•  بـهاى بهـشت در ازای خواندن نماز شب
  قالَ عَلِىٌ علیه السلام: اَفْشُوا السَّلامَ، وَاَطْعِمُوا الطَّعامَ، وَصَلُّوا بِاللَّیْلِ وَالنّاسُ نِیامٌ، تَدْخُلُوا الْجَنَّهَ بِسَلامٍ. [بحارالأنوار، ج ۸۷، ص ۱۵۹.] حضرت على (ع) فرمود: سلام را روشن ادا کنید و طعام بدهید و هنگامى که مردم خوابند نماز شب بخوانید تا با ایمنى وارد بهشت شوید.
• نماز شب؛ نوری در قلب مومن

قال رسول الله صلی الله علیه و آله:

إِنَّ العَبدَ إِذا تَخَلّی بسیّدِهِ فی جُوفِ الّلیلِ المُظلِمِ و ناجاهُ أَثْبَتَ اللهُ النُّورَ فی قلبِهِ … .
رسول خدا (ص) فرمود:

هرگاه بنده در دل شب تار با سَرور (خدای) خود خلوت کند و با او به راز و نیاز بپردازد، خداوند نوری در دلش قرار می‌دهد… سپس به فرشتگانش می‌گوید: ای فرشتگانم! به بنده‌ام بنگرید که در دل شب تار که هرزه گران به لهو سرگرمند و غافلان خفته‌اند، با من خلوت کرده است، گواه باشید که من او را آمرزیدم.

[أَمالی صدوق، ص ۲۳۰]

• فضیلت نماز شب و تقرب به خدا

قال النّبی صلی الله علیه و آله :

ما أعلم شیئاً یَتَقَّرَبُ بِهِ المُتَقَّربونَ إِلی اللهِ عَزَّوجَّل أَفْضَلُ مِنْ قیامِ العبد فی جوفِ اللّیلِ.

رسول خدا (ص) فرمود:

در تقرّب عبد به خداوند متعال هیچ امری را با فضیلت تر از (نماز شب) و راز و نیاز در دل شب نمی‌شناسم.

[کتاب التَّهجد، ص۲۹۸]

• نماز شب موجب قبولی سایر اعمال:
  قال رسول الله صلی الله علیه و آله :صلاه الّلیل … قبولٌ لِلأعمال.
  رسول خدا – (ص)- فرمود: نماز شب باعث قبولی عبادات و اعمال است.
  [بحار الانوار، ج۸۷، ص۱۶۱]

• نماز شب و ایمنى جامعه
  قالَ عَلِىٌ علیه السلام: اِنَّ اللّهَ عَزَّوَجَلَّ اِذا اَرادَ اَنْ یُصیبَ اَهْلَ اْلاَرْضِ بِعَذابٍ قالَ لَوْلاَ الذَّینَ یَتَحابُّونَ بِجَلالى، وَیَعْمُرُونَ مَساجِدى وَیَسْتَغْفِرُونَ بِاْلاَسْحارِ لاََنْزَلْتُ بِهِمْ عَذابى. [ همان، ص ۱۵۰ .] امام على (ع) فرمود: هنـگامى که خـداوند بزرگ اراده مى کند مردم روى زمین را گرفتار عـذاب کنـد مـى گویـد: اگـر نبـودند کـسانى که مـرا بخـاطر جـلال و جبروتم دوست مى دارند و مساجد مرا آباد مى کنند و سحـرگاهان اسـتغفار مى کـنند عـذابم را بر زمـینیان نازل مى کـردم.
• نماز شب سلاحی در برابر دشمنانقال رسول الله صلی الله علیه و آله: صلاه الّلیلِ سلاحٌ علی ا لأعداءِ.
  رسول خدا – (ص)- فرمود: نماز شب سلاحی در برابر دشمنان است.
  [بحار الانوار، ج۸۷، ص۱۶۱]

