پایگاه خبری تحلیلی شرق سایت خبری تحلیلی شرق Related Articles
۶ کلید پیشنهادی
برخورداری از حس ارزشمندی و اعتماد به نفس فوری به مثابه یک سرمایه ارزشمند حیاتی برای همه انسانها به ویژه کودکان و نوجوانانی که از مهارتهای اجتماعی کمتری برخوردارند از مهمترین عوامل پیشرفت و شکوفایی استعدادها و خلاقیتهاست. به قول «مزلو» یکی از روانشناسان معروف ما برای سلامت روانی خود نیاز به احساس اعتماد به نفس مثبت و قوی داریم. بنابراین برای برخورداری از اعتماد به نفس، انسان نیاز دارد که از احترام و شان اجتماعی مطلوب و نگرش مثبت به خویشتن بهرهمند باشد. باید توجه داشت که رفتارهایی از قبیل بی توجهی، تحقیر، تهدید، تنبیه و ایجاد موانع و محدودیتهای بی جهت برای فعالیتهای کودکی که از اعتماد به نفس کافی برخوردار نیست از آفتهای رشد این ویژگی در او محسوب میشوند. طبیعی است از کودکی که فاقد اعتماد به نفس است نمیتوان پیشرفتهای قابل ملاحظهای را در امر تحصیل، فعالیتهای شغلی و حرفهای و مهارتهای ارتباطی انتظار داشت. بنابراین لازم است با روشهایی حس اعتماد به نفس این کودکان را بالا برد.
۱- ضعفها را نبینید
سعی نمایید همیشه توانمندیهای کودک و نوجوان را مد نظر قرار دهید و نه ضعفها و ناتواناییهای او را:
در واقع با دید و باز خورد مثبت به کودک خود بنگیرید. فرزند نعمت الهی است و باید با دیده منت بر او نگاه کرد. تقدیر خالق در خلقت وجود انسان همیشه در احسن تقویم است. بنابراین بهتر است نقاط قوت و توانمندیهای کودک خود را مد نظر قرار داده و برای شکوفایی استعدادهای بالقوه او تلاش کنید.
۲- لحظهای خوش ایجاد کنید
برای کودک و نوجوان خود تجارب خوشایندی از فعالیتهای مستقل و آزاد فراهم نمایید:
به کودک فرصت دهید تا با فعالیتهای مستقل و بازی کردن، احساس مسولیت و مراقبت از خویشتن را بیابد. برای این کار ایجاد انگیزههای لازم برای تحریک و فعالیتهای داوطلبانه بسیار حائز اهمیت است. وقتی کودکان بازی میکنند یا کارهایی را به روش خود انجام میدهند نباید والدین در این کارها و بازیهای او دخالت کرده بلکه والدین باید به عنوان بازیگر و کارگردان فعالیتهای کودک باشند. فعالیتهای مستقل کودکان میتوانند در همه زمینههای زندگی روزمره او نظیر بازی کردن، غذا خوردن، دست و صورت خود را شستن، توالت رفتن و لباس پوشیدن و غیره باشند.
۳- موفقیتهای کودک را تشویق کنید
تجارب موفقیتآمیز کودک و نوجوان را افزایش دهید:
یکی از مهمترین عوامل ایجاد و تقویت حس اعتماد به نفس در کودکان، فراوانی موفقیتهای آنها در انجام فعالیتهای مختلف میباشد به عبارت دیگر لازم است برنامههای آموزشی و فعالیتهایی برای کودک پیشبینی شود که آنها قادر به انجام آن باشند و موفق شوند. تجارب موفق کودکان انگیزه، جرات، تلاش، پشتکار و اعتماد به نفس را در آنها تقویت میکند. پس والدین محیط زندگی کودک را در خانه و مدرسه برای تلاش و موفقیت او باید مهیا سازند.
۴- ضریب تحمل کودکان را بالا ببرید
تحمل کودک و نوجوان را برای مواجهه شدن با ناکامیها افزایش دهید:
علیرغم همه تمهیدات و برنامهریزیهای مناسب، کودکی که دارای اعتماد به نفس ضعیف است در زندگی خانوادگی، آموزشگاهی و اجتماعی به دلایل گوناگونی در انجام فعالیتهای متنوع با تجارب ناخوشایندی از ناکامیها و شکستها مواجه خواهد شد. والدین میبایست از این قبیل تجارب ناخوشایند برای کودک نهایت حس استفاده را کنند و با تشویق و ترغیب کودک به سعی و تلاش دوباره او را به سکوی پرش و جهشی تازه تبدیل کنند.
۵- مهارتهای زندگی کودک را تقویت کنید
مهارتهای اجتماعی کودک و نوجوان فاقد اعتماد به نفس را تقویت کنید:
توانایی برقراری و حفظ ارتباط مثبت با دیگران موجب افزایش احساس ارزشمندی اجتماعی و بالطبع اعتماد به نفس کودکان میشود. والدین باید کوشش کنند که کودکان کمرو و ضعیف با تعداد قابل توجهی از همسالان و همکلاسیهای خود مانوس شده و رابطه دوستانه و متقابل برقرار کنند. برقراری و حفظ چنین ارتباط دوستانهای برای رشد و شکوفایی شخصیت و نشاط و سرزندگی این کودکان امری کاملاً ضروری است که والدین باید به این امر توجه کنند.
۶- الگویهای رفتاری مناسب را ایجاد کنید
۶-کودک یا نوجوان خود را با الگوهای رفتاری مطلوب آشنا نمایید:
همه ما به الگوهای رفتاری نیاز داریم. وجود الگوهای رفتاری در انسان انگیزه رشد حرکت و تعالی وجود ایجاد نموده و موجب شکوفا شدن ابعاد مختلف شخصیت میشود. کودکان و نوجوانانی که از اعتماد به نفس کافی برخوردار نیستند را بهتر است با بعضی از همسالان خود و یا بزرگسالانی که از توفیقات اجتماعی بیشتری برخوردارند آشنا و مانوس کنید تا بتوانند با کسب تجربه از زندگی آنها تصویر روشنی از آینده و مشی زندگی خود داشته باشند.
مجله کودک شماره ۶۸
جعفر بهادری- دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی