پایگاه خبری تحلیلی شرق سایت خبری تحلیلی شرق Related Articles
اهمیت شناخت نشانه های آخر الزمان و ظهور
هرمسئله ای که اهمیت و مقبولیت عمومی داشته باشد٬خطرات و تهدیدهایی نسبت به آن ازناحیه فرصت طلبان وجود دارد .ازجمله این مسائل که دارای شاخصههای جهانی و همگانی است،مسئله آخر الزمان و به دنبال آن ظهور منجی است که به منزله اعتقاد و باور عمومی در همه ادیان (الهی و غیر الهی) مطرح شده است. طبیعی است افرادی که به دنبال منفعت و سودجویی فردی یا گروهی اند با ظاهر سازی و اغفال مردم به دنبال انجام نیّت سوء خود هستند.
از اینرو بیان نشانهها و علائم ظهور،امری ضروری است و رهبران و بزرگان دین، برای جلوگیری از این انحرافها و کجرویها و برای حفظ باورهای اصیل مردم، باید منجی و مصلحِ آخرالزمان را با تمام شاخصهها معرفی نمایند و برای ظهور و قیام او نشانهها و علایمی را بیان کنند تا مردم در دانستن مرزحق از باطل دچارتردیدنشونددراین خصوص در احادیث فراوانی ویژگیهای آخرالزمان و منجی بشری حضرت مهدی(عج) و کیفیت ظهوراو،باتمام علائم و نشانهها بیان شده است.
روایات پیرامون آخر الزمان
در موردعلائم ظهور٬روایات گوناگون واحادیث متواتری (۸۷۵روایت فقط از امامان معصوم(ع)سوای پیامبر اسلام (ص))٬از سوی معصومین(ع) نقل شده است زیرا بعضی ازاین روایات جو اجتماعی و به ویژه وضع اجتماعی جوامع اسلامی را پیش از ظهور تشریح می کندو برخی دیگرحوادثی را که نزدیک به ظهور واقع می شوند شرح می دهد و بعضی از روایات هم به حوادث پس از ظهور اشاره دارند.که در این مطلب به نشانه های قبل از ظهور اشاره می کنیم .در یک نگاه کلی میتوان نشانهها ی ظهور امام زمان(عج) را به انواع مختلفی تقسیم کرد که به این علائم می پردازیم.
الف) نشانههای عام و خاص
۱- نشانههای عام
آن دسته از نشانهها و علایمی که شاخصههای کلی و عمومی دارند یعنی در قالب پدیده خاص، در برهه ای خاص و در افراد خاصی محصور نشدهاند،(علایم عمومی) نامیده میشوند؛ نظیر احادیث و روایاتی که از احوال و اوضاع مردمان آخر زمان خبر میدهند و از انحرافات و کج رویهایی که در آن دوران رخ میدهد سخن به میان آوردهاند که در واقع، نوعی بیان علایم و نشانههای ظهور امام زمان(عج) است، امّا در قالب و معیار کلی و عمومی.
حذیفه بن مغیره مخزومی می گوید در کنار کعبه پیامبر اسلام (ص) را دیدم.فرمودند:ای حذیفه!مطالبی می گویم به قلبت بسپار و با چشمت ببین و با انگشتانت شماره کن.ایشان فرمودند:از نشانه های آخر الزمان این موارد است:وقتی که امت من نماز را ضایع کنند٬امانتداری کم شود٬از شهوات پیروی کنند٬ مشروبات الکلی بنوشند٬خانواده ها در دامن فساد سقوط کنند(مانند بی حجابی٬رقاصی…)٬درختکاری زیادشود٬ولی محصولات اندک شود٬قیمتها بالا رود ٬افراد از اخلاق و کار خویش تعریف کنند ٬زشتی دروغ از بین برود بحدی که لباس راستی برتن آن بپوشانند ٬برادر به برادر حسد ورزد ٬ربا را به نام خریدو فروش بگیرند٬وامنیت از راههای هوایی وزمین برداشته شود از اسلام باقی نماند جز اسمی٬….
۲-نشانههای خاص
بعضی از نشانههای ظهور، به صورت خاص و با شاخصهای ویژه در افراد معین، تبلور مییابد٬به عنوان نمونه ظهور و خروج افرادی به نام «دجال» و «سفیانی» که مظهر ظلم و گمراهی و نیز قیام افرادی مثل یمانی و سید خراسانی که نمادهدایت هستندجزء نشانه های خاص شمرده میشوند و در روایات، با اسم و رسم و با ویژگیهای مخصوصشان وارد شده است.
امام باقر (علیه السلام) در دو روایت به خروج پرچمهای سیاه از سوی خراسان همزمان با ظهور و بیعت آنان با امام زمان(عج) ٬خسوف در شب اوّل ماه رمضان و کسوف در نیمه همان ماه٬بطوری که از زمان خلقت آسمانها و زمین به دست خداوند متعال (این چنین اتفاقی) رخ نداده است٬اشاره می فرمایند.در روایات فوق نشانهها و علایم خاصی برای ظهور امام زمان(عج) تعیین شده است.
