پایگاه خبری تحلیلی شرق سایت خبری تحلیلی شرق Related Articles
نقد فیلم Water For Elephents (آب برای فیل ها)
آب برای فیل ها براساس یکی از بهترین و پرفروش ترین رمان های منتشر شده در سال ۲۰۰۶ به قلم خانم
سارا گروین ساخته شده اس۱ت. این رمان در زمان انتشارش موفقیت های زیادی از جمله قرار گرفتن در لیست
پرفروش ترین کتابهای سال از نگاه مجله نیویورک تایمز به مدت ۱۲ هفته و همچنین قرار گرفتن در لیست کاندید
بهترین کتاب سال از طرف مجله معتبر ” سرگرمی های هفتگی ” کسب کرد. این رمان در کشور خودمان هم به
لطف انتشارات دُر دانش بهمن و ترجمه عالی خانم پروین آقائی منتشر شده است و شما می توانید این کتاب را
به راحتی تهیه کنید. البته قبل از خرید کتاب باید این نکته را مد نظر داشته باشید که می خواهید کتاب را قبل از
تماشای فیلم مطالعه کنید یا بعد از آن ! در واقع اگر کتاب را مطالعه کنید و درگیر توصیفات عشق آتشین اش شوید
و سپس به سراغ فیلم بروید مطمئنا ناامید خواهید شد اما اگر فیلم را دیده و سپس شروع به خواندن کتاب کنید،
می توانید توصیفات کتاب را ضمیمه تصویر شخصیت های فیلم کنید و از آن لذت ببرید!
جیکوب ( رابرت پاتینسون ) جوانی است که به حیوانات علاقه بسیاری دارد و به همین دلیل در رشته دامپزشکی به تحصیل می پردازد و بزودی نیز تحصیلات اش به پایان می رسد و می تواند رسماً به عنوان یک دامپزشک مشغول به کار شود. اما تصادف والدین اش در یک حادثه رانندگی که منجر به مرگ آنها می شد ، سبب می شود تا جیکوب تحصیلات خود را نیمه کاره رها کند و به دنبال شغلی بگردد. بعد از مدتی، جیکوب با یک گروه سیرک سیار آشنا می شود و به عنوان پزشک حیوانات در این سیرک مشغول به کار می شود . این سیرک توسط فردی به نام آگوست ( کریستوف والتز ) اداره می شود و همسر زیبای او به نام مارلنا ( رییس ویترسپون ) نیز در همین سیرک مشغول بکار است. جیکوب در بدو ورود به این گروه به فیلی به نام روزی علاقه پیدا می کند و بیشتر وقت خود را با این حیوان سپری می کند. این در حالی است که مارلنا نیز عاشق این فیل باهوش است و به همین دلیل این دو در کنار هم وقتشان را در کنار این فیل سپری می کنند اما بعد از مدتی جیکوب و مارلنا به این نتیجه می رسند که به یکدیگر علاقه پیدا کرده اند و…
آب برای فیل ها مطمئناً نمی تواند رضایت خوانندگان کتاب را به همراه داشته باشد اما برای تماشاگرانی که کتاب را نخوانده اند می تواند جذابیت های زیادی داشته باشد. توصیفات و صحبت های زیبای شخصیت های رمان آب برای فیل ها مهمترین نکته ای بود که هر خواننده ای را به سمت خود جذب می کرد اما متاسفانه این دیالوگ ها به علت سینماتیک شدن در نسخه سینمایی ، تاثیر گذاری خود را از دست داده اند و تا حد یک دیالوگ معمولی تنزل پیدا کرده اند. به همین دلیل فیلم شبیه به آثار مشابه هالیوودی شده است که تعدادشان هم کم نیست. رمان آب برای فیل ها اگرچه قابل پیش بینی است ولی به هیچ وجه اجازه نمی دهد تا خواننده احساس خستگی در خلال مطالعه داستان داشته باشد و به نوعی او را ترغیب می کند تا تمام ۳۳۵ صفحه رمان را بخواند! اما فیلم به نتوانسته این ویژگی ارزشمند را حفظ کند. جیکوب به سیرک می رود؛ با همسر سرپرست گروه سیرک رابطه ای مخفیانه را شروع می کند و خب همه ما می دانیم که سرپرست سیرک قرار است از موضوع آگاه شود و این وسط اتفاقاتی بین این ۳ نفر بیفتد. همانطور که می بینید فیلم داستانی تکراری دارد اما همانطور که گفتم این دیالوگ های ارزشمند بین مارلنا و جیکوب بود که باعث می شود تا رمان آب برای فیل ها تبدیل به یکی از بهترین های سال ۲۰۰۶ شود اما در فیلم خبری از این دیالوگ ها نیست. مهمترین دلیل این ضعف را می توان در انتخاب کارگردان جستجو کرد. فرانسیس لارنس کارگردانی است که اصولا یا در حال ساخت موزیک ویدئو از نوع MTV است و یا فیلمهای اکشنی مانند کنستانتین و من یک افسانه هستم. برای هیچ کس مشخص نیست که انتخاب عجیب لارنس برای کارگردانی این فیلم براساس چه منطقی شکل گرفته است و متاسفانه خود لارنس هم نتوانسته با ساخت آب برای فیل ها جواب این متنقدان را بدهد و علناً می توان ضعف فیلم را نشانه مستقیم ضعف او در عدم آشنایی به سبک فیلمسازی درام دانست. برعکس فیلمنامه ، فیلمبرداری فیلم بسیار عالی است. فیلمبرداری فیلم را رودریگو پریتو برعهده داشته که پیش از این کار عالی وی را در فیلم زیبا به کارگردانی آلخاندرور گنزالس ایناریتو شاهد بوده ایم. همچنین باید به طراحی صحنه فیلم هم اشاره ایی داشته باشم که به زیبایی هرچه تمام تر سال ۱۹۳۱ را به تصویر کشیده است.
