پایگاه خبری تحلیلی شرق سایت خبری تحلیلی شرق Related Articles
در اثبات تعصّب مذهبی او همین بس که وی جلد دوازدهم از شرحش بر کتاب نهج البلاغه را به دفاع از خلیفه دوم و ذکر فضائل ساختگی او اختصاص داده است.
نکته دوم
وی به پاک‌سازی چهره ابوبکر و عمر پرداخته و در مقام دفاع از نحوه برخورد نظام خلافت با حضرت زهراعلیهاالسّلام چنین می‌نویسد:
وَ الصَحِیحُ عِنْدِی أنـَّها ماتَتْ وَ هِیَ واجِدَهٌ عَلی أبِی‌بَکْرٍ وَ عُمَرَ، و أنـَّها أوْصَتْ ألّا یُصَلِّیا عَلَیْها.
وَ ذلِکَ عِنْدَ أصْحابِنا مِنَ الْاُمُورِ الْمَغْفُورَهِ لَهُما.
وَ کانَ الْأوْلی بِهِما إکْرامَها وَ احْتِرامَ مَنْزِلِها، لکِنَّهُما خافَا الْفُرْقَهَ وَ أشْفَقا مِنَ الْفِتْنَهِ، فَفَعَلا ما هُوَ الْأصْلَحُ بِحَسَبِ ظَنِّهِما…
فَلا یَجُوزُ الْعُدُولُ عَنْ حُسْنِ الْإعْتِقادِ فِیهِما بِما جَری وَ اللهُ وَلِیُّ الْمَغْفِرَهِ وَ الْعَفْوِ؛ فَإنَّ هذا لَوْ ثَبَتَ أنـَّهُ خَطَاٌ، لَمْ یَکُنْ کَبِیرَهً، بَلْ کانَ مِنْ بابِ الصَغائِرِ.(۱)
آنچه نزد من درست می‌باشد، این است که:
او (= حضرت زهراعلیهاالسّلام) وفات یافت در حالی که از ابوبکر و عمر ناراحت و غضبناک بود و وصیّت کرد که آن دو بر جنازه او نماز نخوانند.
و [البتّه] این از اموری است که نزد اطرافیان ما [و هم‌کیشان و هم‌اعتقادان ما،] برای آن دو بخشیده شده می‌باشد.
و بهتر بود که آن دو، او (= حضرت زهراعلیهاالسّلام) را تکریم می‌کردند و احترام خانه وی را نگه می‌داشتند؛ امّا نگران تفرقه بودند و از فتنه می‌ترسیدند. در نتیجه، آنچه را که گمان می‌کردند بهتر است، انجام دادند…
پس جایز نیست که در این ماجرا، به آن دو نگاه بدبینانه داشته باشیم؛ و خداوند بخشنده و عفوکننده است و بر فرض، اگر ثابت شود که خطا و اشتباهی بوده است؛ گناه کبیره نبوده و [فقط] از جمله گناهان صغیره محسوب می‌شود.
نکته سوم
بزرگان اهل سنّت در کتاب‌های خود، به «معتزلی» بودن او تصریح نموده‌اند:
ـ الاَعلام (تألیف: زرکْلی)، ج ۳، ص ۲۸۹.
ـ وَفَیات الاَعیان (تألیف: ابن خَلـَّکان)، ج ۵، ص ۳۹۱ ـ ۳۹۲.
ـ البدایه و النهایه (تألیف: ابن کثیر)، ج ۱۳، ص ۱۹۹.
ـ سِیَر اعلام النُبَلاء (تألیف: ذَهَبی)، ج ۲۳، ص ۲۷۴.
نکته چهارم
خاطرنشان می‌گردد که: ذَهَبی (متوفّای ۷۴۸) و ابن کثیر دمشقی (متوفّای ۷۷۴) در کتاب‌های خود، به «وثاقتِ» ابن أبی‌الحدید تصریح نموده‌اند:
ـ سِیَر اعلام النُبَلاء (تألیف: ذَهَبی)، ج ۲۳، ص ۲۷۵.
ـ البدایه و النهایه (تألیف: ابن کثیر)، ج ۱۳، ص ۲۳۳.
نکته پنجم
افکار و اندیشه‌های ابن أبی‌الحدید در مباحثی چون: تقدّم مفضول بر فاضل، ایمانِ جناب أبوطالب‌علیه‌السّلام و اسلام پدران انبیاءعلیهم‌السّلام، همگی حاکی از تعصّبات تند تسنّن‌گرایانه و دوری از باورهای شیعی می‌باشد.(۲)
۱- شرح نهج البلاغه، ج ۶، ص ۵۰، چاپ: بیروت [دار الجیل]، ۱۴۰۷ هـ.
۲- ر.ک: ظُلامه الزهراءعلیهاالسّلام فی روایات أهل السنّه (یحیی عبدالحسین الدوخی)، ص ۹۶ ـ ۱۰۰، چاپ: مؤسّسه الکوثر، قم.
منبع: کتابخانه مجازی فاطمیه (س)