08-06-2018, 06:49 AM
نباید لفاظی‌های ترامپ را چندان جدی گرفت/ هدف «ناتوی عربی» منافع اقتصادی است
خبرگزاری فارس: نباید لفاظی‌های ترامپ را چندان جدی گرفت/ هدف «ناتوی عربی» منافع اقتصادی است
یک استاد دانشگاه و تحلیل‌گر آمریکایی مسائل سیاسی گفت که اقدام آمریکا برای تشکیل اتحادی نظامی علیه ایران چیز جدیدی نیست و تاییدی بر روابط دیرین واشنگتن با دیکتاتوری‌های عربی در منطقه است.
گروه بین‌الملل خبرگزاری فارس - زهرا کریمی: «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا در هفته‌های گذشته اظهارات متناقضی در مورد ایران داشته و همزمان با تهدید به اقدام نظامی از آمادگی برای گفت‌وگوی بدون قید و شرط با ایران صحبت کرده است.
در همین حال برخی رسانه‌های غربی گزارش داده‌اند که دولت ترامپ در تلاش است تا با ایجاد ائتلافی میان کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس، ایده «ناتوی عربی» را برای مقابله با ایران اجرایی کند.
برای بررسی سیاست‌های دولت کنونی آمریکا، گفت‌وگویی داشتم با دکتر «جیمز پتراس»* استاد بازنشسته دانشگاه، نویسنده و تحلیل‌گر آمریکایی که متن آن در ادامه آمده است:
فارس: اخیرا گزارش‌هایی درباره تلاش برای تشکیل یک اتحادیه نظامی میان آمریکا و چند کشور عربی برای مقابله با ایران منتشر شده است. هدف آمریکا از این اتحاد یا به اصطلاح ناتوی عربی در منطقه غرب آسیا چیست؟
پتراس: کاملا مشخص است که دولت آمریکا به دنبال ایجاد حلقه‌ای اطراف ایران است تا با سازماندهی کشورهای اطراف ایران در منطقه مانند عربستان، بحرین، امارات و یا کشورهایی مانند مصر و اسرائیل گروهی علیه ایران تشکیل دهد... جای شگفت نیست که عربستان سعودی که حامی تروریست‌ها در سوریه است و برای سرکوب مردم در یمن ائتلافی را هدایت می‌کند، در این اتحاد حضور داشته باشد. اما این یک اتحاد است و ناتو نیست، کشورهای اروپایی و کشورهای حامی توافق هسته‌ای ایران عضوی از آن نیستند که این مسئله خودش یک تناقض آشکار است، چرا که روابط کشورهای اصلی ناتو و آمریکا اکنون در مسئله هسته‌ای ایران، دچار شکاف شده است.
فارس: ترامپ در بروکسل متحدان آمریکا در ناتو را تهدید به خروج کرد، اکنون چطور سخن از اتحاد عربی و تشکیل ناتوی عربی وجود دارد؟
پتراس: به نظر من نباید لفاظی‌ها و سخنان نمایشی ترامپ را خیلی جدی گرفت. ترامپ ناتو را تهدید می‌کند در حالی که کشور خودش به این سازمان نیاز زیادی دارد. در واقع ناتو موقعیتی است تا آمریکا قدرت خود در اروپا را به بوته آزمایش بگذارد و در مقابل روسیه بایستد. ترامپ سرو صدای زیادی می‌کند، اما اقدام اندکی از سوی او دیده می‌شود و حرفهای ترامپ به ندرت به واقعیت می‌پیوندد.
فارس: چه منافع استراتژیک و یا نظامی برای آمریکا و اعراب در تشکیل اتحاد علیه ایران، وجود دارد؟
پتراس: این اتحاد بیشتر یک ساختار نظامی است و آمریکا هم از قبل پایگاه‌های نظامی در این منطقه دارد و روابط طولانی مدت با دیکتاتورهای عربستان سعودی داشته است. بنابراین این اتحاد تاییدی بر روابط دیرین میان آمریکا و این کشورها است و خصوصیت جدیدی در آن وجود ندارد که نام جدیدی برای آن انتخاب کنند. آمریکا از این اتحاد نظامی اهداف اقتصادی دارد و قصد دارد به ثروت و دارایی‌های نفتی ایران دست یابد و هدف سرنگونی در ایران را دنبال می‌کند.