انتخاب بازیگران فیلم هم در نوع خودش جالب بوده است. رابرت پاتینسون که با سری فیلمهای گرگ و میش به شهرتی عجیب دست پیدا کرده، درباره بازی پاتینسون در نقش جیکوب باید بگویم که غیر قابل باور است. جیکوب شخصیتی است که والدینش را به تازگی از دست داده و به نوعی باید سرخورده و افسرده باشد ( همانطور که در کتاب بود ) اما پاتینسون بازیگری نیست که بتواند این حس را به تماشاگر منتقل کند. گویی پاتینسون در فیلم تنها به شروع و قطع های کارگردان توجه کرده و تلاش چندانی برای فرو رفتن در جلد شخصیت جیکوب انجام نداده است. وضعیت پاتینسون در هالیوود را می توان از جهاتی مشابه به شرایط لئوناردو دیکاریو در زمان اکران فیلم تایتانیک دانست. دیکاپریو در آن مقطع با چهره ی خاصش ( که مورد علاقه دخترهای نوجوان آن روزگار بود!) باعث شد تا بسیاری از منتقدان وی را جزو بازیگرانی به شمار آورند که تنها به دلیل چهره شان موفق به۲ بقا در هالیوود شده اند. اما دیکاپریو با تغییر رویه بازیگری اش و حضور در فیلمهای مطرح ( که بیشتر آنها را مدیون مارتین اسکورسیزی است ) ، امروز تبدیل به بازیگری شده که دیگر کسی جرات ندارد به او بگوید جک کوچولو!. شاید پاتینسون هم لازم است که در فیلمهایی حضور پیدا کند تا بتواند توانایی های بازیگری مشاهده نشده اش! را در آن به نمایش بگذارد. ولی آب برای فیل ها فیلمی نیست که پاتینسون بتواند در آن حرفی برای گفتن داشته باشد و می توان گفت بازی او در این فیلم چیزی شبیه به فیلم مرا به خاطر بسپار است.
اما نکته جالب تر درباره انتخاب نقش مقابل جیکوب این است که ریس ویترسپون به عنوان معشوقه وی در نظر گرفته شده است! ویتسرپون بازیگری است که در سالهای اخیر و پس از فیلم قدم زدن بر روی خط که بخاطرش توانست اسکار بهترین بازیگری را بدست بیاورد، هرگز نتوانست به موفقیتی مشابه دست پیدا کند و به راحتی می توانم بگویم اکثر فیلمهایش فراموش شد. حضور ویترسپون در مقاب پاتینسون ( که خیلی ها را برآن داشت تا با تلفظ مشابه نام این دو نفر در کنار هم، شعر بسرایند!) یکی از عجیب ترین رابطه هایی است که می توان در یک فیلم مشاهده کرد. ظاهراً قرار بود اسکارلت یوهانسون در نقش مارلنا حضور پیدا کند اما به دلایلی این حضور به سرانجام نرسید و ویترسپون جایگزین وی شد. ویترسپون در آب برای فیل ها به عنوان یک زن دلربا که قرار است تماشاگر را با زیبایی اش تحت تاثیر قرار دهد ، غیر قابل باور است! این را به راحتی می گویم که ویترسپون بازیگری نیست که بتواند در چنین نقش هایی حضور مقتدرانه ایی داشته باشد و گواه این قضیه هم فیلم آب برای فیل هاست. نکته جالب درباره ویترسپون این است که وی در یک سکانس از فیلم Vanity Fair در نقش مادر پاتیسنون ظاهر شده بود! اگرچه آن سکانس در نهایت از فیلم حذق شد.
اما در پس زمینه رابطه جیکوب و مارلنا بازیگری وجود دارد که به تنهایی بهانه ایی است برای تماشای فیلم و آن کریستوف والتز است. شخصیت خشک و عصبانی آگوست دقیقاً همان چیزی است که والتز احتیاج به حضور در آن دارد. سکانس هایی که والتز شروع به زدن فیل می کند یکی از دلخراش ترین صحنه های های فیلم است و البته تنها والتز است که می تواند با این خشونت با حیوانات برخورد کند! . این سکانس ها که پشت درب های بسته فیلمبرداری شده ( برای جلوگیری از حضور فعالین دفاع از حقوق حیوانات ) به احتمال فراوان در آبنده جنجال های بیشتری در ارتباط با آن خواهید شنید. علاوه بر تمام بازیگران سخن گوی فیلم باید به بازیگری اشاره کنم که به نوعی نقش اش را به نحو احسن انجام داده است و آن کسی نیست جز فیل زبان بسته! این فیل یکی از باهوش ترین حیواناتی است که تابحال دیده ام و امیدوارم صاحبش بر او اینقدر سخت نگرفته باشد که تا بدین حد حرف گوش کن شده باشذ!
مشابه ترین نمونه برای فیلم آب برای فیل ها، فیلم عشق در سالهای وبا است. عشق در سالهای وبا اقتباس ضعیفی بود براساس رمان زیبای گائل گارسیا مارکز که روح خودش را در زمان تبدیل شدن به فیلم از دست داد. آب برای فیل ها نیز اقتباس ضعیفی است از یکی از بهترین رمان های چند سال اخیر جهان که تنها تصویر گنگی است از رمان خانم سارا گروین . البته خیال سازندگان فیلم راحت است چراکه فقط اگر هواداران سری گرگ و میش به تماشای فیلم بروند، می تواند سودی هنگفت نصیب تهیه کنندگان کند.