ب) نشانههای حتمی و غیر حتمی
۱- نشانههای حتمی
نشانههایی که به طور قطع٬قبل از ظهور حضرت مهدی(عج)، رخ خواهند داد و در واقع،هیچ گونه قید و شرطی در ایجاد آنها لحاظ نشده است”علائم حتمی”نامیده می شوند و شاید بتوان گفت که ادعای ظهور قبل از تحقق آنها کذب و دروغ است.
امام سجاد(علیهالسلام)فرمودند: ظهور قائم،از ناحیه خداوند،حتمی است و خروج سفیانی نیز، از جانب خداوند حتمی است و قائمی جز با سفیانی وجود ندارد.
امام صادق علیهالسلام فرمود:(قیام)یمانی از نشانههای حتمی است.
ابو حمزه ثمالی نقل میکند:از امام باقر علیهالسلام پرسیدم: آیا خروج سفیانی حتمی است؟ فرمودند: آری، صیحه آسمانی نیز از علایم حتمی است و طلوع خورشید از مغرب حتمی است. اختلاف بین بنی عباسدر رابطه با حکومت،حتمی است. کشته شدن نفس زکیّه(در کنارکعبه) حتمی است، قیام قائم آل محمد(صلیاللهعلیهوآله) حتمی است،..
۲- نشانههای غیر حتمی
بعضی از نشانههای ظهور قبل از ظهور، بطور مشروط رخ میدهند؛ یعنی اگر مقتضای آنها موجود و مانعی برسر راه آنها نباشد، تحققشان حتمی خواهد بود. در میان نشانهها و علایم، آنچه حتمی شمرده شده، جزء محتومات هستند و غیر از آنها که گروه بسیاری از علائم را تشکیل میدهند جزء علائم غیر حتمی شمرده میشوند.
ج) علائم با فاصله و بیفاصله
۱- نشانههای نزدیک به وقت ظهور
در بعضی از روایات، تصریح شده که بعضی از علایم در سال ظهور امام زمان (عج)، رخ میدهند؛ یعنی قبل از ظهور و در آستانه قیام حضرت مهدی (عج)،این نشانهها یکی پس از دیگری پدیدار شده،به ظهور امام زمان (عج)می انجامد.
امام صادق(علیهالسلام)فرمودند: خروج سه کس: قیام خراسانی و سفیانی و یمانی، در یک سال و در یک ماه و یک روز خواهد بود و در این میان، هیچ پرچمی به اندازه پرچم یمانی، به حق و هدایت دعوت نمیکند.
امام باقر(علیهالسلام) فرمودند: بین ظهور مهدی (عج) و کشته شدن نفس زکیه، بیش از پانزده شب فاصله نیست.
۲-علایمی که با ظهور، فاصله زمانی دارد
بعضی از نشانهها و علایم در بستر تاریخ با فاصله بسیاری با وقت ظهور تحقق مییابد؛ حتی بعضی از آنها قبل از تولد امام زمان رخ مینمایند و بعضی بعد از تولد و قبل از ظهور با فاصله زیاد، تحقق پیدا کرده و خواهند کرد؛ چنان که شماری از آنها، همچون فروپاشی بنی امیه و بنی عباس، خروج ابومسلم خراسانی، اختلاف بین مسلمانان و…اتفاق افتاده است.
د) علائم زمینی و آسمانی
۱- علایم طبیعی و زمینی
در میان نشانهها و علائم ظهور، غالب آنها نشانههای طبیعی و زمینیاند و هر کدام در تثبیت حقانیت ظهور و قیام حضرت مهدی(عج) نقش اساسی دارند.
امام علی(علیهالسلام)فرمودند:مردی از خاندان من،درسرزمین حرم قیام میکند، پس خبر خروج وی به سفیانی میرسد.وی،سپاهی از لشکریان خود رابرای جنگ، به سوی او میفرستد و آنان را شکست میدهد، آنگاه خود سفیانی با همراهانش به جنگ وی میروند و چون از سرزمین بیداء (بین مکه و مدینه)میگذرند، زمین آنان را فرو می برد و جز یک نفر، که خبر آنان را میآورد کسی از آنان نجات نمییابد.
نشانه هایی نظیر فرو رفتن سفیانی در بیداء، قیام یمانی، خراسانی، سفیانی، دجّال، قتل نفس زکیّه(در کنار کعبه)، جنگهای خونین و غیره … از جمله علایم زمینِ و طبیعی هستند.
۲- علائم آسمانی
به علت اهمّیت ظهور امام زمان(عج)،علاوه بر نشانههای زمینی و طبیعی،برخی علائم آسمانی نیز در زمان ظهور حضرت رخ خواهند داد،تا مردم بهتر رهبر و مصلح آسمانی را شناخته و در راستای تحققِ رسالت و اهداف او مشارکت کنند٬مانند:
صیحه آسمانی: امام صادق(علیهالسلام)فرمودند: هر گاه منادی از آسمان ندا دهد که حق با اولاد محمد(صلیاللهعلیهوآله وسلم)است،درآن هنگام، ظهور مهدی (عج)به سر زبانها میافتد، و همه (شراب)دوستی او مینوشند و غیر او را یاد نمیکنند.
کسوف:امام صادق(علیهالسلام)فرمودند:نشانه ظهور مهدی(عج) کسوف خورشید در ماه مبارک رمضان است(وقت کسوف)سیزدهم یا چهاردهم ماه رمضان خواهد بود.