پایگاه خبری تحلیلی شرق سایت خبری تحلیلی شرق Related Articles
شیخ علاء الدین سکتوارى در محاضره الأوائل ( ص ۱۱۳ ) گوید : نخستین کسى که به کنیه ( ابو تراب ) نامیده شد على بن ابى طالب رضى الله عنه است ، این کنیه را رسول خدا صلى الله علیه و آله و سلم به او داد آن گاه که دید او بر روى زمین خوابیده و خاک بر پهلوى او نشسته است ، از روى لطف و مهربانى به او فرمود :
برخیز اى ابو تراب .
و این محبوب ترین القاب او به شمار مى رفت ، و از آن پس ، به برکت نفس محمدى این کرامتى براى او گردید ، زیرا خاک خبرهاى گذشته و آینده تا روز قیامت را براى او باز مى گفت . این را بفهم که رازى است بى پرده .
الغدیر – الشیخ الأمینی – ج ۶ – ص ۳۳۷ – ۳۳۸
عبایه بن ربعى گوید : به عبد الله بن عباس گفتم : رسول خدا صلى الله علیه و آله و سلم از چه رو على علیه السلام را ابو تراب نامید ؟ گفت : از آن رو که على علیه السلام صاحب زمین و حجت خدا بر اهل آن پس از رسول خداست ، و بقاى زمین و آرامش آن به او است ، و از رسول خدا صلى الله علیه و آله و سلم شنیدم مى فرمود : چون روز قیامت شود و شخص کافر پاداش و نزدیکى و کرامتى را که خداى متعال براى شیعیان على آماده نموده ببیند گوید : ( اى کاش من ترابى بودم ) یعنى کاش از شیعیان على ( ابو تراب ) بودم . و این است معناى این آیه که کافر گوید : کاش من تراب ( خاک ) بودم .
علل الشرائع – الشیخ الصدوق – ج ۱ – ص ۱۵۶ .
علامه مجلسى رحمه الله در بیان این جمله گوید :
ممکن است ذکر آیه در اینجا براى بیان علت دیگرى در نامگذارى آن حضرت به ابو تراب باشد ، زیرا شیعیان او به جهت تذلل بیش از اندازه و تسلیم بودن در برابر فرمانهاى حضرتش تراب نامیده شده اند ؛ چنان که در آیه کریمه آمده – و چون آن حضرت صاحب و پیشوا و زمامدار آنهاست ابو تراب نام گرفته است .
بحار الأنوار – العلامه المجلسی – ج ۳۵ – ص ۵۱ .
در این که پیامبر اسلام صلی الله علیه وآله وسلم در چه زمانی این لقب مبارک را به امیر المؤمنین علیه السلام داده است ، روایات متفاوتی نقل شده است . برخی از آن‌ها حاکی از آن است که این لقب در جمادی الأول یا جمادی الثانی سال دوم هجرت در غزوۀ العشیره به آن حضرت داده شده است . در برخی دیگر آمده است که در یوم التآخی ؛ یعنی روزی که پیامبر اسلام بین همۀ مسلمان عقد برادری بست و از بین تمام مردم علی را برای خود برگزید ، به او داده شده است .
البته این روایات هیچ تعارضی باهم ندارند ؛ چرا که ممکن است پیامبر اسلام صلی الله علیه وآله وسلم در موارد متعدد بارها و بارها آن را تکرار کرده باشد .
برای تحقیق بیشتر در این باره می‌توانید به کتاب الغدیر علامۀ امینی رحمت الله علیه ، ج ۶ – ص ۳۳۴ – ۳۳۸ مراجعه کنید .
با آروزی توفیق و سر افرازی برای شما .
موفق باشید
گروه پاسخ به شبهات
مؤسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر (عج)