پایگاه خبری تحلیلی شرق سایت خبری تحلیلی شرق Related Articles
اعمال مخصوص ماه شعبان به تفکیک روز
اعمال مستحب ماه شعبان دو دسته می باشد؛ اعمال مشترک ماه شعبان و اعمال مخصوص ماه شعبان.
اعمال مخصوص شب اوّل ماه شعبان
دوازده رکعت که در هر رکعت حمد یک مرتبه و یازده مرتبه توحید خوانده شود. در شبهاى سه روز اول دو رکعت نماز وارد شده که در هر رکعت حمد یک مرتبه و توحید یازده مرتبه خوانده شود.
اعمال مخصوص روز اول ماه شعبان
روزه ماه شعبان خصوصا در این روز فضیلت بسیار دارد و از حضرت صادق (ع) روایت شده که هر که روز اوّل شعبان را روزه بگیرد براى او بهشت واجب می‌شود.
سید بن طاوس از حضرت رسول (ص) براى کسى که سه روز اوّل این ماه را روزه بگیرد ثواب بسیارى نقل کرده است.
روزه در روز اول ماه شعبان فضیلت بسیاری دارد و از حضرت صادق (ع) روایت است که هر که روز اوّل شعبان را روزه بگیرد بهشت براى او واجب می شود.
سید بن طاوس براى کسى که سه روز اوّل این ماه را روزه بگیرد و در شبهاى آنها دو رکعت نماز بخواند که در هر رکعت یک مرتبه سوره حمد و یازده مرتبه سوره توحید است ثواب بسیارى از حضرت رسول (ص) نقل کرده است.
در تفسیر امام (ع) خبرى در فضیلت شعبان و روز اوّل آن ذکر شده که فوائد بسیار در آن مندرج است و شیخ ما ثقه الاسلام نورى آن خبر را ترجمه کرده و در آخر کتاب «کلمه طیبه» ذکر فرموده که ما مختصر آن را در اینجا ذکر مى کنیم. آورده اند که حضرت امیرالمؤمنین (ع) در روز اوّل شعبان بر جماعتى وارد شد که در مسجدى نشسته بودند و در امر قَدَرْ و امثال آن گفتگو مى کردند و صداى ایشان بلند شده بود. امام نزد آن ها ایستاد و به آن ها سلام کرد و آنها نیز جواب سلام دادند و از امام خواهش کردند که نزد آن ها بنشیند. امام اعتنایى نکرد و فرمود: …اى گروه تازه کارها امروز غُرّه شعبان کریم است این روز را پروردگار ما به جهت پراکنده شدن خیرات شعبان نامیده است. در این روز پروردگار شما به تحقیق درهاى حسنات خود را باز کرده و به شما قصرها و خیرات این روز را به قیمت ارزانى و کارهاى آسانى جلوه داده است، پس آن را بخرید. در این روز ابلیس لعین براى شما شعبهای شرور و بلاهاى خود را جلوه داده و شما پیوسته در گمراهى و طغیان مى کوشید و به شعبهاى ابلیس متَمَّسِک مى شوید و از شعبهاى خیرات که درهاى او براى شما باز شده رُو مى گردانید. همانا این غُرّه ماه شعبان است و شعبهاى خیرات آن نماز و روزه و زکات و امر به معروف و نهى از منکر و بِرّ والدین و خویشان و همسایگان و اصلاح ذات الْبَینِ و صدقه بر فقراء و مساکین است.
اعمال مخصوص ماه شعبان اعمال ماه شعبان
اعمال روز و شب سوم ماه شعبان
اعمال مخصوص شب سیزدهم تا پانزدهم ماه شعبان
مستحب است در شب سیزدهم هر یک از ماه های رجب و شعبان و رمضان، دو رکعت نماز اقامه شود که در هر رکعت یک مرتبه سوره حمد و سوره های یس و ملک و توحید خوانده شود.
در شب چهاردهم چهار رکعت یعنی دو نماز دو رکعتی به همان کیفیّت و در شب پانزدهم شش رکعت به سه سلام به همان کیفیّت روایت شده است.
از حضرت صادق (ع) روایت است که هر کس این اعمال مخصوص ماه شعبان را انجام دهد همه فضایل این سه ماه را دریابد و همه گناهانش غیر از شرک آمرزیده شود.
دعاى شب آخر شعبان و شب اول رمضان
از حضرت امام رضا (ع) درباره اعمال مخصوص ماه شعبان منقول است که هر که سه روز از آخر ماه شعبان را روزه بدارد و به ماه مبارک رمضان وصل کند حق تعالى ثواب روزه دو ماه متوالى را براى او بنویسید. ابَوُالصّلت هَروى روایت کرده است که در جمعه آخر ماه شعبان به خدمت حضرت امام رضا (ع) رفتم حضرت فرمود که اى ابوالصَّلْت اکثَر ماه شعبان رفت و این جمعه آخر آن است پس در آنچه از این ماه مانده است تقصیرهایى را که در ایام گذشته این ماه کرده اى تدارک و تلافى کن و بر تو باد که رُو آورى بر آنچه نافع است براى تو و دعا و استغفار بسیار بکن و تلاوت قرآن مجید بسیار بکن و توبه کن به سوى خدا از گناهان خود تا آن که چون ماه مبارک درآید خالص گردانیده باشى خود را از براى خدا و مگذار در گردن خود امانت و حق کسى را مگر آن که ادا کنى و مگذار در دل خود کینه کسى را مگر آن که بیرون کنى و مگذار گناهى را که مى کرده اى مگر آن که ترک کنى و از خدا بترس و توکّل کن بر خدا در پنهان و آشکار امور خود و هر که بر خدا توکّل کند خدا بس است او را و بسیار بخوان در بقیه این ماه این دعا را:
اَللّهُمَّ اِنْ لَمْ تَکُنْ غَفَرْتَ لَنا فیما مَضى مِنْ شَعْبانَ فَاغْفِرْ لَنا فیما بَقِىَ مِنْهُ
به درستى که حقّ تعالى در این ماه آزاد مى گرداند بندهاى بسیار از آتش جهنّم براى حرمت ماه مبارک رمضان.
شیخ از حارث بن مُغَیرَه نَضْرى روایت کرده که حضرت صادق (ع) در شب آخر شعبان و شب اوّل ماه رمضان این دعا را که از اعمال مخصوص ماه شعبان است مى خواند:
اعمال مخصوص ماه شعبان اعمال ماه شعبان
اَللّهُمَّ اِنَّ هذَا الشَّهْرَ الْمُبارَکَ الَّذى اُنْزِلَ فیهِ الْقُرآنُ
وَ جُعِلَ هُدىً لِلنّاسِ وَ بَیناتٍ مِنَ الْهُدى وَ الْفُرْقانِ قَدْ حَضَرَ
فَسَلِّمْنا فیهِ وَ سَلِّمْهُ لَنا وَ تَسَلَّمْهُ مِنّا فى یسْرٍ مِنْکَ وَ عافِیهٍ
یا مَنْ اَخَذَ الْقَلیلَ وَ شَکَرَ الْکَثیرَ اِقْبَلْ مِنِّى الْیسیرَ
اَللّهُمَّ اِنّى اَسْئَلُکَ اَنْ تَجْعَلَ لى اِلى کُلِّ خَیرٍ سَبیلاً وَ مِنْ کُلِّ ما لا تُحِبُّ مانِعاً
یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ یا مَنْ عَفا عَنّى وَ عَمّا خَلَوْتُ بِهِ مِنَ السَّیئاتِ
یا مَنْ لَمْ یؤ اخِذْنى بِارْتِکابِ الْمَعاصى عَفْوَکَ عَفْوَکَ عَفْوَکَ یا کَریمُ
اِلهى وَ عَظْتَنى فَلَمْ اَتَّعِظْ وَ زَجَرْتَنى عَنْ مَحارِمِکَ فلَمْ اَنْزَجِرْ فَما عُذْرى فَاعْفُ عَنّى یا کَریمُ عَفْوَکَ عَفْوَکَ
اَللّهُمَّ اِنّى اَسْئَلُکَ الرّاحَهَ عِنْدَ الْمَوْتِ وَ الْعَفْوَ عِنْدَ الْحِسابِ عَظُمَ الذَّنْبُ مِنْ عَبدِکَ فَلْیحْسُنِ التَّجاوُزُ مِنْ عِنْدِکَ
یا اَهْلَ التَّقْوى وَ یا اَهْلَ الْمَغْفِرَهِ عَفْوَکَ عَفْوَکَ
اَللّهُمَّ اِنّى عَبْدُکَ بْنُ عَبْدِکَ بْنُ اَمَتِکَ ضَعیفٌ فَقیرٌ اِلى رَحْمَتِکَ
وَ اَنْتَ مُنْزِلُ الْغِنى والْبَرَکَهِ عَلَى الْعِبادِ قاهِرٌ مُقْتَدِرٌ اَحْصَیتَ اَعمالَهُمْ
وَ قَسَمْتَ اَرْزاقَهُمْ وَ جَعَلْتَهُمْ مُخْتَلِفَهً اَلْسِنَتُهُمْ وَ اَلْوانُهُمْ خَلْقاً مِنْ بَعْدِ خَلْقٍ وَ لایعْلَمُ الْعِبادُ عِلْمَکَ
وَ لا یقْدِرُ الْعِبادُ قَدْرَکَ وَ کُلُّنا فَقیرٌ اِلى رَحْمَتِکَ فَلا تَصْرِفْ عَنّى وَجْهَکَ
وَ اجْعَلْنى مِنْ صالِحى خَلْقِکَ فِى الْعَمَلِ وَ الاْمَلِ وَ الْقَضاَّءِ وَ الْقَدَرِ
اَللّهُمَّ اَبْقِنى خَیرَ الْبَقاَّءِ وَ اَفْنِنى خَیرَ الْفَناَّءِ عَلى مُوالاهِ اَوْلِیاَّئِکَ وَ مُعاداهِ اَعْداَّئِکَ
و الرَّغْبَهِ اِلَیکَ و الرَّهْبَهِ مِنْکَ وَ الْخُشُوعِ وَ الْوَفاءِ وَ التَّسْلیمِ لَکَ وَ التَّصْدیقِ بِکِتابِکَ وَ اتِّباعِ سُنَّهِ رَسُولِکَ
اَللّهُمَّ ما کانَ فى قَلْبى
مِنْ شَکٍّ اَوْ رَیبَهٍ اَوْ جُحُودٍ اَوْ قُنُوطٍ اَوْ فَرَحٍ اَوْ بَذَخٍ اَوْ بَطَرٍ
اَوْ خُیلاَّءَ اَوْ رِی اَّءٍ اَوْ سُمْعَهٍ اَوْ شِق اقٍ اَوْ نِف اقٍ اَوْ کُفْرٍ اَوْ فُسُوقٍ
اَوْ عِصْیانٍ اَوْ عَظَمَهٍ اَوْ شَى ءٍ لا تُحِبُّ
فَاَسْئَلُکَ یا رَبِّ اَنْ تُبَدِّلَنى مَکانَهُ ایماناً بِوَعْدِکَ وَ وَفآءً بِعَهْدِکَ وَ رِضاً بِقَضاَّئِکَ وَ زُهْداً فِى الدُّنْیا
وَ رَغْبَهً فیما عِنْدَکَ وَ اَثَرَهً وَ طُمَاْنینَهً وَ تَوْبَهً نَصُوحاً اَسْئَلُکَ ذلِکَ یا رَبَّ الْعالَمینَ
اِلهى اَنْتَ مِنْ حِلْمِکَ تُعْصى وَمِنْ کَرَمِکَ وَجُودِکَ تُطاعُ فَکَانَّکَ لَمْ تُعْصَ وَ اَنَا وَ مَنْ لَمْ یعْصِکَ سُکّانُ اَرْضِکَ
فَکُنْ عَلَینا بِالْفَضْلِ جَواداً وَ بِالْخَیرِ عَوّاداً یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ وَ صَلَّى اللّهُ عَلى مُحَمَّدٍ وَ الِهِ
صَلوهً داَّئِمَهً لا تُحْصى وَ لا تُعَدُّ وَ لا یقْدِرُ قَدْرَها غَیرُکَ یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ
