پایگاه خبری تحلیلی شرق سایت خبری تحلیلی شرق Related Articles
متحیرم که به زیارت قبر حضرت سیدالشهدا(علیهالسلام) مشرف شوم یا به زیارت پدرتان .
فرمود: اندکى صبر کن؛ سپس داخل اندرون شد بعد – در حالى که اشکهایش بر رخسارش جارى بود – خارج شد و احتمالا به یاد پدرش افتاده و بر دورى از پدر اشک ریخته بود… فرمود: زائران امام حسین (علیهالسلام) بسیارند؛ اما زائران پدرم کم هستند.
در روایت دیگر فرمود: زیارت پدرم افضل است زیرا حضرت ابا عبدالله الحسین(علیهالسلام) را همه مردم زیارت مىکنند؛ امام پدرم را، جز خواص شیعه زیارت نمىکنند.(۱)
زیرا هر فرقهاى از شیعه، امام حسین(علیهالسلام) را از جهات مختلفى از قبیل، شهادت آن حضرت، مخصوصا فرزند بى واسطه حضرت زهرا(علیهاالسلام) بودن، محترم مىشمارند و فِرَق دیگر شیعه، از قبیل: کسیانیه، زیدیه، اسماعیلیه و واقفیه و … امامت حضرت سیدالشهدا(علیهالسلام) را پذیرفتهاند؛ اما در این میان، حضرت رضا(علیهالسلام) داراى ویژگى خاصى است که اغلب انشعابات تشیع، قبل از ایشان بوده و باقیمانده از فِرَق مختلف همین خواص شیعه هستند که به ولایت حضرت رضا (علیهالسلام) معتقدند و شمارشان نسبت به بقیه کمتر است؛ لذا در روایات «عارفا بحقه» قید شده یعنى ایشان را امام واجب الاطاعه بداند.
مزیت دوم: زائر امام رضا(علیهالسلام) از زوار تمام انبیاء و اولیا و ائمه(علیهمالسلام) افضل و با ارزشتر است .
سلیمان بن حمص گفت(۲) از موسى بن جعفر(علیهماالسلام) شنیدم که مىفرمود: هر کس قبر فرزندم على را زیارت کند خداوند ثوابى معادل هفتاد حج مبرور(۳) به او عطا مىفرماید.
امام صادق(علیهالسلام) فرمود: هر کس نواده مرا در طوس خراسان با معرفت به حقش، زیارت کند اجر هفتاد شهید از شهدایى که در کنار رسول اکرم(صلى الله علیه و آله) پیکار کردهاند، به او داده مىشود.
عرض کردم، فدایت شوم عرفان به حقش چگونه است؟ فرمود:
“یعلم انه امام مفترض الطاعته، غریب، شهید؛ بداند که او امام واجب الاطاعه و غریب و شهید است.
با تعجب گفتم: هفتاد حج مبرور؟! فرمود: آرى .
هفتاد هزار حج. باز با تعجب گفتم: هفتاد حج مبرور؟!
فرمود: آرى. هفتاد هزار حج مبرور. بار دیگر با تعجب پرسیدم .
فرمود: بعضى از حجها در پیشگاه خدا مقبول نمىشود. هر کس فرزندم را زیارت کند یا شبى در کنار قبر او به سر برد، مانند کسى است که خداوند را در عرش زیارت کند.
باز با تعجب پرسیدم مانند کسى که خدا را در عرش زیارت کند؟!
فرمود: آرى. روز قیامت، در عرش خدا چهار نفر از پیشینیان: نوح، ابراهیم، موسى و عیسى و چهار نفر از آخرالزمان: محمد، على، حسن و حسین(علیهمالسلام) گرد خواهند آمد و بعد، این مجلس ادامه خواهد یافت. یعنى غیر از این هشت نفر دیگران هم خواهند بود و زوار قبور ائمه(علیهمالسلام) با ما، در همین جلسه شرکت خواهند داشت .