فارس: آمریکا تاکنون به عنوان عضوی از ناتو در افغانستان حضور داشته و نیروهایش را در عراق نیز مستقر کرده است. حضور آمریکا در این منطقه خرابی‌های زیادی به بار آورده است. آیا بهانه ناتوی عربی عامل دیگری برای حضور نظامی آمریکا در منطقه خواهد بود؟
پتراس: این اتحاد تفاوت چندانی در منطقه بوجود نمی‌آورد چراکه ایران هم متحدان خود را در جهان دارد و بیشتر مردم در خاورمیانه با این اتحاد مخالف هستند و کشورهایی مانند روسیه و چین و پاکستان با ایران همکاری دارند و این همکاری را ادامه می‌دهند. همچنین کشورهایی مانند سوریه و بخش‌هایی از عراق هستند که با ایران دوست هستند و با عربستان و آمریکا دوست و متحد نیستند.
فارس: آیا همکاری اعراب و آمریکا علیه ایران به دلیل ترس از تاثیرات ایران در کشورهای منطقه است؟
پتراس: دلایل زیادی برای مخالفت این رژیم ها با ایران وجود دارد. ایران کشوری مستقل و خودمختار است. ایران پایگاه‌های نظامی آمریکایی ندارد در حالی که دیکتاتوری‌های اعراب این طور نیستند و مدت‌ها پایگاه‌های آمریکا بوده‌اند. در ایران انتخابات آزاد وجود دارد، زنان در جایگاه‌های حرفهای و سطوح بالای تحصیلی در جامعه حضور دارند، اما در کشورهای دیکتاتوری اعراب این طور نیست همین مسائل موجب ترس است. از سوی دیگر ایران با کشورهای مستقل مانند روسیه و چین روابط خوبی دارد.
فارس: آیا با وجود تهدیدات دولت آمریکا و خبر از تشکیل ائتلاف نظامی عربی، احتمال درگیری نظامی در منطقه غرب آسیا ممکن است؟
پتراس: اگر آمریکا وارد جنگی شود، متحدانش یعنی امارات و عربستان اولین خسارات را خواهند دید. اقدام نظامی تاثیر زیادی بر تمام منطقه مدیترانه شامل اسرائیل می‌گذارد، بنابراین آمریکا می‌داند جنگ با ایران تبعات بدی بر منطقه دارد، گرچه نمی‌توان این مسئله را نادیده گرفت که ترامپ می‌تواند بدترین جنگ ممکن را در منطقه به راه بیاندازد اما چنین اتفاقی تبعات منفی بر اقتصاد و تجارت در بُعد جهانی خواهد داشت.
فارس: «مایک پامپئو» وزیر خارجه آمریکا اخیرا در سخنانی از یک سو گفته بود که دولت آمریکا کانال تلویزیونی 24 ساعته ساعته‌ای را راه‌اندازی خواهد کرد که به زبان فارسی برنامه‌هایی علیه ایران پخش می‌کند و در شبکه‌های اجتماعی برای انتشار مطالبی علیه حکومت ایران فعالیت می‌کند اما از سوی دیگر دولت آمریکا گفته است برای گفت‌وگو با مقامات ایران تمایل دارد و حاضر به گفت‌وگو با ایران است. چگونه است که مقامات آمریکایی در یک زمان، مواضع متفاوتی در قبال ایران اتخاذ می‌کنند.
پتراس: پامپئو از تاکتیک قدیمی امپریالیسم که هویج و چماق است، علیه ایران استفاده می‌کند. هویج به این صورت که ایران را به مذاکره وارد کند و چماق به این صورت که تنش را افزایش دهد، اما این استراتژی موفق نمی‌شود چون ایرانی‌ها در مقابل دولتی که سعی در سرنگونی حکومت ایران از طریق تحریم‌های خارجی، از طریق خرابکاری داخلی و تبلیغات سو‌ء را دارد، تسلیم نمی‌شوند.
