این روزها در رسانه ها و بین سیاسیون بحث عبور از روحانی مطرح می شود این در حالی است که چند ماهی از آغاز به کار دولت دوازدهم نمی گذرد.به نظر می رسد برای آگاهی و پی بردن به دلیل چنین امری باید کمی به عقب تر یعنی انتخابات ریاست جمهوری برگشت.

پیروزی حسن روحانی در  انتخابات ریاست جمهوری نتیجه ائتلاف تاکتیکی اصلاح طلبان، کارگزاران و اعتدال و توسعه و برخی اصولگرایان بود. اما از همان روزهای انتخابات مشخص بود این جبهه سیاسی و انتخاباتی دوام چندانی نخواهد آورد. همان گونه که پیش از این اتحاد موقت این سه طیف در انتخابات مجلس دهم دوام چندانی نیاورده بود. اما هیچ فرد و گروهی احتمالاً حدس نمی زد این اتفاق حدود چهار نیم ماه بعد از آغاز به کار دولت دوم روحانی روی دهد .

در واقع به لحاظ سیاسی این گمانه زنی وجود داشت که احتمالاً رادیکال ها با یک شیب ملایم و به مرور انتقادات از دولت مستقر را مطرح کنند تا ضمن بهره مندی از حضور در دولت، ناکامی های دولت و  رییس جمهور ی که تمام قد از آن حمایت کرده بودند  در انتخابات 1400  گریبان آن ها را نگیرد و از این بابت آسیبی به آنها وارد نشود.

اما چه عواملی باعث شده طرفداران به این زودی از دولت روحانی لب به شکایت و انتقاد باز کنند تا آن جا که در روزهای اخیر مباحثی مانند "عبور از روحانی" در رسانه ها و تا حدی افکار عمومی بیش از پیش مطرح می شود. به نظرمی رسد در پاسخ به این سوال باید مخالفان و منتقدان به دولت را در سه طیف قرار داد:

دسته اول به این امر معتقدند که دولت روحانی با رویکرد و شیوه ای که در حال حاضر انتخاب کرده هرگز نخواهد توانست خواسته های آنها را تحقق بخشد. خواسته ها و مطالبات این افراد و گروه های سیاسی، مجموعه ای از مسائل سیاست داخلی و خارجی را در می گیرد. ارائه چهره ای رادیکال با شعارهایی ساختارشکن در انتخابات از سوی رئیس جمهور نیز بیشتر در راستای جذب این افراد صورت گرفت. این طیف که در دولت هشتم نیز بحث عبور از خاتمی را مطرح کردند برای انتخابات مجلس و ریاست جمهوری بعدی برای رسیدن به قدرت حساب باز کرده اند. افراد و جریانات سیاسی که در این دسته قرار می گیرند گاهاً حتی به اینکه نقش اپوزیسیون دولت روحانی را داشته باشند اکتفا نمی کنند و به فراتر از آن یعنی در نقش اپوزیسیون نظام رفتار می کنند.

 عده دیگری از منتقدان نیز بدلیل امتیاز طلبی های مدیریتی در پی این هستند تا راه خود را از دولت جدا کنند. در واقع این افراد چون به مناصب و جایگاه های مدیریتی مدنظر خود دست نیافته اند رانت رای و حمایت خود در ایام انتخابات را از دست رفته می بینند و به مخالفان دولت تبدیل شده اند.

اما برخی دیگر ضعف های آشکار و عملکرد نابسامان دولت در حوزه های مختلف را مدنظر قرار می دهند و به سمت عبور از روحانی یا انتقاد از دولت قدم برداشته اند. آن ها انتظار عملکرد معقول و منطقی از دولت را به مثابه دل بستن به سرابی می بینند که هر گونه امید آنها را در انتها ناامید خواهد کرد. این طیف از منتقدان ناتوانی و ناکامی دولت در حل اوضاع نابسامان اقتصادی، مشکلات معیشتی،بحران موسسات مالی، امدادرسانی به زلزله زدگان کرمانشاه و...  را به عنوان نشانه هایی از ناکارآمدی دولت به حساب می آورند.

 اما نکته مهم این است که از زمان ارائه لایحه بودجه 97 تا به امروز انتقادات نسبت به وضعیت موجود شدت گرفته است. پیش بینی حذف 30 میلیون یارانه بگیر،افزایش عوارض خروج از کشور، گران شدن حامل های سوخت ، حذف یارانه نان و ... از عواملی هستند که حتی باعث شده چهره‌های سرشناس ورزشی و هنری نیز لب به انتقاد باز کنند و از رای خود به حسن روحانی ابراز پشیمانی کنند.

این تلقی بر اساس لایحه بودجه 97 در جامعه در حال گسترش می باشد که سال آینده ، ضمن اخذ عوارض و مالیات بیشتر، حذف یارانه ها و افزایش قیمت حامل های انرژی، تورم نیز روندی صعودی پیدا خواهد کرد و در شرایط رکود همه جانبه و افزایش قیمت ها، فشار سنگینی به مردم وارد خواهد شد.

به این تقسیم بندی می توان گروه های دیگری را نیز اضافه یا از زاویه دیگری به این کار اقدام کرد.

اما یک نکته مشخص است و آن اینکه مجموعه ای از اتفاقات باعث شده که خیلی زود بحث و گفت و گو درباره عبور از روحانی در عرصه سیاسی و اجتماعی مطرح شود. بدون شک گسترش چنین فضایی به ضرر دولت و مردم خواهد بود و موجب می شود تمرکز و انرژی دولت صرف موضوعات و امور حاشیه ای شود. اما از سوی دیگر دولت نیز نمی تواند به خواسته ها و مطالبات مشروع منتقدان بی توجه باشد. برخی از خواسته هایی که در بالا به آنها اشاره شد مانند تداوم مشکلات اقتصادی و معیشتی در سطح جامعه  از آن جا که ناظر به اکثریت مردم می باشد عدم توجه به آنها دولت را در آینده با مشکلات بسیار جدی تری مواجه خواهد کرد.