پایگاه خبری تحلیلی شرق سایت خبری تحلیلی شرق Related Articles
نقد و بررسی فیلم Of Gods And Men (در باب خدایان و انسان ها)
“در باب خدایان و انسانها”، فیلمی حادثه ای با محوریت موضوعی معنویست. فیلمی که
با وجود داستان تلخش، اثری است امیدبخش در مورد سرنوشت که نه تنها به درک معنای
آن میپردازد بلکه خود سرنوشتی دارد برآمده از تصمیمات پیچیده که زندگی شخصیهای
آن را همچون لوکوموتیوی غیر قابل کنترل به جلو میبرد.
فیلم بر اساس داستانی واقعی در مورد بحرانی پیش آمده برای ۹ مبلغ مسیحی فرانسوی
در صومعه ای واقع در کوه های اطلس الجزایر در اواسط دهه ۹۰ است که توسط ژاویر بووا
کارگردانی شده است. فیلمی با حال و هوایی کاملاً فرانسوی.
فیلم برنده جایزه ویژه هیئت ژوری جشنواره کن و نامزه ۱۱ جایزه سزار در مراسم آکادمی
فرانسه شامل بهترین کارگردان، نمایشنامه، فیلمبرداری و سه جایزه بازیگری نیز شده است
. در باب خدایان و مردان با وجود اینکه به زندگی راهبان، آن هم به عنوان شخصیتهای
مثبت میپردازد توانست در پنج هفته اول نمایش اش دو میلیون تماشاگر را به سینماها بکشاند.
بووا در آخرین فیلمش “Le Petit Lieutenant” ، توانسته بود بدون بازی با احساسات
مخاطب و تنها با تکیه بر اصول ژانر، درام جنایی فوق العاده بسازد که متاسفانه با موفقیت
در گیشه همراه نبود. اما ظاهراً این شیوه فیلمسازی در مورد فیلم اخیر جواب داده است.
در باب خدایان بطور هوشمندانه شروع آرامی دارد و کم کم بر موضوعی مشخص متمرکز
میشود. فیلمبرداری درخشان Caroline Champetier و فیلمنامه خوب کار نیز محیط آرام
صومعه دور افتاده در الجزایر و کارهای روزمره راهبان از عبادت گرفته تا باغبانی و درست کردن عسل را به خوی به تصویر کشیده است.
فیلم بخوبی این نکته برجسته میکند که راهبان صومعه بدون آنکه بخواهند به زور موعظه
مذهب مردم را عوض کنند، خیلی ساده امور روزمره خود را انجام داده و براحتی با جمعیت
مسلمان شهر در تعاملند. به مراسم های خانوادگی دعوت میشوند و از گفتگو با رهبران
مذهبی محلی لذت میبرند و حتی مانند برادر لوک به مردم خدمات اولیه ی پزشکی نیز ارائه میدند.
در طول فیلم با تمامی راهبان آشنا میشویم ولی کسی که بیشترین تاثیر را روی مخاطب میگذارد، جدایی از لوک، کریستین است. فردی که راهبان وی را به عنوان سرپرست یا رهبر انتخاب کرده اند. تماشاگران امریکایی بازیگر این شخصیت، Lambert Wilson را از بازی اش در نقش Merovingian در فیلمهای ماتریکس بیاد میآورند. کریستین فردی سخنور و قاطع است که میداند راهبان در شرایط مختلف باید چگونه رفتار کنند و سعی داشته باشند تحت فشار روی به سازش نیاورند.
این روحیه در سکانسی که در آن راهبان تصمیم به ماندن یا رفتن میگیرند خود را نشان میدهد. ماندن یا رها کردن محیطی که راهبان و مردم دهکده گویی در بهشت هستند و با آرامش در کنار هم زندگی میکنند. اما ناگهان حادثه ای همه چیز را بهم میریزد. اولین نشانه های این حادثه وقتی است که گزارش میرسد که دختری بخاطر رعایت نکردن حجاب توسط عده ای در یک اتوبوس به قتل میرسد و امام محلی دهکده که به اندازه راهبان وحشتزده شده، متوجه میشود که موجی از اسلامگرایی افراطی در راه است.
همینطور که میگذرد، تهدید این موج به دهکده نزدیک و نزدیکتر میشود و مشاهده میکنیم که گروهی تروریست به سرکردگی علی فیاتیا، تعدادی کارگرساختمانی اهل کرواسی را که تنها گناهشان مسلمان نبودن است، به قتل میرسانند. گروهی که روزی بالاخره در صومعه را هم خواهند زد.
در باب خدایان و انسانها به زیبای نحوه تعامل راهبان، مردان مذهبی و مردم عادی با تغییرات در حال اتفاق در محیط اطرافشان را نشان میدهد. با وجود اینکه دو راهی ماندن یا رفتن برای راهبان خیلی ساده بیان میشود، ولی تصمیم گیری در مورد آن بسیار پیچیده است. ماندن به معنای قبول کردن حفاظت نظامی از سوی دولتی که راهبان هیچ رضایتی از آن ندارند و رفتن به معنای ترک مکانی است که سالها در آن زندگی کرده و به آن خو گرفته اند.
علاوه براین، مسئله مسولیت شخصی، اشتغال در امور مذهبی و اینکه چگونه برای ادامه زندگی باید تصمیم گرفت، بحرانی را پیش روی راهبان داستان قرار میدهد که نحوه ی برخورد هر یک از آنها در برابر آن دیدنی است. آیا رفتن نشانه شجاعت است یا ترس؟ آیا ماندن به معنای محافظت شدن است یا خودکشی دست جمعی؟ اینها سوالاتی است که پاسخی ساده برایشان وجود ندارد و فیلم نیز سعی نمیکند پاسخی ساده به آنها بدهد.