درجه و با ارزشترین عطیه و عنایت، مخصوص زوار فرزندم على بن موسى الرضاست .
مزیت سوم: براى زوار حضرت رضا(علیهالسلام) ضمانت شده است که خداوند گناهان گذشته و آیندهاش را مىبخشد.
امام جواد(علیهالسلام) فرمود: هر کس قبر پدرم، حضرت رضا(علیهالسلام) را در طوس زیارت کند خداوند گناهان گذشته و آینده او را مىبخشد و روز قیامت براى او منبرى در مقابل منبر رسول خدا (صلى الله علیه و آله) مىنهد و با آسایش و آرامش بر آن منبر مىنشیند تا خداوند اعمال آخرین نفر از بندگان خود را رسیدگى نماید.(۴)
این روایت دو جنبه دارد: ۱- بخشیدن گناه ۲- آسودگى از حساب .
مزیت چهارم: بخشیده شدن گناه به هر کمیت و کیفیتى که باشد.
شخصى خراسانى(۵) به امام رضا(علیهالسلام) گفت: یابن رسول الله من پیامبر اکرم(صلى الله علیه و آله) را در خواب دیدم که به من فرمود:
وقتى پاره تن من در سرزمین شما دفن شود و ستارهای از من در آنجا غروب کند، چگونه امانت مرا حفظ خواهید کرد؟
امام رضا(علیهالسلام) فرمود: من در سرزمین شما دفن مىشوم و پاره تن و ستاره دودمان اویم. سپس فرمود: بدان هر کس مرا با قید معرفت به حق واجبى که خداوند از اطاعت برایم قرار داده است، زیارت کند؛ من و پدران گرامىام در روز قیامت شفیع او خواهیم بود و هر کس را ما شفاعت کنیم، در قیامت نجات مىیابد ولو کان علیه مثل وزرالثقلین الجن و الانس؛ گرچه به گناه جن و انس آلوده باشد.
حضرت عبدالعظیم حسنى گفت: از حضرت جواد(علیهالسلام) شنیدم که مىفرمود:
هیچ کس به زیارت پدرم نمىرود که گرفتار ناراحتى از قبیل: باران یا سرما و گرما شود؛ مگر این که خداوند بدنش را بر آتش جهنم حرام مىکند.
مزیت پنجم: حمزه بن حمران از امام صادق(علیهالسلام) نقل مىکند که فرمود:
هر کس نواده مرا در طوس خراسان با معرفت به حقش، زیارت کند اجر هفتاد شهید از شهدایى که در کنار رسول اکرم(صلى الله علیه و آله) پیکار کردهاند، به او داده مىشود.
عرض کردم، فدایت شوم عرفان به حقش چگونه است؟ فرمود:
“یعلم انه امام مفترض الطاعته، غریب، شهید؛ بداند که او امام واجب الاطاعه و غریب و شهید است.
مزیت ششم: زیارت امام رضا(علیهالسلام) معادل هفتاد هزار حج است. یکى از اصحاب گفت :
به حضرت صادق(علیهالسلام) گفتم: فلانى مىگفت که به شما گفته است: من نوزده حج عمره به جا آوردهام؛ و شما فرمودهاید که یک حج و یک عمره دیگر به جاى آور تا به اندازه یک مرتبه زیارت حضرت سیدالشهدا(علیهالسلام) به تو اجر داده شود.
امام صادق(علیهالسلام) فرمود: اکنون بگو کدام یک نزد تو محبوبتر است، بیست مرتبه به حج رفتن یا با امام حسین(علیهالسلام) محشور شدن؟ گفتم: با امام حسین(علیهالسلام) محشور شدن محبوبتر است . فرمود: پس به زیارت امام حسین علیه السلام برو.(۶)
با بررسى روایت ، زیارت امام حسین علیه السلام معادل بیست هزار حج هم وارد شده است .
