پایگاه خبری تحلیلی شرق سایت خبری تحلیلی شرق Related Articles
مجری طرح تصویرپردازی دانشنامه آزاد اینترنتی ویکی‌پدیا از جهان اسلام گفت: ویکی‌پدیا نگاه جانب‌دارانه به جهان اسلام ندارد اما به هرحال نسبت به مقاله‌های اسلامی حساس هستند که باید این موضوع ریشه‌یابی شود تا راه‌های کاهش حساسیت را بیابیم.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، نشست تصویرپردازی دانشنامه آزاد اینترنتی ویکی‌پدیا از جهان اسلام و ارائه راهکارهای عملی جایگزین آن، عصر امروز سه‌شنبه دوازدهم شهریورماه با حضور مجتبی تویسرکانی، مجری این طرح در پژوهشکده فرهنگ، هنر و ارتباطات برگزار شد.
تویسرکانی با اشاره به اهداف پژوهش اظهار کرد: کشف چهره ترسیم‌شده از اسلام و مسلمانان در مقالات در پروژه ویکی‌پدیای فارسی و انگلیسی و دلایل آن، تعیین شیوه‌های ثبت این تصاویر در ویکی‌پدیای فارسی و نقش گروه‌های مختلف کاربردی در آن و بررسی ماهیت اهداف و انگیزه‌های ویکی‌پدیا و منابع مالی آن از جمله اهداف این پژوهش به شمار می‌رود.
وی روش این پژوهش را تحلیل محتوای کیفی و نظام مقوله‌ای قیاسی دانست و افزود: ۱۰۰ مدخل یا مقاله از ویکی‌پدیای فارسی و ۱۰۰ مدخل از ویکی‌پدیای انگلیسی که به طور مستقیم و غیر مستقیم به موضوعات مختلف در نظر گرفته شده در نظام مقوله‌ای قیاسی مرتبط می‌باشند، انتخاب و تحلیل شده‌اند.
مجری این طرح تصویرپردازی دانشنامه آزاد اینترنتی ویکی‌پدیا تصریح کرد: صفحات بحث مقالات و نظرخواهی‌ها در ۳۰ مورد رصد شده و پژوهش‌گر نیز بعضا با انجام برخی ویرایش‌ها و ورود سیستم به مباحث اقدام به ثبت دیدگاه‌ها و تعاملات میان ویراستاران و نهایتا تحلیل و ارزیابی آن کرده است.
وی بیان کرد: ویکی‌پدیا تا تیرماه ۹۲، دارای ۲۸۶ گونه زبان ملل دنیا و نزدیک به ۳۰ میلیون مقاله(مدخل) است. زبان‌های مختلف به صورت مستقل از هم کار می‌کنند. همچنین ویکی‌پدیای فارسی از آذر۹۲ آغاز کرده که زبان‌های فارسی تاجیکی، کردی، کرمانجی، کردی سوزنی، پشتو، زازاکی، گیلکی، مازندرانی و آسی نیز وجود دارد.
تویسرکانی اظهار کرد: علی‌رغم مشکلات و نگرانی‌هایی درباره کیفیت اطلاعات این دانشنامه و بی‌طرفی شامل آن وجود دارد، ویکی‌پدیا باز هم یکی از پرطرفدار منابع برخط اطلاعات است به طوری که در تیرماه ۹۲ ویکی‌پدیا پس از سایت‌های فیس‌بوک، گوگل، یوتیوب، یاهو و بیدو، ششمین پایگاه اطلاعاتی اینترنتی در جهان از نظر تعداد مراجعین است. همچنین در ایران، ویکی‌پدیا سیزدهمین سایت پربازدیدکننده به شمار می‌رود.
وی بیان کرد: در سال‌های اخیر تعداد ویراستاران ویکی‌پدیا رو به کاهش است اما به هرحال ویکی‌پدیا سیرصعودی را طی می‌کند. ویکی‌پدیا زیر مجموعه بنیاد غیرانتفاعی همچون ویکی مدیاست. همچنین از ۱۰ سال پیش ویکی‌پدیا همایشی با نام ویکی مادیا برگزار می‌کند که آخرین دوره آن در هنگ‌کنگ برگزار شد.