فارس: دونالد ترامپ اخیرا در توییتی به حسن روحانی رئیس جمهور ایران هشدار داده بود که آمریکا را تهدید نکند و محتاط باشد. هدف رئیس جمهور آمریکا از اینگونه تهدید کردن چیست و آیا وی به دنبال سر و صدای رسانه‌ای برای تشویق ایرانیان به مذاکره است؟
پتراس: آمریکا اگر می‌خواهد گفت‌وگو با ایران را آغاز کند، باید جدی باشد نه اینکه سران ایران را تهدید کند. به این صورت ایرانی‌ها اصلا پاسخ نخواهند داد. تبلیغات غلط و تهدید علیه ایران تنها به متحد شدن مردم ایران ختم شده و آمریکا موفق نخواهد شد در ایران تفرقه بیاندازد و شرایط مذاکره برخلاف میل ایرانیان را تسهیل کند.
فارس: مایک پامپئو طی سخنانی علیه ایران به برخی مسائل داخلی ایران اشاره کرد. دلیل این مسئله که مقامات دولت آمریکا به خود اجازه می‌دهند تا درباره مسائل داخلی دیگر کشورها اظهار نظر کنند، چیست؟
پتراس: مسائل داخلی ایرانی‌ها از جمله مسایل اقتصادی این کشور، مربوط به خودشان است و تهدید آمریکا مردم ایران را متحدتر می‌کند و هیچ گروهی در ایران به ستون پنجم آمریکا تبدیل نخواهد شد. بهره‌برداری از مسایل داخلی ایران اقدامی موفق نخواهد بود و اتفاقاتی که در ایران می‌افتد مستقل از امپریالیسم جهانی است. باید میان تظاهرات و اعتراضات مردمی درباره مسایل داخلی، که بخشی از دموکراسی است، با مناقشات تفاوت قائل بود.
فارس: پامپئو از دیگر کشورها برای مقابله با ایران دعوت کرده است. تحلیل شما از سیاست خارجی دولت ترامپ بویژه در قبال ایران چیست؟
پتراس: وقتی آمریکا در مواجهه با ایران از متحدانش حرف می‌زند در واقع دارد درباره دو نظام مرتجع در خاورمیانه سخن می‌گوید که اسرائیل استعمارگر و دیکتاتوری پادشاهی سعودی هستند. علاوه بر این، تنها ممکن است امارات به تشویق آمریکا در مقابل ایران، به این کشورها ملحق شود. آمریکا با شکستن تعهد خود در توافق هسته‌ای، متحدانش در آسیا و اروپا را از دست داده است و این کشورها در موضوع برجام گفته‌اند که تفاوت زیادی میان آن‌ها و آمریکا وجود دارد. ترامپ در چین و در اروپا و در دیگر نقاط جهان برای خودش دشمن ساخته و این استراتژی او است که بلوف بزند و اخبار نادرست بسازد. ترامپ از زبان تهدید استفاده کرده و هیچ کشوری چنین ادبیاتی را دوست ندارد. از سوی دیگر، هیچ کشوری در جهان حمایتی از سخنان ترامپ نکرده، زبان خشن و افراطی‌گری، ترامپ را تنهاتر کرده و نزدیک‌ترین متحدان آمریکا را نیز از او گرفته است. ترامپ و استراتژی او هیچ منطقی ندارد، وی بدون تفکر و تامل حرف می‌زند و از هوش و ذکاوت استفاده نمی‌کند. وی هیچ درکی از نظم جهانی و از دنیای سیاست ندارد.
* دکتر «جیمز پتراس» استاد بازنشسته جامعه شناسی در آمریکا است که سابقه تدریس در دانشگاه «بینگهمتون» نیویورک، و دانشگاه «سنت مری» در شهر هالیفَکس کانادا را دارد. پتراس بالغ بر 63 عنوان کتاب در زمینه‌های جامعه شناسی و سیاسی منتشر کرده که به 29 زبان ترجمه شده‌اند. دکتر پتراس بیش از 600 مقاله در مجلات تخصصی جهان منتشر کرده و بیش از 2 هزار مقاله از وی در نشریات دیگر، و در رسانه‌های آمریکایی، انگلیسی، کانادایی و فرانسوی منتشر شده است.