در روایتى از عایشه نقل شده است(۷) که پیامبر اکرم فرمود: کسى که حسینم را زیارت کند نود حج از حجهاى من، رسول خدا و عمرهام به او داده مىشود. اما توجه داشتید که زیارت حضرت رضا (علیهالسلام) صدهزار حج ثواب داشت .
مزیت هفتم: به نحو شگفتانگیزى به زوار امام رضا(علیهالسلام) که عارف به حق او باشند ثواب و پاداش داده مىشود؛ ثواب صدهزار شهید و مجاهد پیکارجو در راه دین و ثواب صد هزار حج عمره.
اباصلت هروى از قول حضرت رضا(علیهالسلام) روایت میکند که: به خدا قسم هیچ یک از ما خانواده نیست؛ مگر این که کشته شود یا شهید مىشود.
پرسیدم: آقا! شما را چه کسى مىکُشد؟ فرمود:
شرورترین خلق خدا به وسیله سم در زمانم؛ سپس مرا در دیار غربت دفن مىکنند.
«الا فمن زارنى فى غربتى کتب الله له اجر ماته الف شهید و ماته الف صدیق و ماته الف حاج معتمر(۸) و ماته الف مجاهد و حشر فى زمرتنا و جعل فى الدرجات من الجنه رفیقنا؛ بدان که هر کس مرا در غربتم زیارت کند خداوند ثواب صدهزار شهید و صدهزار صدیق و صدهزار حاجى و عمرهگزار و صدهزار مجاهد مىدهد و با ما محشور مىشود و در درجات عالى بهشت رفیق ماست .
مزیت هشتم: آتش جهنم بر بدن زائر حضرت رضا(علیهالسلام) حرام و ثواب زیارتش بهشت برین است. على بن مهزیار گفت: به حضرت جواد(علیهالسلام) گفتم: پاداش زائر امام رضا(علیهالسلام) چیست؟ فرمود: الجنه و الله؛ به خدا قسم بهشت.(۹)
عن عبدالعظیم الحسنى قال: سمعت ابا جعفر الثانى یقول :
«ما زار ابى احد فاصابه اذى من مطر او برد او حر الا حرم جسده على النار(۱۰)؛ حضرت عبدالعظیم حسنى گفت: از حضرت جواد(علیهالسلام) شنیدم که مىفرمود:
هیچ کس به زیارت پدرم نمىرود که گرفتار ناراحتى از قبیل: باران یا سرما و گرما شود؛ مگر این که خداوند بدنش را بر آتش جهنم حرام مىکند.
مزیت نهم: قیامت که هیچ کس به یاد دیگرى نیست؛ امام رضا(علیهالسلام) در تلاش برای نجات زائر خویش است .خدایا! به ما توفیق زیارت و قبول آن را عنایت فرما
در مَواقف قیامت سه جاست که هیچ کس به یاد دیگرى نیست؛ و فقط به موارد زیر مىاندیشد.
۱- میزان عمل: عاقبتش به خیر خواهد بود یا نه؟
۲- چگونگى عبور از صراط: از صراط خواهد گذشت یا سقوط خواهد کرد؟
۳- تحویل گرفتن نامه عمل: نامه اعمالش به دست چپش داده خواهد شد یا به دست راستش؟
امام رضا(علیهالسلام) فرمود: من در این موارد خطرناک به داد زوارم خواهم رسید و از آنان شفاعت خواهم کرد.
قال الرضا(علیهالسلام): من زارنى على بعد دارى اتیعته یوم القیامه فى ثلاث مواطن حتى اخلصه من اهوالها. اذا تطایرت الکتب یمینا و شمالا، عند الصراط و عندالمیزان .
حضرت رضا(علیهالسلام) فرمود: هر کس مرا در این فاصله دورى که دارم، زیارت کند روز قیامت سه جا به دادش مىرسم و او را از شدت آن سه مورد آسوده مىکنم :
۱- هنگامى که نامههاى اعمال به دست راست یا چپ تحویل داده مىشود.
۲- هنگام عبور از صراط .
۳- هنگام سنجش اعمال .
مزیت دهم: در قیامت به حساب اعمال مردم رسیدگى مىشود؛ اما زوار امام رضا(علیهالسلام) در خدمت رسول خدا(صلى الله علیه و آله) آسوده خاطر منتظر مىمانند تا رسیدگى به حساب مردم تمام شود.
بخش اول این روایت، در مزیت سوم که آمرزنده گناه گذشته و آینده بود، ذکر شد؛ اما در این قسمت بر محاسبه نشدن و آسودگى از حساب تکیه شده است . که قبلا ذکر شد منبرى برایش مىنهند تا خدا از حساب خلایق فارغ شود .
ابراهیم جعفرى از مهران چنین نقل کرده است که گفت :
به خدمت امام جواد(علیهالسلام) رسیدم و سؤال کردم: کسى که پدر شما را در طوس زیارت کند، چه امتیازى دارد؟
فرمود: هر کس قبر پدرم را در طوس زیارت کند، خداوند گناهان گذشته و آیندهاش را مىآمرزد.
مزیت یازدهم: زیارت حضرت رضا(علیهالسلام) غم را از دل زائر مىزداید.
قال رسول الله(صلى الله علیه و آله):
ستدفن بضعه منى بخراسان مازارها مکروب الا نفس الله کربته و لا مذنب الا غفر الله ذنوبه(۱۱)؛ رسول اکرم (صلى الله علیه و آله) فرمود: به زودى پارهاى از تن من در خراسان دفن مىشود، هیچ غمگینى او را زیارت نمىکند مگر این که خدا غم از دلش بزداید، و هیچ زائر گنهکارى مگر این که خداى تعالى گناهانش را بیامرزد.
صقربن دلف گفت: از امام هادى(علیهالسلام) شنیدم که فرمود:
هر کس برآورده شدن حاجتش را از خدا بخواهد، باید غسل کرده به حرم امام رضا (علیهالسلام) رود، در بالاى سر آن حضرت دو رکعت نماز بخواند در قنوت نماز آنچه بخواهد( در صورتى که کار حرام یا قطع رحم و خویشاوندى نباشد) از خدا بخواهد، خداى تعالى نیازش را برآورده سازد.
بنابراین در این دریاى متلاطم زندگى پیوسته طوفانهاى غم و اندوه زندگى او را در معرض خط قرار مىدهد. امام رضا(علیهالسلام) را با معرفت باید زیارت کرد تا وجود انسان از این طوفانها رها و دل از غم و صفات ناپسند زدوده و توشهاى براى سفر آخرت فراهم شود.
مزیت دوازدهم: شفاعت در انتظار زائران على بن موسى الرضا(علیهالسلام) است . امام صادق (علیهالسلام) فرمود: احدى از اولین و آخرین نیست مگر این که روز قیامت، محتاج شفاعت حضرت رسول اکرم(صلى الله علیه و آله) است. (۱۲)
پس همه محتاج شفاعت هستند؛ اما طبق آیه ولا یشفعون الا لمن ارتضى؛ حضرت رضا(علیهالسلام) فرمود:
«لا یشفعون الا لمن ارتضى دینه؛ شفاعت نمىکنند مگر کسانى را که خدا دین و آیین آنها را بپسندد.(۱۳) زیارت امام رضا(علیهالسلام) موجب مىشود که آن حضرت از زائرانش شفاعت کند.
حسین بن فضال از پدر خود نقل کرده است که گفت: از حضرت رضا(علیهالسلام) شنیدم که فرمود: مرا با سم خواهند کشت و در سرزمین غربت دفن خواهم شد. این که مىگویم پدرم از قول پدر بزرگوار و آباء گرامىاش از رسول اکرم(صلى الله علیه و آله) نقل کردهاند که فرمود:
«الا فمن زارنى فى غربتى کنت انا و آبائى شفعاؤه یوم القیامه و من کنا شفعاءه نجى و لو کان مثل وزرا الثقلین(۱۴)؛ بدانید که هر کس مرا در غربتم زیارت کند، من و آباء گرامىام روز قیامت شفیع او خواهیم بود. هر کس که ما او را شفاعت کنیم نجات مىیابد اگر چه آلوده به گناه جن و انس باشد.
مزیت سیزدهم: زیارت حضرت رضا(علیهالسلام) از حج و عمره و زیارت رسول اکرم(صلى الله علیه و آله) و امیرالمؤمنان، سیدالشهدا و امام کاظم(علیهمالسلام) هم بهتر است .
محمد بن سلیمان گفت: به حضرت جواد(علیهالسلام) گفتم :
شخصى حج واجب خود را به جا آورده پس از آن به حج عمره رفته و در مراجعت به زیارت رسول اکرم (صلى الله علیه و آله) نایل شده است؛ بعد به نجف و کاظمین رفته، حضرت على و امام موسى کاظم (علیهماالسلام) را زیارت کرده است؛ باز در همین ایام وضعش از نظر مالى به گونهاى است که نمىتواند عازم حج شود؛ حال بفرمایید به حج برود، افضل و برتر است یا به طوس رفته، و حضرت رضا (علیهالسلام) را زیارت کند؟
قال یاتى خراسان فیسلم على ابى علیه السلام افضل و لیکن ذلک فى رجب؛ فرمود: در صورتى که در ماه رجب باشد به خراسان رفته، پدرم حضرت رضا(علیهالسلام) را زیارت کند، بهتر است .
مزیت چهاردهم: در حرم حضرت رضا(علیهالسلام) دو رکعت نماز با شرایط خاص به جا آوردن موجب برآمدن حاجت است .
صقربن دلف گفت: از امام هادى(علیهالسلام) شنیدم که فرمود:
هر کس برآورده شدن حاجتش را از خدا بخواهد، باید غسل کرده به حرم امام رضا (علیهالسلام) رود، در بالاى سر آن حضرت دو رکعت نماز بخواند در قنوت نماز آنچه بخواهد( در صورتى که کار حرام یا قطع رحم و خویشاوندى نباشد) از خدا بخواهد، خداى تعالى نیازش را برآورده سازد.
و نیز فرمود:
بارگاه ملکوتى حضرت رضا(علیهالسلام) بقعهاى از بقعههاى بهشت است که هیچ مؤمنى آن را زیارت نکند، مگر این که خداوند او را از آتش آزاد و وارد بهشتش نماید.
پینوشتها:
۱- بحارالانوار، ج ۱۰۲، بخش اختصاصى زیارت حضرت رضا(علیهالسلام)
۲- عیون اخبار الرضا، ج ۲، ص ۲۶۳ .
۳- کسى که طاعتش پذیرفته شده، نیکویى کرده شده، مقبول، پسندیده (ف – عمید)
۴- بحارالانوار، ج ۱۰۲، ص ۴ .
۵- عیون اخبار الرضا، ج ۲، ص ۲۵۷٫
۶- تهذیب، ج ۶، ص ۴۸٫
۷- بحارالانوار، ج ۱۲، ص ۳۵٫
۸- حاج و معتمر: کسى که به حج و عمره رفته باشد.
۹- بحارالانوار، ج ۱۲، ص ۳۹٫
۱۰- بحارالانوار، ج ۱۰۲، ص ۳۶٫
۱۱- بحارالانوار، ج ۱۰۲، ص ۳۴٫
۱۲- محاسن برقى، ص ۱۸۳٫
۱۳- بحارالانوار، ج ۳، ص ۲۱۹٫
۱۴- عیون اخبار الرضا، ج ۲، ص ۶۳۲٫
برگرفته از کتاب ۵۳ داستان از کرامات حضرت رضا(علیهالسلام)، موسى خسروى
گروه دین و اندیشه تبیان، هدهدی.