پایگاه خبری تحلیلی شرق سایت خبری تحلیلی شرق Related Articles
عقل با ارزش‌ترین نیرویی است که خداوند در وجود انسان قرار داده و دارای تقسیمات و مراتبی است.
عقیق: واژه عقل در قرآن کریم به معنای فهم و ادراک آمده است و در روایات همان قوه تشخیص و ادراک و وادار کننده‌ی انسان به نیکی و صلاح و بازدارنده‌ی وی از شر و فساد است.
پیامبر خدا(ص) در بیان جایگاه و ارزش عقل فرمودند: “جانمایه آدمی خرد اوست و کسی که خرد ندارد دین ندارد۱”.
امام حسن مجتبی(ع) نیز می‌فرمایند: “با خرد است که هر دو سرا به دست می‌آید و هر که از خرد محروم باشد، از هر دو سرا محروم شود۲”.
حال ببینیم در روایات و احادیث درباره آفرینش عقل چه بیانی وجود دارد؟
امام صادق(ع) درباره این که عقل از چه چیزهایی آفریده شده است؟ می‌فرمایند: “خدای بزرگ عقل را از چهار چیز آفرید: از دانایی و توانایی و روشنایی و مشیّت به امر. پس، آن را به دانایی، پایدار و در ملکوت، پاینده ساخت۳”.
ایشان همچنین فرمودند: “خداوند، جلّ ثناءُه، خرد را آفرید و آن نخستین موجود روحانی است که خداوند از سمت راست عرش، از نور خویش آفرید ۴”.
در حدیث دیگری ازامام باقر(ع) ذکر شده که آن حضرت درباره این که خداوند هنگام آفریدن عقل چه فرمود؟ اینگونه می‌فرمایند: “چون خداوند عقل را آفرید به او فرمود: رو کن و او رو کرد؛ سپس فرمود: برگرد و او برگشت. آن گاه فرمود: به عزّت و جلالم سوگند که من آفریدهای نیکوتر از تو نیافریدهام. تو را فرمان می‌دهم و تو را نهی می‌کنم (مخاطب امر و نهی من تو هستی)، تو را پاداش می‌دهم و تو را به کیفر می‌رسانم۵”.
پی نوشت ها:
۱- روضه الواعظین: ۹ منتخب میزان الحکمه: ۳۹۰
۲- کشف الغمّه: ۲ / ۱۹۷ منتخب میزان الحکمه: ۳۹۲
۳- الإختصاص: ۲۴۴ منتخب میزان الحکمه: ۳۹۰
۴- الخصال: ۵۸۹ / ۱۳ منتخب میزان الحکمه: ۳۹۰
۵- الکافی: ۱ / ۲۶ / ۲۶، منتخب میزان الحکمه: ۳۹۲
منبع:ایسنا