پایگاه خبری تحلیلی شرق سایت خبری تحلیلی شرق Related Articles
با توجه به سؤال فوق که این عمل را بدون توجیه و مخالف سیره پیامبر اسلام ـ صلی الله علیه و آله ـ قلمداد کرده باید دید که آیا اصولاً در شرع مقدس اسلام از دفن شبانه میّت منع شده؟ و یا اینکه آیا در عصر پیامبر ـ صلی الله علیه و آله ـ دفن شبانه انجام نگرفته؟ و آیا هیچ یک از صحابه پیامبر شبانه دفن نشده اند؟
در کتب فقهی اسلامی چه از اهل تشیع و چه از اهل تسنن موردی که دلالت بر منع از دفن شبانه میّت شده باشد، وارد نشده و حتی نقل شده که برخی از صحابه از جمله ابی بکر را هنگام شب دفن کرده اند[۳] و همچنین از کتاب صحیح بخاری از ابن عباس نقل شده که پیامبر ـ صلی الله علیه و آله ـ بر مردی که در شب دفن کرده بودند همراه صحابه نماز خواندند.[۴] یعنی اینکه پیامبر با نماز خواندن بر میّتی که شب دفن کرده اند و صحابه هم حضور داشته اند این عمل (دفن شبانه) را منع نکردند، چرا که اگر این عمل مخالف اسلام و روش پیامبر ـ صلی الله علیه و آله ـ می بود حتماً پیامبر ـ صلی الله علیه و آله ـ از این کار منع می نمودند. پس منع نکردن پیامبر ـ صلی الله علیه و آله ـ و خواندن نماز بر آن میت و دفن شبانه میت مذکوردر عصر پیامبر ـ صلی الله علیه و آله ـ همه دلالت بر این مطلب دارد که این عمل خلاف شرع نبوده و حتی مورد تأیید پیامبر بوده است. و بعد از پیامبر چنانچه گفته شد ابی بکر (خلیفه اول) را نیز شبانه دفن کردند، پس دفن شبانه جسد حضرت زهرا ـ سلام الله علیها ـ توسط علی ـ علیه السلام ـ خلاف سیره پیامبر ـ صلی الله علیه و آله ـ نبوده و این ادعا بی مورد و باطل است.
۲٫ دلیل دیگر بر صحیح بودن عمل حضرت علی ـ علیه السلام ـ دردفن حضرت زهرا ـ سلام الله علیها ـ در شب هنگام این است که از پیامبر اسلام در کتب شیعه و سنی نقل شده که در تجهیز و دفن میت باید عجله کرد[۵] و هیچ قیدی هم ندارد که باید در روز برای دفن میت عجله کرد پس روایت مطلق است و شب را هم شامل می شود.
۳٫ دلیل دیگر بر اینکه دفن شبانه جسد حضرت زهرا ـ سلام الله علیها ـ توسط علی ـ علیه السلام ـ خلاف سنت و سیره نبوی نبوده، این است که علی ـ علیه السلام ـ بر وصیت همسر محترمه شان عمل نموده و در اسلام هم به وصیت کردن و عمل به آن سفارش فراوان شده و در قران کریم[۶] در موارد متعدد به وصیت کردن اشاره شده و از پیامبر اسلام ـ صلی الله علیه و آله ـ نقل شده است که مؤمن هنگام مرگ باید وصیت نامه اش همراهش باشد[۷] و وصیت هم دو گونه است، یک وصیت مالیه است که مربوط به ماترک – اموال و دارایی اش- انسان بعد از مرگش می باشد و دیگری وصیت عهدیه است که مربوط به کارهایی می شود که وصیت کننده انجام آنها را از وصی خود می خواهد، مثل دفن جنازه در اماکن مقدس و یا استفاده از کفن مخصوص که مشخصات منحصره دارد. در اسلام و سیره پیامبر ـ صلی الله علیه و آله ـ نه تنها از این گونه وصیت منعی نشده بلکه ما در موارد متعدد این گونه وصیتها را شاهد هستیم.[۸]
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
۱٫ محمد کاظم موسوی، فاطمه از مهد تالحد
۲٫ بخاری، صحیح بخاری، ج۱٫
[۱] . ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ترجمه محمود مهدوی دامغانی، تهران، نشر نی، چاپ دوم، ۷۵، ج۱، ص۲۲۵٫
[۲] . مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت، انتشارات مؤسسه وفاء، چاپ دوم، ۱۴۰۳، ج۴۳، ص۲۱۴٫
[۳] . بخاری، ابی عبدالله محمد بن اسماعیل بن ابراهیم، صحیح بخاری، بیروت، مکتبه البحوث و الدراسات دارالفکر، چاپ اول، ۱۴۱۸ ، ج۱، ص۳۷۹٫
[۴] . همان.
[۵] . همان، ص ۳۷۴٫
[۶] . بقره/۱۸۰ تا ۱۸۲٫
[۷] . بخاری، صحیح بخاری، پیشین، ج ۲، ص ۱۹۱، و ابن قتیبه، السیاسه و الامامه، قم، راضی، ۱۳۸۸ ق، ص ۱۲٫
[۸] . ر.ک: شهید ثانی، شرح لمعه، کتاب وصیه.