نقد و بررسی فیلم Goodfellas (رفقای خوب)
هنری هیل از بچگی آرزو داشته است که یک گنگستر شود و گنگستر شدن را از رییس
جمهور آمریکا شدن بهتر میدانست. او وارد دار و دستهٔ سیسرو میشود…
فیلم، براساس کتابی به نام Wiseguy (اصطلاح عامیانهای که به اعضای مافیا میگفتند.)
نوشتهٔ نیکولاس پیلگی، گزارشگر جنایی نیویورک ساخته شده است. کتاب بر اساس
زندگی واقعی هنری هیل، گنگستر سابق و خبر رسان اف بی آی نوشته شده است.
رفقای خوب(Goodfellas) نام فیلمی است که مارتین اسکورسیزی در سال ۱۹۹۹ بر
اساس داستان زندگی واقعی هنری میل گانگستر معروف آمریکایی ساخته و یکی از
بهترین آثار ژانر گانگستری و مافیایی مدرن به حساب می آید.
رفقای خوب آهنگساز واحدی ندارد و ساوندترک آن مجموعه ای از ترانه ها و آهنگ هایی
است که اسکورسیزی آن را بر اساس حال و هوای فیلم انتخاب کرده. آهنگ هایی که
غالبا مربوط به همان دوره ای اند که داستان فیلم در آن اتفاق می افتد، از تونی بنت
گرفته تا اریک کلپتون و مادی واترز.
فیلم بر اساس سناریوی مشترک اسکورسیزی و نیکلاس پیله گی خبرنگار جنایی
نیویورک نوشته شده و مقطعی از زندگی هنری هیل از ۱۹۵۱ تا ۱۹۸۱ یعنی سقوط
امپراتوری مافیایی پل سی سرو پدرخوانده گروه را دربر می گیرد.
در آغاز فیلم هنری کودکی است که دلش می خواهد گانگستر شود و برایش گانگستر
شدن مهم تر از رئیس جمهور آمریکا شدن است. او عاشق زندگی پر زرق و برق،
اتومبیل های شیک و گران قیمت و قدرت و نفوذ گانگسترهاست و می بیند که مردم
چگونه از آنها میترسند و به آنها احترام میگذارند.
هنری کارش را به عنوان پادو در دستگاه سی سرو شروع میکند اما علیرغم ریشه
ایرلندی اش به تدریج پلکان قدرت را در خانواده مافیایی ایتالیایی تبار نیویورک طی میکند
. او به همراه جیمی(رابرت دونیرو) و تامی(جو پشی)، دوستان دیگر گانگسترش، حلقه
کوچک صمیمانه ای تشکیل میدهند که هیچ غریبه ای اجازه ورود به آن را ندارد. آنها
در رستوران ها و کافه ها دور هم مینشینند و به خوشمزگی ها و حرکات جنون آمیز
تامی می خندند و از احترامی که دیگران از روی ترس به آنها میگذارند، سرمست اند.
آنها دست به سرقت می زنند، مخالفان خود را مثل آب خوردن از سر راه برمی دارند
و مخفیانه چال می کنند.
سناریوی فیلم بسیار دقیق و منسجم نوشته شده. شخصیت ها واقعی و باورپذیرند
و دیالوگ ها هوشمندانه، پرانرژی و بسیار دراماتیک به نظر می رسند.
تامی شخصیتی بامزه، شوخ طبع و درعین حال تندخو، عصبی و بسیار بی رحم است
اما جیمی از نظر شخصیتی در مقابل تامی قرار دارد و برخلاف او آدمی آرام، خونسرد
و تا حد زیادی منطقی است اگرچه در خشونت و بی رحمی دست کمی از تامی ندارد.
مجموعه این عناصر، رفقای خوب را به نمونه دیگری از آثار موفق ژانر گانگستری تبدیل
کرده است؛ مطالعه ای عمیق و قابل تامل در باره زندگی گانگسترها و فرهنگ آنها.
اسکورسیزی با دقت تمام جزئیات زندگی گانگسترها و روابط درونی آنها را ترسیم
می کند. گانگسترهای این فیلم بیش از هر فیلم دیگری در این ژانر، واقعی و باورپذیر
تصویر شده اند.
با اینکه رفقای خوب تجلیلی از زندگی گانگسترهاست و این زندگی را جذاب،
خواستنی و غبطه برانگیز تصویر میکند اما رویکرد اسکورسیزی در مواجهه با
ژانر، در تضاد با رویکرد حماسی و رمانتیک کاپولا در فیلم پدرخوانده قرار دارد.
راجر ابرت منتقد سرشناس آمریکایی آن را بهترین فیلم گانگستری تاریخ سینما
و مهم ترین فیلم دهه نود ارزیابی کرده و منتقدان بسیاری آن را ستوده و یکی
از بهترین فیلمهای اسکورسیزی دانسته اند.
برخی از مهم ترین قطعاتی که در ساوند ترک فیلم رفقای خوب قرار گرفته را برای
شما درنظر گرفته ام که در این برنامه می شنوید:
۱- آهنگ Rags to Riches از ساخته های جری راس و ریچارد آدلر با صدای تونی
بنت خواننده ۸۰ ساله نیویورکی و از خوانندگان مشهور موسیقی جاز و عامه پسند
. بنت ابتدا تحت تاثیر بینگ کرازبی، جودی گارلند و لویی آرمسترانگ بود اما به
تدریج توانست سبک و هویت مشخصی برای خود دست و پا کند. وی علاوه بر
خوانندگی، نقاش و بازیگر نیز هست و در فیلم های این را تحلیل کن و خداوندگار
بروس نیز ظاهر شده است.
۲- آهنگ Remember یا Walking in the Sand ساخته گروه شنگری لاس که از
گروه های معروف پاپ دختران دردهه شصت است.
۳- آهنگ Baby I Love You ساخته رونی شنون و با صدای آرتا فرانکلین خواننده
و نوازنده سیاه پوست آمریکایی. آرتا را به عنوان ملکه موسیقی سول می شناسند
اما خواننده ای است که تقریبا در همه سبک ها و ژانرها از جاز گرفته تا پاپ، بلوز،
گاسپل و حتی اپرا ترانه خوانده است. وی ۱۷ بار برنده جایزه موسیقی گرمی
شده است.
آرتا فرانکلین ملکه موسیقی سول
۴- آهنگ Beyond the Sea ساخته جک لارنس و چارلز ترنت که بابی دارن آن را اجرا کرده است. بابی از خوانندگان محبوب موسیقی جاز و کانتری در اواخر دهه پنجاه بود که در جوانی و در سن ۳۶ سالگی درگذشت.
۵- آهنگ Layla ساخته اریک کلپتون و با اجرای درک و دمینوس. آهنگی بی کلام که کلپتون آن را به خاطر عشق اش به پتی بوید هریسون همسر جرج هریسون دوست فقیدش نوشت.
مادی واترز چهره افسانه ای موسیقی بلوز
۶- آهنگ Manish Boy با صدای مادی واترز، آهنگساز، خواننده و نوازنده و از چهره های افسانه ای موسیقی بلوز که در سال ۱۹۸۳ درگذشت. مادی واترز خود تحت تاثیر رابرت جانسن خواننده بزرگ موسیقی بلوز بود و کسی است که موسیقی بلوز می سی سی پی دلتا را در دهه چهل به شیکاگو برد. موسیقی او تاثیر عمیقی بر آهنگسازان و خوانندگان راک و بلوز مدرن گذاشت و الهام بخش گروه ها و آهنگسازانی چون رولینگ استونز، اریک کلپتون، پل باترفیلد و جانی وینترز بوده است.