خبرگزاری فارس: نباید لفاظی‌های ترامپ را چندان جدی گرفت/ هدف «ناتوی عربی» منافع اقتصادی است
یک استاد دانشگاه و تحلیل‌گر آمریکایی مسائل سیاسی گفت که اقدام آمریکا برای تشکیل اتحادی نظامی علیه ایران چیز جدیدی نیست و تاییدی بر روابط دیرین واشنگتن با دیکتاتوری‌های عربی در منطقه است.
گروه بین‌الملل خبرگزاری فارس - زهرا کریمی: «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا در هفته‌های گذشته اظهارات متناقضی در مورد ایران داشته و همزمان با تهدید به اقدام نظامی از آمادگی برای گفت‌وگوی بدون قید و شرط با ایران صحبت کرده است.
در همین حال برخی رسانه‌های غربی گزارش داده‌اند که دولت ترامپ در تلاش است تا با ایجاد ائتلافی میان کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس، ایده «ناتوی عربی» را برای مقابله با ایران اجرایی کند.
برای بررسی سیاست‌های دولت کنونی آمریکا، گفت‌وگویی داشتم با دکتر «جیمز پتراس»* استاد بازنشسته دانشگاه، نویسنده و تحلیل‌گر آمریکایی که متن آن در ادامه آمده است:
فارس: اخیرا گزارش‌هایی درباره تلاش برای تشکیل یک اتحادیه نظامی میان آمریکا و چند کشور عربی برای مقابله با ایران منتشر شده است. هدف آمریکا از این اتحاد یا به اصطلاح ناتوی عربی در منطقه غرب آسیا چیست؟
پتراس: کاملا مشخص است که دولت آمریکا به دنبال ایجاد حلقه‌ای اطراف ایران است تا با سازماندهی کشورهای اطراف ایران در منطقه مانند عربستان، بحرین، امارات و یا کشورهایی مانند مصر و اسرائیل گروهی علیه ایران تشکیل دهد... جای شگفت نیست که عربستان سعودی که حامی تروریست‌ها در سوریه است و برای سرکوب مردم در یمن ائتلافی را هدایت می‌کند، در این اتحاد حضور داشته باشد. اما این یک اتحاد است و ناتو نیست، کشورهای اروپایی و کشورهای حامی توافق هسته‌ای ایران عضوی از آن نیستند که این مسئله خودش یک تناقض آشکار است، چرا که روابط کشورهای اصلی ناتو و آمریکا اکنون در مسئله هسته‌ای ایران، دچار شکاف شده است.
فارس: ترامپ در بروکسل متحدان آمریکا در ناتو را تهدید به خروج کرد، اکنون چطور سخن از اتحاد عربی و تشکیل ناتوی عربی وجود دارد؟
پتراس: به نظر من نباید لفاظی‌ها و سخنان نمایشی ترامپ را خیلی جدی گرفت. ترامپ ناتو را تهدید می‌کند در حالی که کشور خودش به این سازمان نیاز زیادی دارد. در واقع ناتو موقعیتی است تا آمریکا قدرت خود در اروپا را به بوته آزمایش بگذارد و در مقابل روسیه بایستد. ترامپ سرو صدای زیادی می‌کند، اما اقدام اندکی از سوی او دیده می‌شود و حرفهای ترامپ به ندرت به واقعیت می‌پیوندد.
فارس: چه منافع استراتژیک و یا نظامی برای آمریکا و اعراب در تشکیل اتحاد علیه ایران، وجود دارد؟
پتراس: این اتحاد بیشتر یک ساختار نظامی است و آمریکا هم از قبل پایگاه‌های نظامی در این منطقه دارد و روابط طولانی مدت با دیکتاتورهای عربستان سعودی داشته است. بنابراین این اتحاد تاییدی بر روابط دیرین میان آمریکا و این کشورها است و خصوصیت جدیدی در آن وجود ندارد که نام جدیدی برای آن انتخاب کنند. آمریکا از این اتحاد نظامی اهداف اقتصادی دارد و قصد دارد به ثروت و دارایی‌های نفتی ایران دست یابد و هدف سرنگونی در ایران را دنبال می‌کند.