مجری این طرح تصویرپردازی دانشنامه آزاد اینترنتی ویکی‌پدیا تصریح کرد: کاربران ویکی‌پدیا حتی توانایی ویرایش صفحات مربوط به سیاست‌ها و رهنمودهای ویکی‌پدیا را نیز داشته و از این طریق می‌تواند بر رشد این دانشنامه مؤثر واقع شود.اکثر این صفحات تنها نیمه محافظت شده هستند.
وی افزود: مهم‌ترین سیاست‌های محتوایی ویکی‌پدیا شامل دیدگاه بی‌طرف، تحقیق دست اول ممنوع، اثبات‌پذیر و سیاست حفاظت از صفحه‌ها است.
تویسرکانی اظهار کرد: در شیوه‌نامه ویکی‌پدیای انگلسیی تنها مربوط به اسلام است به این معنی که نباید از القاب و عناوین خاص استفاده کرد. برای مثال باید جنگ تحمیلی را جایگزین کلمه دفاع مقدس کرد یا معنای تروریسیم را ستیزه‌جویانه فرض می‌کند. همچنین در شیوه‌نامه فارسی اینطور نیست.
وی بیان کرد: اگر کاربران ویکی‌پدیا فعالیت‌های مؤثری از خود نشان دهند و مشارکت فعالی در امور جاری این دانشنامه داشته باشند، کسب امتیازات مدیریت چندان مشکل نیست.
مجری این طرح تصویرپردازی دانشنامه آزاد اینترنتی ویکی‌پدیا تصریح کرد: در آینده‌ای نزدیک تا اوایل دهه سوم از قرن بیستم، ترجمه برخط زبان‌ها در دنیای اینترنت چنان پیشرفتی خواهد کرد که دیگر زبان مانعی برای ایجاد ارتباط میان مردم در هر کجای جهان نخواهد بود. همچنین در ۱۰ سال آینده بازدید از صفحات نسخه‌های انگلیسی ویکی‌پدیا تنها منحصر به سخنوران همان زبان نخواهد بود.
وی افزود: فیلتر یا تحریم ویکی‌پدیا علاو بر محروم کردن شهروندان ایرانی و دخل کشور از دسترسی و ویرایش مقالات ویکی‌پدیا به معنای واگذار کردن جریان گردآوری و پردازش اطلاعات مربوط به ایران و جهان اسلام است.
تویسرکانی با اشاره به مجموع گزارش‌های منتسب به جهان اسلام در ویکی‌پدیا گفت: ۴۹.۵۷ درصد گزارههای ارزشی به جهان اسلام مثبت و ۵۰.۴۳ گزارههای ارزشی به جهان اسلام منفی بوده است.
وی بیان کرد: نخبگان و مسئولان باید بیشتر با ویکی‌پدیا آشنا باشند و بدون پشتوانه تحقیقاتی رویکردی نسبت به آن نشان ندهند. باید به نوعی این رویه در دانشگاه‌ها صورت بگیرد که ویرایش ویکی‌پدیا یا نگارش مقاله درباره شخصیت‌های اسلامی در آن به عنوان یک تکلیف درسی برای دانشجویان مقاطع بالا قرار گرفته شود.
مجری این طرح تصویرپردازی دانشنامه آزاد اینترنتی ویکی‌پدیا تصریح کرد: ویکی‌پدیا نگاه جانب‌دارانه به جهان اسلام ندارد اما به هرحال نسبت به مقاله‌های اسلامی حساس هستند که باید این موضوع ریشه‌یابی شود تا راه‌های کاهش حساسیت را بیابیم.
وی در پایان خاطرنشان کرد: مشارکت کاربران و کارشناسان دانشنامه‌های گوناگون مذهبی در ویکی‌پدیا برای عرضه تصویری متعادل و منصفانه از جهان اسلام در ایران و سایر جوامع اسلامی ویکی‌های مختلف برای تبیین و توضیح بسیاری از موضوعات اسلامی وجود دارد که بعضا نیز بر مبنای باورهای بخشی از مسلمانان شکل گرفته اند.