عبادالرحمن در روز و در برخورد با مردمان چنانند و در شب آنگاه که با خدای خود خلوت میکنند، دائماً به سجده میافتند و قیام میکنند و شب زندهدار هستند. عبادالرحمن اهل ریاضت و خودسازی هستند و در طریق سیر و سلوک خویش، در برابر بندگان خدا متواضعانه برخورد میکنند.
به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) به نقل از پایگاه اطلاعرسانی جماران، این یادداشت به قلم حجتالاسلاموالمسلمین حسن پویا، معاون پژوهش موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره) واحد قم نوشته شده است که متن آن به شرح زیر است:
عباد الرحمن… وَالَّذِینَ یَبِیتُونَ لِرَبِّهِمْ سُجَّدًا وَقِیَامًا (فرقان، آیه ۶۴)
عباد الرحمن … و کسانی هستند که شبانه برای پروردگارشان به سجده میافتند و قیام میکنند.
بندگان خالص خدای رحمان، در همه جوانب زندگی مراقب رفتار خویش میباشند، در ارتباط با خلق خدا تواضع و فروتنی دارند و از تکبر و غرور دوری میکنند و با جاهلان و بیخردان، با بزرگمنشی برخورد میکنند.
اینان در رابطه با خالق جهان نیز فروتنانه و عابدانه به سجده میافتند و پیشانی عبادت بر زمین میسایند و شبانگاه که همگان بر بستر نرم و آرامش خفتهاند، به پا میخیزند و به عبادت مشغول میشوند.
سومین صفتی که در این آیات کریمه برای عبادالرحمن برمیشمارد، عبادت خالص در دل شب، برای خداست. اینان لذّت خواب را بر خود حرام میکنند و به لذّتی بالاتر و برتر برمیخیزند و آن عبادت خدا در تنهایی شب است.
اهمیت عبادت شبانه آنچنان عظیم و تأثیر گذار است که قرآن به پیامبر(ص) خطاب میکند: )ومن اللیل فتهجّد به نافله لک عسی أن یبعثک ربّک مقاماً محموداً( (اسراء، آیه ۷۹)؛ ای رسول ما و پاسی از شب را برخیز و نماز بخوان، امید است پروردگارت تو را به مقامی پسندیده و در خور ستایش برساند.
عباد رحمان در روز و در برخورد با مردمان چنانند و در شب آنگاه که با خدای خود خلوت میکنند، دائماً به سجده میافتند و قیام میکنند و شب زندهدار هستند. عبادالرحمن اهل ریاضت و خودسازی هستند و در طریق سیر و سلوک خویش، در برابر بندگان خدا متواضعانه برخورد میکنند و در برابر خداوند رحمان، سر سجود بر زمین مینهند. اینان برای ساختن خویش از خطاب جاهلان و سرزنش آنان، با کرامت میگذرند و تنها با سلامی از کنار آنان رد میشوند، ولکن در دل شب بر میخیزند و به درگاه الهی به استغفار و توبه میپردازند و از مناجات با خداوند متعال لذت میبرند.
چنانکه درباره ایمان آورندگان خالص نیز، قرآن کریم میفرماید: تتجافی جنوبهم عن المضاجع یدعون ربّهم خوفاً وطمعا و ممّا رزقناهم ینفقون( (سجده، آیه ۱۶)؛ اینان از بسترهایشان برمیخیزند و پهلو تهی میکنند و پروردگار خود را با بیم و امید میخوانند و از آنچه به آنان روزی دادهایم انفاق میکنند.
در این آیه شریفه نیز به حالت مؤمنان و بندگان خالص خدای رحمان اشاره میکند و به روشنی نشان میدهد که آنان گرچه در دل شب و تنهایی برمیخیزند و به عبادت خالصانه میپردازند ولکن از خلق خدا نیز غافل نیستند و انفاقکنندگان واقعی نیز میباشند. رفتار پیامبر(ص) و رفتار پیامبرانه ائمه(ع) و حالات شبانه آنان در ارتباط با خدا و خلق خدا و رسیدگی به محرومان و بیچارگان و سر زدن آنان به خرابهها و دلجویی از خلق بیچاره، نشان از سیره مستمر آنان دارد که مصداقان واقعی عباد الرحمن و ترجمان آیات الهی میباشند.
عبادتهای امام علی(ع) و سیدالسّاجدین حضرت زین العابدین(ع) و برداشتن همیان غذا در دل شب، هرگز از صفحه تاریخ محو نمیگردد و درسی بزرگ برای رهبران دینی است که از محرومان و پابرهنهگان غافل نباشند و بدانند که عبادت و توجه به خلق مکمل یکدیگرند و با هم به زندگی انسانی ـ الهی معنی میبخشند.