فارس: آمریکا تاکنون به عنوان عضوی از ناتو در افغانستان حضور داشته و نیروهایش را در عراق نیز مستقر کرده است. حضور آمریکا در این منطقه خرابی‌های زیادی به بار آورده است. آیا بهانه ناتوی عربی عامل دیگری برای حضور نظامی آمریکا در منطقه خواهد بود؟
پتراس: این اتحاد تفاوت چندانی در منطقه بوجود نمی‌آورد چراکه ایران هم متحدان خود را در جهان دارد و بیشتر مردم در خاورمیانه با این اتحاد مخالف هستند و کشورهایی مانند روسیه و چین و پاکستان با ایران همکاری دارند و این همکاری را ادامه می‌دهند. همچنین کشورهایی مانند سوریه و بخش‌هایی از عراق هستند که با ایران دوست هستند و با عربستان و آمریکا دوست و متحد نیستند.
فارس: آیا همکاری اعراب و آمریکا علیه ایران به دلیل ترس از تاثیرات ایران در کشورهای منطقه است؟
پتراس: دلایل زیادی برای مخالفت این رژیم ها با ایران وجود دارد. ایران کشوری مستقل و خودمختار است. ایران پایگاه‌های نظامی آمریکایی ندارد در حالی که دیکتاتوری‌های اعراب این طور نیستند و مدت‌ها پایگاه‌های آمریکا بوده‌اند. در ایران انتخابات آزاد وجود دارد، زنان در جایگاه‌های حرفهای و سطوح بالای تحصیلی در جامعه حضور دارند، اما در کشورهای دیکتاتوری اعراب این طور نیست همین مسائل موجب ترس است. از سوی دیگر ایران با کشورهای مستقل مانند روسیه و چین روابط خوبی دارد.
فارس: آیا با وجود تهدیدات دولت آمریکا و خبر از تشکیل ائتلاف نظامی عربی، احتمال درگیری نظامی در منطقه غرب آسیا ممکن است؟
پتراس: اگر آمریکا وارد جنگی شود، متحدانش یعنی امارات و عربستان اولین خسارات را خواهند دید. اقدام نظامی تاثیر زیادی بر تمام منطقه مدیترانه شامل اسرائیل می‌گذارد، بنابراین آمریکا می‌داند جنگ با ایران تبعات بدی بر منطقه دارد، گرچه نمی‌توان این مسئله را نادیده گرفت که ترامپ می‌تواند بدترین جنگ ممکن را در منطقه به راه بیاندازد اما چنین اتفاقی تبعات منفی بر اقتصاد و تجارت در بُعد جهانی خواهد داشت.
فارس: «مایک پامپئو» وزیر خارجه آمریکا اخیرا در سخنانی از یک سو گفته بود که دولت آمریکا کانال تلویزیونی 24 ساعته ساعته‌ای را راه‌اندازی خواهد کرد که به زبان فارسی برنامه‌هایی علیه ایران پخش می‌کند و در شبکه‌های اجتماعی برای انتشار مطالبی علیه حکومت ایران فعالیت می‌کند اما از سوی دیگر دولت آمریکا گفته است برای گفت‌وگو با مقامات ایران تمایل دارد و حاضر به گفت‌وگو با ایران است. چگونه است که مقامات آمریکایی در یک زمان، مواضع متفاوتی در قبال ایران اتخاذ می‌کنند.
پتراس: پامپئو از تاکتیک قدیمی امپریالیسم که هویج و چماق است، علیه ایران استفاده می‌کند. هویج به این صورت که ایران را به مذاکره وارد کند و چماق به این صورت که تنش را افزایش دهد، اما این استراتژی موفق نمی‌شود چون ایرانی‌ها در مقابل دولتی که سعی در سرنگونی حکومت ایران از طریق تحریم‌های خارجی، از طریق خرابکاری داخلی و تبلیغات سو‌ء را دارد، تسلیم نمی‌شوند.
