بیشترین ضربه به«قلاده‌های طلا» از کجا بود؟

این روز‌ها جنجالیترین و سیاسی‌ترین فیلم تاریخ کشورمان مهمان شبکه نمایش خانگی است. به همین بهانه به سراغ خزائی، تهیه کننده جوان این فیلم رفتیم تا حرف‌ها و ناگفته‌هایش از این فیلم را بشنویم.

متن ذیل بخش دوم مصاحبه با خزائی است:

تقویت هنرمندان و فیلمساز انقلابی جزء مأموریت حوزه هنری بود

سه گروه از عوامل فیلم قلاده‌های طلا تجلیل کردند، یکی جبهه فکری انقلاب، دیگری حوزه علمیه قم که گزارش رصد خود را تنها برای ما فرستاد و آخر هم روزنامه جوان بود که با استراتژی، نقد کردن را آغاز کردند.

من در پاتوق‌های فرهنگی بزرگ شدم، در کلاس سوم ابتدایی در اتحادیه اسلامی دانش آموزان، بسیج و کانون پرورش فکری کودکان، امور تربیتی بودم، یعنی می‌خواهم بگویم که در همین پایگاه‌های بسیج بزرگ شدیم.

یکسری پاتوق‌های فرهنگی برای ما طراحی شده بود که در رأس آن‌ها حوزه هنری قرار داشت که تقویت هنرمندان و فیلمساز انقلابی جزء مأموریت این نهاد بود و نسل جدیدی را برای فعالیت در بخش فرهنگی به وجود آورد.

جبهه فکری به دور از هر هیاهویی خروجی‌های مناسبی ارائه داده است

ما احتیاج به گروه‌های فرهنگی درست داریم تا بتوانند فعالیت کنند یکی از آن‌ها جبهه فکری انقلاب است یعنی افرادی که احساس ضرورت می‌کنند، تیمی تشکیل دادند، به دور هم جمع شوند و مبانی استراتژی انقلاب را به دور از فضای سیاسی بررسی می‌کنند، این جبهه یک تیم تحصیل کرده و با شناخت هستند که در حال فعالیت است و به دور از هر هیاهویی، خروجی‌های مناسبی ارائه داده‌اند انقلاب ما احتیاج به این گروه‌ها دارد.

جریان انقلاب ایران در دنیا کم کم در حال رسوخ است و جریان فرهنگی انقلاب هم باید رسوخ کند و ما باید به دنبال افرادی برای یک دهه بعد بگردیم که فضای فرهنگی را برعهده بگیرند و افراد متعهدی باشند تا بتوانند کار کنند.

اگر جریاناتی اینگونه شکل بگیرد که مبنای فکری آن درست و صحیح بوده و افراط و تفریط نکنند می‌توانند در آینده به جریان فرهنگی کشور کمک کنند و شما خواهید دید که در آینده نه چندان دور، خروجی بسیار مطلوبی در عرصه مدیریت فرهنگی و تولید جریان فکری انقلاب خواهیم داشت.

نباید به بهانه ابتذال و سطحی نگری جلوی ساخت فیلم‌های فکری را بگیریم

نمایش آسیب‌های اجتماعی به معنای پرده‌دری نیست و بسیاری از مسائل نباید در سطح جامعه بیان شود، مردم ما هر روز احساس ناامنی در مسائل اقتصادی در جامعه می‌کنند حتی اگر این امنیت و آرامش اقتصادی برگردد باز این احساس ناراحتی وجود خواهد داشت، من معتقد هستم نباید به بهانه ابتذال و سطحی نگری جلوی فیلم‌های فکری را بگیریم.

ما فیلم‌های سخیف را روانه بازار می‌کنیم و جلوی فیلم‌هایی که بیانگر یک اندیشه هستند را می‌گیریم، این بمب هسته‌ای و اتمی بدتری برای جامعه است و آسیب‌های جدی وارد می‌کند.

اینکه ما جایی را برای پاسخگویی نداریم یکی از آسیب‌های جدی مسائل فرهنگی- اجتماعی جامعه است و این خوب نیست.

امروز نیازمند ورود افرادی در عرصه فرهنگی هستیم که منیت‌های خود را زیرپا گذاشته در حال عبور هستند و آمده‌اند که با تلاش و مجاهدت در عرصه فرهنگی، کشور را به سوی پیشرفت هدایت کنند.

همچنین ما در جریان فکری انقلاب و جامعه به یک انسجام، همدلی و اتحاد نیاز داریم که عدم توجه آسیب‌های بسیار جدی‌تری را وارد می‌کند.

ساخت فیلم‌های انقلابی نیازمند دغدغه و متولی است

ساخت فیلم‌های انقلابی نیازمند دغدغه و هم متولی است به این معنا که سینمای ما سینمای دولتی بوده و سینمای خصوصی به معنای کمپانی بزرگ که دارای سینما، مرکز تولید، توزیع بین‌الملل و پخش باشد بسیار کم داریم.

قطعاً یکسری سوژه‌هایی وجود دارد که اگر مسئولان کشور روی آن سرمایه‌گذاری نکنند بخش خصوصی توان پرداختن به این موضوعات را ندارد؛ زیرا شرایط عرضه و تقاضا در سینمای کشور محدود است و ما یک دهکده‌ای به نام ایران هستیم.

زمانی که فیلم ساخته می‌شود و در روستای خودمانی نشان می‌دهیم به این معناست که هنوز نتوانستیم به بازار بین‌الملل وارد شویم.

اصلاح وضعیت تهیه کنندگی باعث می‌شود سینمای ایران حرفی برای گفتن در سطح جهانی داشته باشد

یکی از راه‌های برون رفت از این درگیری‌ها و اتفاقات، فضای تهیه کنندگان و منافع اقتصادی این است که سینمای ایران در سطح جهانی حرفی برای گفتن داشته باشد.

کپی فیلم‌های اکران در سینمایی ایران از ۵ عدد شروع می‌شود و بیشترین آمار آن را قلاده‌های طلا و اخراجی‌ها با ۱۰۰ عدد کپی دارند در حالی که در دنیا کمترین کپی از هزار تا به بالا شروع می‌شود.

ما یک کشورهایی را در اطراف ایران داریم که از لحاظ زبانی، دینی، فرهنگی، قومیتی با ما اشتراکات فرهنگی دارند.

ایران به عنوان کشوری که مدعی است جریان انقلاب اسلامی یک جریان فرهنگی بوده، آیا برای کشورهای هم زبان کاری کرده است؟ چند فیلم ما برای آن کشور‌ها اکران می‌شود؟

مسئولان به جای پرداختن به مسائل داخلی باید فرصتی را ایجاد کنند تا استراتژی درازمدت داشته باشند.

در جشنواره‌ای با چند منتقد گفت‌وگو می‌کردیم که من پرسیدم فیلم سینمایی بچه‌های آسمان به چه دلیل برای شما این قدر جذاب است؟ یکی گفت: به این دلیل که سینمای ما همه چیز را تجربه کرده ولی حالا به جایی رسیدیم که دچار خلاء مفاهیم انسانی شدیم.

وقتی فیلم بچه‌های آسمان با یک اندیشه ناب و طرح مضامین انسانی نمایش داده می‌شود برای ما جدید و جذاب خواهد بود.

سینمای ایران به دلیل طرح مسائل اخلاقی و انسانی در سینمای دنیا، سینمای مهمی محسوب می‌شود.

هیچ جشنواره‌ای مانند جشنواره ایران برگزار نمی‌شود و تنها جایی که هنرمندان آن ایستاده‌اند سینمای جمهوری اسلامی ایران است، پس این هنرمندان گوهری هستند که داریم و حالا که نمی‌توانیم از ظرف هنری هنرمندان استفاده کنیم این ضعف ماست.

برنامه ریزی کردیم که فیلم سینمایی «قلاده‌های طلا» در لبنان اکران شود، کشورهای انگلیس و روسیه در حد اکران در هفته فیلم درخواست کردند.

اکران در بخش بین‌الملل نیاز حمایت دارد اگر از ما حمایت نکنند ما نمی‌توانیم اکران کنیم.

اگر این فیلم با مضمون سیاسی خود در هر کشور دیگری به جزء ایران ساخته می‌شد، قطعاً مدیران اصلی فرهنگی کشور برنامه‌ریزی عجیبی برای بهره‌برداری از آن انجام می‌دادند اما این کار را هم نکردند.

بیشترین ضربه را از سوی شورای صنفی نمایش در پخش «قلاده‌های طلا» خوردیم

بیشترین ضربه را از سوی شورای صنفی نمایش در پخش قلاده‌های طلا خوردیم، سیاست‌های غلط اکران و شورای صنفی نمایش به این فیلم ضربه زد.

این فیلم باید بالغ بر ۶ میلیارد تومان فروش می‌کرد ولی در حال حاضر اوضاع سینما از دست در رفته است و آقای شمقدری به عنوان یک نیروی انقلابی تنها شده است.

با هر کسی صحبت می‌کنم می‌گوید سیاسی است و من نفهمیدم سیاست چه دخالتی در عرصه فرهنگی دارد، اصلاً مهم نیست دنبال چی هستید بچه‌های سینما از این فضا و شرایط خسته شده‌اند.

بچه‌های سینما امروز به دنبال قانومند شدن و شور و نشاط در فضای سینما و آرامش هستند

شما با هر کسی صحبت کنید یک رخوت و سستی را در درون آن‌ها می‌بینید و روزنه‌های امیدی برای آن‌ها وجود ندارد الان بچه‌های سینما دنبال پول نیستند، دنبال قانومند شدن و شور و نشاط در فضای سینما و آرامش هستند.

دلسوزی خاله خرسه برای انقلاب، ما را در مباحث فرهنگی کشور به جایی نمی‌رساند.

ما میان شهرهای درخواست کننده مانند شهرهای همدان، کرمان و تبریز در ارزیابی‌های اولیه به همدان و کرمان رسیدیم و جلساتی را برگزار کردیم و همدان از نظر توسعه فضاهای سینما مجهز بود ولی حس من برکات منطقه از برگزاری جشنواره بود که در همدان این اتفاق افتاده بود.

در کرمان سالیان سال ما جشنواره نداشته‌ایم و سینماهای کرمان سینمای اسفباری است که به بهانه جشنواره دفاع مقدس باید تجهیز شود، هنوز مردم این شهر در جریان شهادت قرار دارند و در حال مقاومت هستند و امیدوارم که بر این اساس و با این بهانه شاهد تغییر و تحولاتی در شهر کرمان از نظر فرهنگی باشیم.

حضور در برنامه هفت را به من پیشنهاد دادند ولی من براساس گرفتاری‌هایی که داشتم آن را نپذیرفتم.

برنامه هفت می‌تواند به اندازه کافی در سینمای ایران تأثیرگذار باشد و یک مسیر جدیدی را در سینمای کشور پایه‌گذاری و حمایت کند، همچنین می‌تواند یک گفت‌وگو و ادبیات جدیدی را در سینما ایجاد نماید، من به دلایل مختلف نرسیدم و احساس کردم که اگر وارد این فضا شوم شاید به آن خواسته‌ها نتوانم برسم.

ما در تلویزیون ایران یک تهیه کننده مستقل نداریم، بویژه اینکه در برنامه هفت نظارت بالایی وجود دارد و شاید شما را به سرمنزل مقصود نرساند.

امیدوارم آقای گبرلو و تیم جدیدشان بتوانند برنامه‌های خوبی ارائه دهند، برنامه هفت می‌توانست اصلاح شود، نه اینکه افرادی را کامل حذف کنیم و گروه دیگری را در برنامه داشته باشیم که تنها با آن‌ها حرف و گفت‌وگو شود.