بخش سوم: موانع نماز شب

• محرومیت از نـماز شـب
  جاءَ رَجُلٌ اِلى اَمیرِالْمُؤْمِنینَ علیه السلام فَقالَ: یا اَمیرَالْمُؤْمِنینَ اِنّى قَدْ حُرِمْتُ الصَّلاهَ بِاللَّیْلِ، فَقالَ اَمیرُ الْمُؤْمِنینَ: اَنْتَ رَجُلٌ قَدْ قَیَّدَتْکَ ذُنُوبُکَ. [ بحارالأنوار، ج ۸۷، ص ۱۴۶ .] مردى خدمت امیرالمؤمنین آمد و گفت: اى امیر مؤمنان من از نماز شب محروم شدم، على علیه السلام فرمود: تو مردى هستى که گناهانت تو را به بند کشیده است.
• دروغ و نـماز شـب
  قالَ ابُوعَبْدِاللّهِ علیه السلام: اِنَّ الرَّجُلَ لَیَکْذِبُ الْکَذِبَهَ فَیُحْرَمُ بِها صَلاهَ اللَّیْلِ، فَاِذا حُرِمَ بِها صَلاهَ اللَّیْلِ حُرِمَ بِها الرِّزْقَ. [ بحارالأنوار، ج۸۷، ص ۱۴۶ .] امام صادق علیه السلام فرمود: مرد دروغ مى‌گوید پس بخاطر آن دروغگوئى از نماز شب محروم مى‌شود، هنگامى که از نماز شب محروم شد بخاطر ترک آن از روزى هم محروم مى شود.
• گناه و نماز شب
  قالَ الصّادِقُ علیه السلام : اِنَّ الرَّجُلَ یَذْنِبُ الذَّنْبَ فَیُحْرَمُ صَلاهَ اللَّیْلِ، وَاِنَّ الْعَمَلَ السَّیِّئَ اَسْرَعُ فِى صاحِبِهِ مِنَ السِّکِّینِ فِى اللَّحْمِ. [ میزان الحکمه، ج ۵/۱۰۴۶۷ .] امام صادق علیه السلام فرمود: مرد گناه مى کند بهمین جهت از نماز شب محروم مى شود، همانا کار بد (گناه) در صاحبش زودتر کارگر مى شود تا کارد در گوشت.
• محروم واقـعى
  قالَ اَبُوعَبْدِاللّهِ علیه السلام: یا سُلَیْمانُ لاتَدَعْ قِیامَ اللَّیْلِ فَاِنَّ الْمَغْبُونَ مَنْ حُرِمَ قِیامَ اللَّیْلِ. [ بحارالأنوار، ج ۸۷، ص ۱۴۶ .] امام صادق علیه السلام فرمود: اى سلیمان نماز شب را رها نکن، زیرا بازنده و مغیون کسى است که از بیدارى شب محروم باشد.

بخش چهارم: آداب نماز شب

• نــماز شــب در خلوت
  عَنْ رَسُولِ اللّهِ (ص)قالَ: صَلاهُ التَّطَوُّعِ حَیْثُ لایَراهُ مِنَ النّاسِ اَحَدٌ مِثْلُ خَمْسٍ وَعِشْرِینَ صَلاهً حَیْثُ یَراهُ النّاسُ. [ کنز العمال، ۷/۲۱۳۴۶ .] رسول اکرم صلى الله علیه و آله فرمود: نماز مستحبى که کسى از مردم، نمازگزار را نبیند برابر با بیست و پنج نماز است در جایى که مردم او را مى‌بینند.
• تداوم نماز شب
  اَبُو یَعْلى فِى الْمُسْنَدِ اَنَّهُ (عَلِىٌّ علیه السلام) قالَ: ما تَرَکْتُ صلاهَ اللَّیْلِ مُنْذُ سَمِعْتُ قَوْلَ النَّبِىِّ صلی الله علیه و آله: «صَلاهُ اللَّیْلِ نُورٌ»، فَقالَ اِبْنُ الْکَوّاءِ: وَ لَیْلَهَ الهَریرِ؟ قالَ: وَلالَیْلَهَ الهَریرِ. [ بحارالأنوار، ج ۴۱، ص ۱۷ .] حضرت على علیه السلام فرمود: از روزى که این گفتار پیامبر که: «نماز شب نور است» را شنیدم نماز شب را ترک نکردم. ابن الکّواء گفت: در شب هریر هم ترک نشد امام فرمود: نه، در آن شب هم ترک نشد.(لیله الهریر نام شبى است که جنگ سختى میان على علیه السلام و معاویه واقع شد.)