فارس: دونالد ترامپ اخیرا در توییتی به حسن روحانی رئیس جمهور ایران هشدار داده بود که آمریکا را تهدید نکند و محتاط باشد. هدف رئیس جمهور آمریکا از اینگونه تهدید کردن چیست و آیا وی به دنبال سر و صدای رسانه‌ای برای تشویق ایرانیان به مذاکره است؟
پتراس: آمریکا اگر می‌خواهد گفت‌وگو با ایران را آغاز کند، باید جدی باشد نه اینکه سران ایران را تهدید کند. به این صورت ایرانی‌ها اصلا پاسخ نخواهند داد. تبلیغات غلط و تهدید علیه ایران تنها به متحد شدن مردم ایران ختم شده و آمریکا موفق نخواهد شد در ایران تفرقه بیاندازد و شرایط مذاکره برخلاف میل ایرانیان را تسهیل کند.
فارس: مایک پامپئو طی سخنانی علیه ایران به برخی مسائل داخلی ایران اشاره کرد. دلیل این مسئله که مقامات دولت آمریکا به خود اجازه می‌دهند تا درباره مسائل داخلی دیگر کشورها اظهار نظر کنند، چیست؟
پتراس: مسائل داخلی ایرانی‌ها از جمله مسایل اقتصادی این کشور، مربوط به خودشان است و تهدید آمریکا مردم ایران را متحدتر می‌کند و هیچ گروهی در ایران به ستون پنجم آمریکا تبدیل نخواهد شد. بهره‌برداری از مسایل داخلی ایران اقدامی موفق نخواهد بود و اتفاقاتی که در ایران می‌افتد مستقل از امپریالیسم جهانی است. باید میان تظاهرات و اعتراضات مردمی درباره مسایل داخلی، که بخشی از دموکراسی است، با مناقشات تفاوت قائل بود.
فارس: پامپئو از دیگر کشورها برای مقابله با ایران دعوت کرده است. تحلیل شما از سیاست خارجی دولت ترامپ بویژه در قبال ایران چیست؟
پتراس: وقتی آمریکا در مواجهه با ایران از متحدانش حرف می‌زند در واقع دارد درباره دو نظام مرتجع در خاورمیانه سخن می‌گوید که اسرائیل استعمارگر و دیکتاتوری پادشاهی سعودی هستند. علاوه بر این، تنها ممکن است امارات به تشویق آمریکا در مقابل ایران، به این کشورها ملحق شود. آمریکا با شکستن تعهد خود در توافق هسته‌ای، متحدانش در آسیا و اروپا را از دست داده است و این کشورها در موضوع برجام گفته‌اند که تفاوت زیادی میان آن‌ها و آمریکا وجود دارد. ترامپ در چین و در اروپا و در دیگر نقاط جهان برای خودش دشمن ساخته و این استراتژی او است که بلوف بزند و اخبار نادرست بسازد. ترامپ از زبان تهدید استفاده کرده و هیچ کشوری چنین ادبیاتی را دوست ندارد. از سوی دیگر، هیچ کشوری در جهان حمایتی از سخنان ترامپ نکرده، زبان خشن و افراطی‌گری، ترامپ را تنهاتر کرده و نزدیک‌ترین متحدان آمریکا را نیز از او گرفته است. ترامپ و استراتژی او هیچ منطقی ندارد، وی بدون تفکر و تامل حرف می‌زند و از هوش و ذکاوت استفاده نمی‌کند. وی هیچ درکی از نظم جهانی و از دنیای سیاست ندارد.
* دکتر «جیمز پتراس» استاد بازنشسته جامعه شناسی در آمریکا است که سابقه تدریس در دانشگاه «بینگهمتون» نیویورک، و دانشگاه «سنت مری» در شهر هالیفَکس کانادا را دارد. پتراس بالغ بر 63 عنوان کتاب در زمینه‌های جامعه شناسی و سیاسی منتشر کرده که به 29 زبان ترجمه شده‌اند. دکتر پتراس بیش از 600 مقاله در مجلات تخصصی جهان منتشر کرده و بیش از 2 هزار مقاله از وی در نشریات دیگر، و در رسانه‌های آمریکایی، انگلیسی، کانادایی و فرانسوی منتشر شده است.